Шырыня і шматграннасць інтарэсаў гэтага чалавека, а таксама яго талент не могуць не ўражваць: матэматык, астраном, геафізік, даследчык Арктыкі, дзяржаўны дзеяч, акадэмік Акадэміі навук СССР (АН СССР) і Акадэміі навук Украіны, Герой Савецкага Саюза.

Нарадзіўся О. Ю. Шміт у Магілёве ў сям’і выхадцаў з латышскіх і нямецкіх сялян. Яго бацька доўгія гады служыў прыказчыкам у купца, працаваў у розных гандлёвых установах, фірмах, страхавых агенцтвах. Даходы былі вельмі абмежаваныя, іх яўна не хапала, каб даць пяцярым дзецям хаця б сярэднюю адукацыю. Таму, калі падышоў час вызначыць лёс Ота, шматлікія сваякі сабралі грошы (хто колькі мог), і здольны хлопчык стаў гімназістам. Ён паступіў адразу ў другі клас Магілёўскай класічнай гімназіі, які закончыў на выдатна. Неўзабаве сям’я Шмітаў пераехала ў Адэсу, а потым у Кіеў. Тут Ота з залатым медалём скончыў гімназію і паступіў на фізіка-матэматычны факультэт Кіеўскага ўніверсітэта.

Ужо на першым курсе ён склаў спіс кніг, якія збіраўся абавязкова прачытаць на працягу жыцця. Ота зацікавілі не толькі працы па матэматыцы, але і выданні па філасофіі, гісторыі, геалогіі, хіміі, астраноміі, музыцы… Ён шмат чытаў, аднак больш часу затрачваў на сваю спецыяльнасць – матэматыку – і дабіўся выдатных вынікаў у гэтай галіне. Вясной 1911 г. О. Ю. Шміт пачаў займацца ў алгебраічным семінары прафесара Д. А. Граве і ў хуткім часе стаў адным з лепшых яго ўдзельнікаў. У 1916 г. выдаў манаграфію “Абстрактная тэорыя груп”, якая і сёння складае залаты фонд алгебраічнай літаратуры (праца двойчы перавыдавалася ў СССР, у ЗША яна перакладзена на англійскую мову). Ота Юльевічу Шміту не споўнілася і 25 гадоў, калі ўніверсітэт удастоіў яго Залатога медаля імя прафесара Рахманінава. У лістападзе 1916 г. ён стаў прыват-дацэнтам, а ў 1917 г. – магістрам матэматыкі. Акрамя гэтай навукі О. Ю. Шміта цікавіла касмагонія (раздзел астраноміі, што вывучае паходжанне і развіццё касмічных цел і іх сістэм). Закон планетных адлегласцей, які выведзены вучоным, з’яўляецца першым у гісторыі касмагоніі законам.

З 1918 г. О. Ю. Шміт жыў і працаваў у Маскве. Ён выкладаў матэматыку ў вышэйшых навучальных установах сталіцы, быў намеснікам старшыні Галоўнага камітэта прафесійна-тэхнічнай адукацыі, уваходзіў у склад калегіі Народнага камісарыята асветы, прымаў актыўны ўдзел у рэфармаванні школьнай і вышэйшай сістэмы адукацыі. У канцы 1921 г. О. Ю. Шміт працаваў загадчыкам Дзяржаўнага выдавецтва і галоўным рэдактарам Вялікай савецкай энцыклапедыі. У 1929 г. ён стаў прафесарам Маскоўскага ўніверсітэта. За ўклад у развіццё матэматыкі ў 1933 г. быў абраны членам-карэспандэнтам АН СССР.

Значнае месца ў жыцці О. Ю. Шміта займала экспедыцыйная дзейнасць. Ён быў адным з буйнейшых даследчыкаў Арктыкі. У 1929–1930 гг. вучоны ўзначаліў экспедыцыю на ледаколе “Сядоў”, якая арганізавала на Зямлі Франца-Іосіфа першую навуковую станцыю і стала базай для розных даследаванняў Поўначы – метэаралагічных, геафізічных, гідралагічных, біялагічных. На станцыі быў сабраны каштоўны матэрыял, што дазволіў О. Ю. Шміту выступіць з прапановай – прайсці ўвесь Паўночны марскі шлях за адну навігацыю.

У 1932 г. распачалася экспедыцыя на ледаколе “Сібіракоў”. За два месяцы, ці адну навігацыю, быў пройдзены шлях ад Архангельска да Ціхага акіяна. Адным з важнейшых вынікаў пераходу стала стварэнне Галоўнага ўпраўлення Паўночнага марскога шляху, перад якім ставілася задача – пракласці канчатковы марскі шлях ад Белага мора да Берынгава праліва. Кіраўніком упраўлення назначаўся О. Ю. Шміт.

У 1933 г. пачалася падрыхтоўка да лядовага паходу на востраў Урангеля на транспартным параходзе “Чалюскін”. 14 сакавіка гэта судна пакінула Ленінград. Пачалася экспедыцыя, якая прыцягнула да сябе ўвагу ўсяго свету. У цяжкіх зімовых абставінах выйсці ў Ціхі акіян “Чалюскін” не здолеў і затануў. Вестка аб караблекрушэнні ў Арктыцы і высадцы пацярпелых на лёд ускалыхнула ўвесь свет. На выратаванне чалюскінцаў былі кінуты самалёты. Загадзя О. Ю. Шміт склаў спісы, паводле якіх першымі ратавалі дзяцей, жанчын і хворых. Ён сам пакінуў лагер адным з апошніх. Кіраўнік экспедыцыі з цяжкім запаленнем лёгкіх быў дастаўлены на Аляску ў мястэчка Ном. У ЗША О. Ю. Шміт сустрэўся з прэзідэнтам Ф. Рузвельтам і амерыканскімі навукоўцамі. Толькі ў маі 1934 г. вярнуўся ў Маскву.

Праз тры гады пасля “чалюскінскай эпапеі” Ота Юльевіч зноў заняўся вывучэннем Арктыкі. У 1936 г. ён узначаліў новы палярны паход на ледаколе “Літке” і правёў па Паўночным марскім шляху ваенныя караблі, што мела вялікае значэнне для абароназдольнасці краіны. У маі 1937 г. кіраваў паветранай экспедыцыяй на Паўночны полюс. Упершыню ў гісторыі чатыры самалёты апусціліся на лёд у раёне полюса, высадзіўшы навуковую групу на чале з І. Д. Папаніным. За гэту бліскучую аперацыю і арганізацыю станцыі “Паўночны полюс – 1” О. Ю. Шміту было прысвоена званне Героя Савецкага Саюза.

Пасля доўгага лячэння ў Крыме Ота Юльевіч заняўся вывучэннем Зямлі. Ён імкнуўся да ўсебаковага пазнання планеты і шмат для гэтага зрабіў. Па ініцыятыве О. Ю. Шміта быў створаны Геафізічны інстытут АН СССР, дырэктарам якога вучоны з’яўляўся да 1949 г. У апошнія гады жыцця ўзначальваў геафізічнае аддзяленне Маскоўскага ўніверсітэта, стварыў кафедру эвалюцыі Зямлі, пачаў чытаць курс лекцый па касмагоніі. І хоць здароўе ўсё больш пагаршалася, Ота Юльевіч не зніжаў сваёй працаздольнасці. У чэрвені 1954 г. на VI Міжнародным астрафізічным сімпозіуме ў г. Льежы (Бельгія) гучаў даклад “Роля цвёрдых часціц у планетнай касмагоніі”. Гэта была яго апошняя навуковая праца.

Ота Юльевіч Шміт навекі застаўся ў памяці людзей. Яго імем названы востраў у Карскім моры, паўвостраў у паўночнай частцы Новай Зямлі, мыс у Чукоцкім моры, пік і перавал на Паміры, раўніна ў Антарктыдзе, кратэры на Марсе і Месяцы, малая планета, Інстытут фізікі Зямлі Акадэміі навук Расіі, навукова-даследчы ледакол. Расійскай акадэміяй навук заснавана прэмія імя О. Ю. Шміта за лепшыя навуковыя працы ў галіне даследавання і асваення Арктыкі. Памяць пра вучонага зберагаецца і ў Беларусі. Яго імем названы праспект у Магілёве, вуліцы ў Бабруйску, Быхаве, Гомелі, Горках. У Магілёве дзейнічае прысвечаны О. Ю. Шміту школьны музей.

Матэрыял падрыхтаваны ў 2011 г.