Сушчынскі Віталь Уладзіміравіч

Дата нараджэння: 13.06.1890 Галабурдшчына, былая в., Бялыніцкі раён, Магілёўская вобласць

Дата смерці: 08.10.1938

Кароткая даведка: адзін з першых расійскіх ваенных і савецкіх палярных лётчыкаў, кавалер Георгіеўскіх крыжоў 3 ступеняў

Імёны на іншых мовах: Сущинский Виталий Владимирович (руская);

Віталь Уладзіміравіч Сушчынскі нарадзіўся ў в. Галабурдшчына Магілёўскага павета (цяпер Бялыніцкі раён) у мнагадзетнай сям’і. У 1911 г. быў прызваны ў армію і накіраваны ў Севастопальскую школу авіяцыі, якую закончыў у 1912 г. Служыў на Далёкім Усходзе бортмеханікам, лётчыкам, быў членам Таварыства сяброў паветранага флоту. У Першую сусветную вайну ён лётчык авіяатрада на Заходнім фронце, дзе атрымаў чын малодшага унтэр-афіцэра. Віталь Сушчынскі – адзін з першых у Расіі кавалераў Георгіеўскіх крыжоў трох ступеняў. У перыяд грамадзянскай вайны ваяваў на розных франтах. Прайшоў баявы шлях ад лётчыка да камандзіра асобай роты на Далёкім Усходзе. Пасля вайны нейкі час служыў ва Уладзівастоку і іншых месцах, а потым перайшоў у грамадзянскую авіяцыю. У 1920-х гг. В. Сушчынскага накіравалі ў Аўтаномную вобласць Комі ва ўпраўленне паветранай лініі “Ухтпошттрэста”. Ён стаў перавозіць пошту і гаспадарчыя грузы, асвойваць новыя лётныя трасы. У 1930 г. быў беспадстаўна асуджаны на пяць гадоў папраўча-працоўных работ (Варкута). У гэты час Поўнач пачынала раскрываць свае прыродныя багацці, а краіне патрэбны былі яе пушніна, рыба, паліва. Авіяцыя (а значыць, высокакваліфікаваныя лётчыкі) стала запатрабаванай. Таму В. Сушчынскі быў вызвалены датэрмінова. У 1935 г. Ненецкі акруговы выканкам стварыў мясцовы авіяатрад. Сюды і пераехаў лётчык з сям’ёй. Прайшоў перападрыхтоўку пры Архангельскім аэраклубе, закончыў курсы «сляпых» палётаў (ляцець без бачных арыенціраў, у хмарах). Ён стаў першаадкрывальнікам паветраных шляхоў запалярнага краю: вывучаў мясцовасць, выпраўляў карты, вывяраў тэхнічныя магчымасці палёту ў завіруху. Пракладаў новыя авіямаршруты над паўночнымі тэрыторыямі сучасных Рэспублікі Комі, Архангельскай і Цюменскай абласцей.

У ліпені 1937 г. ён разам з іншымі авіятарамі зноў арыштаваны, расстраляны ў 1938 г. Рэабілітаваны пасмяротна ў 1958 г. Імем В. Сушчынскага названа вуліца ў Нар’ян-Мары. Матэрыялы пра лётчыка змешчаны ў экспазіцыях Архангельскага абласнога краязнаўчага музея і Ненецкага краязнаўчага музея.

Матэрыял падрыхтаваны ў 2015 г.