Дата рождения: 17.02.1952 Хвалава, в., Пружанскі раён, Брэсцкая вобласць
Краткая справка: мастак манументальна-дэкаратыўнага мастацтва, жывапісец, лаўрэат прэміі Ленінскага камсамола Беларусі (1986), заслужаны дзеяч культуры Беларусі (2010), уладальнік знака Міністэрства культуры Рэспублікі Беларусь "За ўклад у развіццё культуры Беларусі" (2008)
Варианты имени: Крываблоцкі Уладзімір Васілевіч
Имена на других языках: Kryvablotsky Uladzimir Vasilyevitch (не определен); Кривоблоцкий Владимир Васильевич (русский);
Уладзімір Крываблоцкі – самабытны, яркі і непаўторны творца. Мастацтвазнаўца Б. Крэпак, які называе яго лідарам сучаснага атрада беларускіх манументалістаў, у адным са сваіх артыкулаў напісаў: “Галоўным у ягонай творчасці з’яўляецца магутная прыгажосць вобразаў і прасторавых рытмаў, колеравая гармонія і дакладная прадуманасць кампазіцый. У жывапісе ён не празаік, не апавядальнік, не навеліст; ён больш творца гераічных балад, патрыятычных паэм, дакладней кажучы – драматург, што піша “насценныя п’есы” пра лёсы Радзімы”.*
Мастак нарадзіўся на Брэстчыне. Маляўнічыя краявіды Белавежскай пушчы, творчая атмасфера, якая панавала ў сям’і Крываблоцкіх, спрыялі развіццю мастацкіх здольнасцей. Яшчэ ў пачатковай школе яго малюнкі, апублікаваныя ў газеце “Піянер Беларусі”, сталі лепшымі на рэспубліканскім конкурсе твораў жывапісу. Так Уладзімір Крываблоцкі быў залічаны ў Рэспубліканскую школу-інтэрнат па музыцы і выяўленчым мастацтве імя І.В. Ахрэмчыка (цяпер Гімназія-каледж мастацтваў імя І.В. Ахрэмчыка). Яшчэ ў школе У. Крываблоцкі захапіўся творчасцю майстроў Адраджэння: Мікеланджэла і Бацічэлі, таму ў якасці дыпломнай працы выбраў манументальны жывапіс – стварыў трыпціх “Хатынь”. На абароне дыплома імкненне маладога мастака да заняткаў манументальным мастацтвам падтрымаў Г.Х. Вашчанка.
У 1971 г. У. Крываблоцкі паступіў на манументальнае аддзяленне Беларускага дзяржаўнага тэатральна-мастацкага інстытута (цяпер Беларуская дзяржаўная акадэмія мастацтваў). Вучыўся ў Г. Вашчанкі, У. Стальмашонка, А. Бараноўскага, І. Стасевіча. У дыпломнай рабоце – эскізе роспісу для кінатэатра “Беларусь” у Брэсце, якая стала пасланнем роднаму краю, У. Крываблоцкі праявіў сябе як майстар складаных буйнамаштабных кампазіцый. Пасля заканчэння інстытута працаваў на Мінскім мастацка-вытворчым камбінаце, у Беларускай гімназіі-каледжы мастацтваў імя І.В. Ахрэмчыка, прымаў удзел ва ўсесаюзных, рэспубліканскіх, міжнародных выстаўках, рабіў роспісы, вітражы, мазаікі, жывапісныя работы. У 1985 г. быў прыняты ў Беларускі саюз мастакоў, 1997 г. быў абраны старшынёй секцыі манументальна-дэкаратыўнага мастацтва Беларускага саюза мастакоў.
У 1978 г. ён выканаў клеены арнаментальны вітраж “Чалавек і прырода” з каляровага шкла ў вестыбюлі Цэнтральнага навукова-даследчага і праектна-тэхналагічнага інстытута арганізацыі і тэхнікі кіравання (ЦНДІТК) у Мінску (не захаваўся).
У 1982–1985 гг. мастак-манументаліст працуе над буйнамаштабным творам “У імя жыцця на Зямлі” для Ушацкага музея народнай славы імя У.Е. Лабанка. Шматпланавы тэматычны роспіс плошчай у 320 кв. м, які змяшчае амаль 600 фігур, стаў тэматычным стрыжнем музейнай экспазіцыі і яе ідэйна-пластычнай дамінантай. “У гэтай рабоце я імкнуўся паказаць свае адносіны да гераічнай гісторыі партызанскага руху на Віцебшчыне, свае філасофскія і этычныя погляды на сутнасць Вялікай Айчыннай вайны, акцэнтаваў увагу на мужнасці майго народа ў смяротнай барацьбе з фашызмам”, – адзначае у адным з сваіх інтэрв’ю газеце “Культура” Уладзімір Васільевіч.* Каб паказаць у абагульненых вобразах сэнс Вялікай Перамогі, мастак для рэалізацыі задумы выбраў 5 сюжэтаў: “Хлеб зямлі Ушаччыны”, “Барацьба за жыццё”, “Фашызм не пройдзе!”, “Вызваленне” і “Крах фашызму”. У 1986 г. за стварэнне гэтага роспісу У. Крываблоцкі быў узнагароджаны прэміяй Ленінскага камсамола Беларусі.
Роспісы і мазаікі У. Крываблоцкага ўпрыгожваюць будынкі ў Салігорску, Кобрыне, Мсціслаўлі і іншых гарадах Беларусі. На працягу 1983–1989 гг. мастак у суаўтарстве з Ю. Багушэвічам ствараў эскізы, працаваў над буйнымі (плошча 1 тыс. кв. м) мазаічнымі пано “Зямля, апаленая вайной”, “Зямля адроджаная”, “Зямля ведаў”, якія ўпрыгожылі тарцы трох будынкаў Брэсцкага электрамеханічнага завода.
У 1991–1992 гг. У. Крываблоцкі выканаў для маладзёжнага лагера каля Баранавічаў роспісы ў тэхніцы сграфіта – рамантычныя творы на тэмы юнацтва і росквіту прыроды і чалавека, якія гучаць светлай, лірычнай, жыццесцвярджальнай песняй, – і назваў іх “Паэзія прыроды”. Для Палаца культуры ў Мсціслаўлі ён стварыў у тэхніцы вітража яскравую, радасную сімфонію колеру і святла – “Песню пра Беларусь” (1992). “Дрэва жыцця” – так называецца манументальны роспіс аднаго з жылых дамоў у Салігорску (1995–1996). Ёсць на рахунку мастака-манументаліста і іншыя творы падобнага плана: мазаіка на фасадзе манастыра ў Жыровічах, вітражы і мазаіка ў Свята-Пакроўскай царкве ў в. Чыжэвічы Салігорскага раёна (1998), роспісы адміністрацыйнага будынка ў Мінску (1999–2000) і шэраг іншых.
Адной з вяршынь творчасці У. Крываблоцкага стаў жывапісны поліптых “Рэквіем”, які захоўваецца ў Беларускім дзяржаўным музеі гісторыі Вялікай Айчыннай вайны. Над манументальным творам памерам у 33 кв. м, прысвечаным памяці ахвяр фашысцкага канцлагера “Азарычы” і шматпакутнай гісторыі беларускага народа, мастак працаваў тры з паловай гады. Кампазіцыя складаецца з пяці частак, паяднаных агульнай ідэяй барацьбы разбуральнай чорнай сілы са святлом дабрыні і аптымізму. Гэта “Анёл жалобы”, “Спаленыя… Ненароджаныя”, “Азарычы. Сакавік 1944 года” (цэнтральная частка “Рэквіема”), “Генацыд” і “Рыцар свабоды”. Твор мае памеры 11х3, напісаны тэмперай па ляўкасе і пакрыты воскам. Адзін з былых вязняў канцлагера “Азарычы” назваў “Рэквіем” У. Крываблоцкага “выбітнай падзеяй у культурным жыцці краіны”. Глыбокае філасофскае асэнсаванне тэмы, маштабнасць задумы, незабыўную сімволіку твора У. Крываблоцкага надзвычай высока ацанілі спецыялісты-прафесіяналы. Пад моцным уражаннем ад прагляду гэтай работы паэтэса Вялянціна Паліканіна напісала паэму “Памяць”, якую прысвяціла ўсім, хто перажыў гады ваеннага ліхалецця.
У 2003–2006 гг. творчая група ў складзе мастакоў У. Крываблоцкага (мастацкі кіраўнік), А. Дранца і А. Лучыновіча, мастакоў-выканаўцаў В. Лагоўскага, Ю. Падоліна і І. Лукіна прымала ўдзел у афармленні інтэр’ера новага будынка Нацыянальнай бібліятэкі Беларусі. Імі была распрацавана серыя з сямі манументальных пано з роспісам па разным ляўкасе для атрыума бібліятэкі. Шэсць кампазіцый прысвечаны гісторыі і культуры абласцей Беларусі, сёмае пано раскрывае вобраз сталіцы Беларусі – Мінска. Усе роспісы маюць адзіную кампазіцыйную структуру: іх персанажамі з’яўляюцца выдатныя культурныя дзеячы Беларусі, адлюстраваныя ў акружэнні беларускіх краявідаў і знакавых архітэктурных помнікаў.
Імя У. Крываблоцкага знаходзіцца ў шэрагу творцаў, якія прымалі ўдзел у рэканструкцыі і мадэрнізацыі Нацыянальнага акадэмічнага Вялікага тэатра оперы і балета. Унікальным упрыгожаннем будынка стала выкладзеная па аўтарскай задуме мастака арнаментальная фларэнційская мазаіка з дзевяці відаў граніту на падлозе ў фае тэатра.
Сярод найбольш вядомых станковых твораў мастака – фігуратыўныя карціны і партрэты: “Свабода”, “Прарыў”, “Сіла прыроды”, “Песня пра зубра” з вобразам Міколы Гусоўскага, “Маці Зямлі”, “Дыялог”, “Вясна”, “Яблыкі на крыжах”, “Ігар Талькоў”, “Восень”, “Прарок” (“Мудрэц”), “Натхненне”, “Дзень і вечар”, “Памяці брата” (“Маўчанне брата”), “Цяпло маці”, трыпціх “Вобразы вечнасці” і інш.
Мастацтвазнаўца Б. Крэпак у адным з сваіх артыкулаў напісаў: “Галоўным у ягонай творчасці з’яўляецца магутная прыгажосць вобразаў і прасторавых рытмаў, колеравая гармонія і дакладная прадуманасць кампазіцый. У жывапісе ён не празаік, не апавядальнік, не навеліст; ён больш творца гераічных балад, патрыятычных паэм, дакладней кажучы – драматург, што піша “насценныя п’есы” пра лёсы Радзімы”.**
Творчасць мастака атрымала высокую адзнаку: у 2008 г. Уладзімір Васільевіч Крываблоцкі стаў уладальнікам знака Міністэрства культуры Рэспублікі Беларусь “За ўклад у развіццё культуры Беларусі”, у 2010 г. яму было прысвоена ганаровае званне “Заслужаны дзеяч культуры Беларусі”.
Творы У. Крываблоцкага знаходзяцца ў Нацыянальным мастацкім музеі Рэспублікі Беларусь, Нацыянальным гістарычным музеі Рэспублікі Беларусь, Магілёўскім абласным мастацкім музеі імя П.В. Масленікава, Віцебскім абласным краязнаўчым музеі, фондах Беларускага саюза мастакоў. Ёсць яго творы і ў прыватных калекцыянераў з Германіі, Польшчы, Венгрыі і ЗША.
Матэрыял падрыхтаваны ў 2012 г.
*Культура. – 2007. – 3–9 лістапада (№ 44). – С. 7.
**Культура. – 2008. – 25–31 кастрычніка (№ 43). – C. 8.