Дата рождения:
26.02.1918 Шыркі, в., Сенненскі раён, Віцебская вобласць
Дата смерти:
04.10.1980
Краткая справка:
партыйны і дзяржаўны дзеяч БССР, адзін з арганізатараў і кіраўнікоў патрыятычнага падполля і партызанскага руху ў Беларусі ў Вялікую Айчынную вайну, Герой Савецкага Саюза (1944), Герой Сацыялістычнай Працы (1978), кавалер сямі ордэнаў Леніна
Имена на других языках:
Машеров Пётр Миронович (русский);
4358 символов
Справка
Пётр Міронавіч Машэраў нарадзіўся ў в. Шыркі Сенненскага павета Магілёўскай губерні (цяпер Сенненскі раён Віцебскай вобласці) у сялянскай сям’і. У 1939 г. скончыў фізіка-матэматычным факультэт Віцебскага педагагічнага інстытута імя С.М. Кірава і пачаў працаваць настаўнікам у Расонскай сярэдняй школе.
З першых дзён Вялікай Айчыннай вайны П.М. Машэраў уваходзіў у састаў знішчальнага атрада, што дзейнічаў на тэрыторыі Расонскага раёна. У ліпені 1941 г. разам з часцямі Чырвонай Арміі пад Невелем трапіў у акружэнне і ў раёне мястэчка Пустошка Калінінскай вобласці быў узяты ў палон (у хуткім часе яму ўдалося ўцячы). У пачатку жніўня 1941 г. П.М. Машэраў вярнуўся ў Расоны, дзе арганізаваў і ўзначаліў падпольную групу. У сакавіку 1942 г. стварыў партызанскі атрад, які атрымаў назву «атрад Дубняка». Да ліпеня 1942 г. ён дзейнічаў самастойна, потым увайшоў у партызанскую брыгаду «За Советскую Белоруссию» (быў перайменаваны ў атрад імя Шчорса). На тэрыторыі Дрысенскага, Асвейскага і Расонскага раёнаў, а таксама ў суседніх раёнах РСФСР і Латвійскай ССР партызаны пад кіраўніцтвам П.М. Машэрава правялі нямала паспяховых аперацый. У сакавіку 1943 г. П.М. Машэраў стаў камісарам партызанскай брыгады імя К.К. Ракасоўскага, якую перадыслацыравалі ў Вілейскую вобласць. У верасні 1943 г. ён быў прызначаны першым сакратаром Вілейскага падпольнага абкама ЛКСМБ і адразу разгарнуў актыўную дзейнасць. Пашырылася колькасць антыфашысцкіх арганізацый, пачала выходзіць абласная газета «Молодежная правда», створаны райкамы камсамола ў Глыбоцкім, Міёрскім, Дзісненскім раёнах, Вілейскі гаркам ЛКСМБ, умацавана кіраўніцтва Браслаўскім, Ашмянскім, Смаргонскім і іншымі райкамамі (усяго іх дзейнічала больш за 20). Пётр Міронавіч Машэраў займаўся не толькі арганізацыяй падпольнай работы, але прымаў непасрэдны ўдзел у многіх баявых аперацыях. У жніўні 1944 г. за гераізм, праяўлены ў барацьбе з нямецка-фашысцкімі захопнікамі, ён атрымаў званне Героя Савецкага Саюза.
Пасля вызвалення Беларусі П.М. Машэраў знаходзіўся на камсамольскай рабоце. У ліпені 1944 г. быў прызначаны першым сакратаром Маладзечанскага абкама ЛКСМБ, праз два гады стаў сакратаром ЦК ЛКСМБ па кадрах, у кастрычніку 1947 г. выбраны першым сакратаром. У 1954 г. П.М. Машэраў перайшоў на партыйную работу: у ліпені стаў другім сакратаром Мінскага абкама КПБ, з жніўня 1955 г. быў прызначаны першым сакратаром Брэсцкага абкама КПБ. Ён шмат ездзіў па вобласці: наведваў калгасы, прадпрыемствы, знаёміўся з працоўнымі калектывамі. Дзякуючы П.М. Машэраву, у хуткім часе эканамічныя паказчыкі Брэстчыны прыкметна палепшыліся. У вобласці былі пабудаваны Пінская ЦЭС, Баранавіцкая швейная фабрыка, тры хлебазаводы і інш. У красавіку 1959 г. П.М. Машэрава выбралі сакратаром, з снежня 1962 г. другім сакратаром, з сакавіка 1965 г. Першым сакратаром ЦК КПБ. У красавіку 1966 г. ён стаў кандыдатам у члены Палітбюро ЦК КПСС. Пётр Міронавіч Машэраў з’яўляўся дэпутатам Вярхоўнага Савета БССР у 1947–1955 і 1959–1980 гг., дэпутатам Вярхоўнага Савета СССР у 1950–1962 і 1966–1980 гг. У перыяд яго дзейнасці Беларусь стала рэспублікай высокаразвітай індустрыі, буйной высокапрадукцыйнай сельскай гаспадаркі, перадавой навукі і культуры. Былі пабудаваны высокатэхналагічныя прадпрыемствы электронікі і оптыкі, энергетыкі і будаўнічай індустрыі, лёгкай і харчовай прамысловасці. Шмат намаганняў прыклаў П.М. Машэраў для будаўніцтва метрапалітэна ў Мінску, стварэння мемарыяльна-архітэктурных комплексаў «Хатынь», «Брэсцкая крэпасць-герой», «Курган Славы». У 1978 г. П.М. Машэраву было прысвоена званне Героя Сацыялістычнай Працы. Ён узнагароджаны сямю ордэнамі Леніна, ордэнам Георгія Дзімітрава, шматлікімі медалямі.
Жыццё П.М. Машэрава трагічна абарвалася 4 кастрычніка 1980 г. Ён загінуў у аўтамабільнай катастрофе на магістралі Мінск-Масква пад Смалявічамі. Пахаваны на Усходніх могілках у Мінску. У Віцебску П.М. Машэраву ўстаноўлены помнік. Яго імем названы адзін з праспектаў беларускай сталіцы, вуліцы ў многіх гарадах і населеных пунктах нашай краіны, Віцебскі дзяржаўны ўніверсітэт, Брэсцкі абласны ліцэй, Расонская сярэдняя школа і сярэдняя шкла № 137 у Мінску, шэраг прадпрыемстваў і арганізацый. Адкрыты некалькі музеяў П.М. Машэрава. На доме ў Мінску, дзе ён жыў, і на будынку Віцебскага дзяржаўнага ўніверсітэта ўстаноўлены мемарыяльныя дошкі.