Краткая справка:
жывапісец, педагог, народны мастак Беларусі, заслужаны дзеяч мастацтваў Беларусі, лаўрэат Дзяржаўнай прэміі Беларусі (1996), спецыяльнай прэміі Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь (2002)
Варианты имени:
Бараноўскі Анатоль Васілевіч
Имена на других языках:
Baranousky Anatol Vasilyevitch (не определен); Барановский Анатолий Васильевич (русский);
4326 символов
Справка
Актыўная творчая праца Анатоля Васільевіча Бараноўскага, вядомага майстра вобразнага пейзажа, пачалася ў другой палове ХХ ст., калі ў беларускім выяўленчым мастацтве праявы рэалізму сталі больш разнастайнымі. Менавіта ў гэты час адбывалася ўмацаванне яго творчага светапогляду.
Нарадзіўся А. Бараноўскі ў Мінску. Пасля заканчэння васьмі класаў паступіў на скульптурнае аддзяленне Мінскага мастацкага вучылішча, потым перавёўся на жывапіснае. У 1958 г. стаў студэнтам Беларускага дзяржаўнага тэатральна-мастацкага інстытута. Выкладчыкамі былі вядомыя жывапісцы М. Данцыг, І. Стасевіч, І. Ахрэмчык, К. Касмачоў, творчасць якіх станоўча паўплывала на раскрыццё яго таленту, стала прафесійнай асновай як у мастацтве, так і педагагічнай дзейнасці. Вучобу ў інстытуце А. Бараноўскі сумяшчаў з працай у мастацкай студыі пры Палацы культуры Мінскага трактарнага завода, якую сам арганізаваў адразу пасля заканчэння вучылішча. Гэта была адна з самых вядомых студый Мінска. У розны час там займаліся У. Сулкоўскі, А. Кузняцоў, А. Кузьміч, С. Шафрановіч, М. Бушчык, А. Цыркуноў і іншыя вядомыя мастакі. У 1965 г. А. Бараноўскі скончыў інстытут, у якім затым выкладаў з 1966 па 2007 г. спачатку на кафедры станковага жывапісу, потым на кафедры манументальна-дэкаратыўнага мастацтва, у 1997 г. стаў прафесарам. За доўгую педагагічную дзейнасць падрыхтаваў цэлую плеяду мастакоў, сярод якіх – У. Тоўсцік, У. Зінкевіч, У. Крываблоцкі, В. Барабанцаў, В. Альшэўскі і інш. Яго вучні выкладаюць у вышэйшых і сярэдніх спецыяльных навучальных установах культуры і мастацтва, многія адзначаны ганаровымі званнямі і прэміямі.
Анатоля Бараноўскага адносяць да прыхільнікаў рэалістычнай манеры пісьма. Сам майстар адчуваў сябе бліжэй да імпрэсіяністаў. Ён працаваў у розных жанрах выяўленчага мастацтва (фігуратыўная карціна, партрэт, нацюрморт), аднак найбольшую ўвагу ўдзяляў пейзажу. Мастак імкнуўся перадаць у сваіх работах прыгажосць навакольнага асяроддзя. Меладычнае шматгалоссе колераў прыроды адлюстроўваў серабрыстымі адценнямі, якія, як лічыў майстра, з’яўляюцца характэрнай рысай беларускіх краявідаў. Анатоль Бараноўскі ўзбагаціў айчыннае мастацтва паэтычным чараўніцтвам і каштоўным ззяннем перламутравай палітры. У яго карцінах пераважае белы колер, які стварае амаль рэальнае адчуванне святла, узнёсласці, аптымістычнасці. Прырода, увасобленая ў творах жывапісца, паўстае ландшафтамі Браслаўшчыны, Нясвіжа, Мазыра, Магілёва, Нёмана, Прыпяці. Паэзія восені і вясны са срэбнымі аблокамі і залатымі бярозкамі адлюстравана ў творах «Мелодыі восені» (1994), «З дзіўных дзён блакітных чыстых» (2001), «Восень над Прыпяццю» (2004) і інш. Цудоўны свет наваколля адкрываецца ў пейзажах «Беларускі матыў» (1968), «Вясна на Прыпяці» (1981), «Спяваючыя льны» (1983), «Нараджэнне вясны» (1995), «Браслаўскія прасторы», «Купалле» і «Бярозы» (2000), «Зімовы спакой» (2004), «Казка лета» (2005), «Бэз» (2008) і інш. Вялікую цікавасць уяўляюць карціны з серыі архітэктурнага пейзажа «Сабор у Мінску», «Мірскі замак», «Гальшаны» (усе 2005), «Крэва» (2007), «Вызвалены Мінск» (2008), «Каложа» (2009) і іншыя, у якіх мастак звярнуўся да мінулага нашай краіны. Некаторыя палотны, такія як «Воблакі плывуць над зямлёй роднай» (1977), «Памяць» (1979), «Зямля мая залатых бяроз» (1981), «Гнёзды» (1983), «Дахі Сазопаля» (1984) і іншыя, сталі хрэстаматыйнымі для беларускай жывапіснай школы.
З 1965 г. А. Бараноўскі ўдзельнічаў у міжнародных і рэспубліканскіх выстаўках. Ён з’яўляецца народным мастаком Беларусі (2012), заслужаным дзеячам мастацтваў Беларусі (1992), лаўрэатам Дзяржаўнай прэміі Беларусі (1996, за цыкл «Далягляды Бацькаўшчыны»), у 2002 г. стаў лаўрэатам спецыяльнай прэміі Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь за ўклад у выхаванне творчай моладзі. Лепшыя карціны майстра знаходзяцца ў Нацыянальным мастацкім музеі Рэспублікі Беларусь, Музеі сучаснага выяўленчага мастацтва ў Мінску, фондах Беларускага саюза мастакоў, Мастацкай галерэі ў Сазопалі (Балгарыя), Магілёўскім абласным мастацкім музеі імя П.В. Масленікава, прыватных калекцыях. Жывапісныя работы мастака экспанаваліся ў Расіі, Балгарыі, Галандыі, Германіі, Даніі, Італіі, Японіі, Польшчы і іншых краінах. У красавіку 2002 г. А. Бараноўскі і яго вучні ўдзельнічалі ў выстаўцы «Сучасныя мастакі Беларусі» ў зале П. Кардэна ў Парыжы.