Міхась (Міхаіл Антонавіч) Машара ўнёс вялікі ўклад у айчынную літаратуру ХХ ст. У сваіх творах ён адлюстраваў рост самасвядомасці беларускага народа, важныя грамадска-сацыяльныя падзеі.

Нарадзіўся М. Машара на хутары Падсосна Дзісенскага павета Віленскай губерні (цяпер Шаркаўшчынскі раён Віцебскай вобласці) у сялянскай сям’і. Пасля заканчэння Шкунцікаўскай народнай школы (1914) працаваў у канцылярыі Ігуменскай воласці. Потым вучыўся ў вышэйшай пачатковай, а пасля рэвалюцыі – у адзінай працоўнай школе 2-й ступені ў Глыбокім (1915–1918). Быў справаводам Германавіцкага валвыканкама (1918). У час акупацыі Беларусі польскімі войскамі М. Машару арыштавалі, але праз некаторы час адпусцілі як непаўналетняга. Вясной 1920 г. ён добраахвотна ўступіў у Чырвоную армію. Удзельнічаў у баях у час савецка-польскай вайны. Часць, дзе служыў, была інтэрніравана ў Германію, і М. Машара некалькі месяцаў утрымліваўся ў лагеры Зальцведаль у Саксоніі. Пасля падпісання ў 1921 г. Рыжскага мірнага дагавора перададзены Польшчы. Некаторы час знаходзіўся ў прафілактычным лагеры «Шчыпёрна», потым вярнуўся на радзіму. У 1923–1925 гг. М. Машара служыў у польскай арміі. Пасля дэмабілізацыі прымаў актыўны ўдзел у нацыянальна-вызваленчым руху. З’яўляўся адным з арганізатараў гурткоў Беларускай сялянска-работніцкай грамады, у 1927 г. рэдагаваў у Вільні газету «Наша воля». У 1928 г. М. Машару арыштавалі польскія ўлады. Пакаранне адбываў у віленскай турме Лукішкі. Праз чатыры гады вярнуўся ў родныя мясціны. Працаваў лесарубам, плытагонам, капаў канавы, рамантаваў дарогі, батрачыў. Пасля аб’яднання Заходняй Беларусі з БССР у верасні 1939 г. М. Машара з’яўляўся загадчыкам аддзела народнай асветы Шаркаўшчын¬скага раёна. У час Вялікай Айчыннай вайны працаваў у газетах «Звязда», «Савецкая Беларусь», «Партызанскае слова», на радыё. З 1945 г. – у часопісе «Полымя», у 1947–1949 гг. – у «Настаўніцкай газеце». У 1940 г. ён быў прыняты ў Саюз пісьменнікаў БССР. Узнагароджаны ордэнамі Чырвонай Зоркі і «Знак Пашаны», медалямі.

Вершы М. Машара пачаў пісаць у час вучобы ў школе. Друкаваўся з 1927 г. пад псеўданімамі С. Антонаў, М. Каліна, Міх. Каліна, Міхась Каліна, М. Машарак. У 1928 г. у Вільні быў выдадзены першы зборнік «Малюнкі», у які ўвайшлі вершы, напісаныя ў турме і перададзеныя на волю з дапамогай сяброў. У 1930-я гг. М. Машара – адзін з самых папулярных пісьменнікаў у Заходняй Беларусі. У гэты час выйшлі кнігі паэзіі «На сонечны бераг!» (1934), «Напрадвесні» (1935), «З-пад стрэх саламяных» (1937, зборнік канфіскавалі польскія ўлады). Былі напісаны таксама п’есы «Вось тут і зразумей…» (1934), «Чорт з падпечча» (1935), «Лёгкі хлеб» (1936); паэмы «Вяселле» і «Смерць Кастуся Каліноўскага» (1934), «Мамчына горка» (1936). Для творчасці М. Машары 1920–1930-х гг. характэрны летуценнасць, маральны максімалізм, чуллівасць. Паэтызацыя прыроды роднага краю, працы і быту селяніна спалучаецца ў ёй з пратэстам супраць нацыянальнага і сацыяльнага ўціску, з заклікам да барацьбы за лепшую долю. Вялікая Айчынная вайна не перапыніла творчую дзейнасць паэта. Вершы «Ліст у няволю», «Нянавісць», «На папялішчы», «Гастэлу», «Клятва партызана», «Ты будзеш жыць», «Народны мсціўца» і іншыя ўслаўлялі подзвіг беларускага народа. У 1944 г. апублікавана кніга паэзіі «Беларусі», куды ўвайшлі вершы ваенных гадоў. Яны адносяцца да ліку лепшых творчых дасягненняў паэта. У пасляваенны час былі выдадзены зборнікі «Праз навальніцы» (1948), «Урачыстасць», (1952), «Ад родных аселіц» (1959), «Мая азёрная краіна» (1962) і інш. Творы, змешчаныя там, сведчылі пра майстэрства аўтара. Яго лірыка ўзбагацілася тэматычным зместам, яркай мастацкай і стылявой палітрай, характарызавалася натуральнасцю перажыванняў героя, напружаным эмацыянальна-пачуццёвым пафасам, аптымізмам. Вершы вызначаліся мела¬дычнасцю, многія з іх былі пакладзены на музыку М. Аладавым, Д. Лукасам, Ю. Семянякам, А. Туранковым і іншымі кампазітарамі.

У 1960–1970-я гг. М. Машара звярнуўся да жанру прозы. Ён напісаў раманы «Крэсы змагаюцца» (1966), «Сонца за кратамі», (1968) і «Лукішкі» (1970). Яны склалі трылогію, дзе адлюстраваны падзеі 1920-х гг., што адбываліся пераважна на Шаркаўшчыне, а таксама ў Глыбокім і Вільні. Выкарыстоўваючы шматлікія гістарычныя дакументы, а таксама матэрыялы перыядычнага друку, пісьменнік паказаў рост духоўнай самасвядомасці народа, уздым яго сацыяльна-палітычнай і нацыянальна-патрыятычнай актыўнасці, развіццё вызваленчага руху ў Заходняй Беларусі. Пазней былі напісаны раманы «Ішоў дваццаты год» (1973), «І прыйдзе час…» (1975). Міхась Машара з’яўляецца аўтарам кнігі ўспамінаў «Старонкі летапісу» (1975). Ён выступаў і з творамі для дзяцей. Былі выдадзены казкі ў вершах «Зязюльчыны слёзы» (1961), «Зелянушка і Кракатушка» (1964). Міхась Машара займаўся таксама перакладамі твораў П. Бажова, М. Гогаля, Г. Сянкевіча і інш.

Матэрыял падрыхтаваны ў 2022 г.