Дата рождения:
01.02.1913 Гаркавічы, в., Саколкаўскі павет, Гродзенская губерня
Дата смерти:
13.06.1971
Краткая справка:
дзяржаўны і партыйны дзеяч БССР, дзеяч рэвалюцыйнага руху ў Заходняй Беларусі, адзін з арганізатараў патрыятычнага падполля і партызанскага руху на Беларусі ў Вялікую Айчынную вайну, імем якога названа вуліца ў Мінску
Имена на других языках:
Притыцкий Сергей Осипович (русский);
4188 символов
Справка
Сяргей Восіпавіч Прытыцкі нарадзіўся ў вёсцы Гаркавічы Саколкаўскага (Сакольскага) павета Гродзенскай губерні ў беднай сялянскай сям'і. У пачатку Першай сусветнай вайны Прытыцкія выехалі ў Пензенскую губерню, у 1921 г. вярнуліся на Беларусь. Сядзіба Прытыцкіх была разбурана ў выніку баявых дзеянняў, часовы прытулак далі суседзі. Давялося аднаўляць гаспадарку. З васьмі гадоў Сяргей працаваў: пасвіў жывёлу, быў батраком, пільшчыкам лесу.
Цяжкае становішча не задавальняла жыхароў «Крэсаў усходніх» і прывяло да актывізацыі барацьбы супраць вялікадзяржаўнай палітыкі польскіх улад і прапаганды ідэй нацыянальнай незалежнасці. На фарміраванне поглядаў Сяргея Прытыцкага вялікі ўплыў аказаў старэйшы брат Аляксандр, які добра памятаў Кастрычніцкую рэвалюцыю і з 1923 г. з’яўляўся членам Камуністычнай партыі Заходняй Беларусі (КПЗБ). У 1930 г. С. Прытыцкі ўступіў у Камуністычны саюз моладзі Заходняй Беларусі (КСМЗБ), быў сакратаром Крынкаўскага раённага, Гродзенскага акруговага камітэтаў камсамола, з 1932 г. – член КПЗБ.
Рэвалюцыйная дзейнасць Прытыцкага была заўважана агентамі дэфензівы, і 3 мая 1933 г. ён быў арыштаваны. Не зважаючы на допыты і катаванні, малады камуніст не выдаў нікога са сваіх таварышаў і ўвосень 1933 г. выйшаў з турмы пад нагляд паліцыі. У 1933–1934 гг. С. Прытыцкі кіраваў забастоўкамі лясных рабочых у Гродзенскім, Саколкаўскім, Слонімскім паветах.
У 1934–1935 гг. Прытыцкі вучыўся ў партыйнай школе КПЗБ у Мінску. Пасля вяртання на радзіму працаваў над аднаўленнем Слонімскага акруговага камітэта КСМЗБ і КПЗБ, якія былі знішчаны, дзякуючы інфармацыі правакатара Я. Стральчука. 27 студзеня 1936 г. у зале Віленскага акруговага суда падчас судовага працэсу над рэвалюцыйнымі дзеячамі Сяргей Прытыцкі па заданні ЦК КПЗБ страляў у правакатара, які быў сведкам на працэсе. Пры арышце рэвалюцыянер быў цяжка паранены. У чэрвені 1936 г. С. Прытыцкі прыгавораны да пакарання смерцю, але пад націскам сусветнай грамадскасці ўлады былі вымушаны замяніць прысуд на пажыццёвае турэмнае зняволенне. 1 верасня 1939 г. разам з іншымі зняволенымі ён вырваўся з-за крат.
Увосень 1939 г. у якасці дэпутата Народнага сходу Заходняй Беларусі Сяргей Восіпавіч прымаў удзел у рабоце сесіі Вярхоўнага Савета СССР і БССР. У 1939–1941 гг. С. Прытыцкі – намеснік старшыні Беластоцкага аблвыканкама. Усе свае сілы ён накіроўваў на пабудову новага ладу жыцця.
Мірныя пераўтварэнні спыніла вайна. У чэрвені – жніўні 1941 г. С.В. Прытыцкі прымае актыўны ўдзел у стварэнні абарончых збудаванняў вакол Магілёва, у фарміраванні народнага апалчэння ў Гомелі. У кастрычніку 1942 г. Прытыцкі – памочнік начальніка Беларускага штаба партызанскага руху (БШПД) па камсамоле. Перад адпраўкай камсамольцаў у тыл ворага ён, маючы вялікі вопыт канспіратыўнай і падпольнай работы, лічыў сваім абавязкам неаднаразова гутарыць з маладымі патрыётамі, дапамагаць ім саветамі. З вясны 1944 г. да канца вайны С.В. Прытыцкі працаваў у Польскім штабе партызанскага руху, закончыў вайну палкоўнікам Войска Польскага.
Пасля заканчэння Вышэйшай партыйнай школы (ВПШ) пры ЦК ВКП(б) С.В. Прытыцкі ўзначальваў Гродзенскі, Баранавіцкі, Маладзечанскі абкамы КПБ, вёў напружаную працу па адраджэнні эканомікі і сельскай гаспадаркі. Са студзеня 1968 г. па чэрвень 1971 г. з’яўляўся старшынёй Прэзідыума Вярхоўнага Савета БССР і намеснікам старшыні Прэзідыума Вярхоўнага Савета СССР, неаднаразова выбіраўся дэпутатам у Вярхоўны Савет БССР і СССР. Сяргей Восіпавіч карыстаўся вялікім аўтарытэтам, любоўю і павагай простых людзей: усё свае жыццё ён аддаў служэнню роднай Беларусі.
За заслугі перад Радзімай Сяргей Восіпавіч Прытыцкі быў узнагароджаны чатырма ордэнамі Леніна, двума ордэнамі Чырвонага Сцяга і многімі медалямі Савецкага Саюза, а таксама ўрадавымі ўзнагародамі Польшчы і Чэхаславакіі.
Імем Сяргея Восіпавіча Прытыцкага названы вуліцы ў Мінску, Баранавічах, Маладзечне. У Мінску на доме, дзе жыў С.В. Прытыцкі, знаходзіцца мемарыяльная дошка. Факты з падпольнай дзейнасці С.В. Прытыцкага ў Заходняй Беларусі паслужылі дакументальнай асновай для стварэння мастацкага кінафільма “Чырвонае лісце” (1958).