Васілёк – менавіта такі прыгожы і мілагучны псеўданім абраў для сябе паэт Міхаіл Восіпавіч Касцевіч, каб падкрэсліць сваю вялікую любоў да Радзімы і беларусаў. Ён прысвяціў сваё жыццё і творчасць адной галоўнай тэме – вызваленню Заходняй Беларусі з-пад прыгнёту, уз’яднанню беларускіх земляў.

Нарадзіўся будучы паэт 14 лістапада 1905 г. у в. Баброўня Гродзенскага раёна ў сям’і лясніка. У 1915 г. дзесяцігадовым хлопчыкам разам з бацькам Міхась падаўся ў бежанства. У г. Казлове (зараз Мічурынск, Расія) ён скончыў сярэднюю школу. Ужо ў юнацкія гады М. Касцевіч праслыў паэтам, меў вялікія літаратурныя здольнасці і рэдагаваў рукапісны школьны часопіс. У 1922 г. сям’я вярнулася ў родную Баброўню. Нялёгкія гэта былі часы. Стаптаная і разбураная вайной Заходняя Беларусь па Рыжскім дагаворы падпала пад уладу польскіх паноў, ператварылася ва “ўсходнія крэсы” Польшчы. Як і многія беларускія хлопцы, Міхась апынуўся ў цяжкім становішчы, і само жыццё стала для яго суровай школай вучобы, працы і барацьбы.

Шчыры голас М. Касцевіча загучаў у заходнебеларускай літаратуры, пачынаючы з 1925 г. Паэта Васілька ведаў і любіў народ: яго вершы не толькі чыталі, але і дэкламавалі са сцэн вясковых гурткоў самадзейнасці. Творы яго заклікалі да барацьбы за вызваленне Беларусі ад польскай улады. Народны рух за ажыццяўленне гэтай ідэі быў вельмі шырокі і масавы, і М. Васілёк ішоў у першых радах барацьбітоў. Гэтыя радкі былі пакладзены на музыку, і іх з задавальненнем спявалі паўсюды:

Мы барацьбой гарым, мы – сіла,

У нас жыве бунтарскі дух.

На барыкады пойдзем смела,

Далоў ярмо, прыгон – ланцуг!

(“У бой на акупанта”)

Вершы маладога паэта неслі вялікую лобоў да народа, да Бацькаўшчыны, да тых, хто змагаўся за яе шчасце і волю. За бунтарскія творы паліцыя праследвала Васілька, забірала яго рукапісы. У 1929 г. у Вільні выйшаў першы зборнік паэта “Шум баравы”. Улады адразу ж канфіскавалі кніжку. Над Васільком узнікла пагроза арышту, але паэт не здаваўся. Пасля разгрому Грамады, членам якой ён быў, М. Васілёк уступіў у Камуністычную партыю Заходняй Беларусі, арганізаваў на радзіме гурткі Таварыства беларускай школы. Нягледзячы на цяжкасці і перашкоды, у 1937 г. быў выдадзены другі зборнік паэзіі “З сялянскіх ніў”, які сведчыў аб узросшым майстэрстве паэта. Паэзія Васілька мужнела і набірала сілы.

Перад вызваленнем Заходняй Беларусі Васілька мабілізавалі ў польскую армію. Ён удзельнічаў у першых баях з фашыстамі, трапіў у палон, дзе сустрэўся з Я. Брылём, вёў растлумачальную работу сярод палонных беларусаў, арганізаваў у лагеры рух за вяртанне на радзіму. У жніўні 1941 г. Васілёк уцёк з няволі, дабраўся да Бацькаўшчыны, быў партызанскім разведчыкам, сакратаром антыфашысцкага камітэта Скідзельскага раёна. У падпольнай абласной газеце друкаваў вершы пад псеўданімам Язэп Гром.

У пасляваенны час былі выдадзены пяць зборнікаў вершаў М. Васілька, якія прасякнуты матывамі радасці мірнага жыцця і працы. У іх – думы, народжаныя прагай народнага шчасця, моцнай любоўю да роднай зямлі. Шмат вершаў прысвечана прыродзе, мясцінам, да якіх паэт прыкіпеў душой. Ён радаваўся песні жаўрука, звону ручая, красе бору і рэчкі Котры, возера Можнева. Успамінаў падпольныя дарогі, загінуўшых сяброў, камсамольцаў-падпольшчыкаў, якіх фашысты павесілі ў верасні 1942 г.

Паэт пакінуў невялікую спадчыну, але яго вершы – шчырыя, самабытныя, палымяныя – сталі значным укладам у беларускую літаратуру. Яны знаходзілі і будуць знаходзіць шырокі водгук у сэрцах шматлікіх чытачоў.

Матэрыял падрыхтаваны ў 1995 г., актуалізаваны ў 2011 г.