Знакаміты кінаакцёр Пётр Марцінавіч Алейнікаў за кароткае творчае жыццё стаў кумірам многіх гледачоў.

Нарадзіўся ён у в. Крывель Шклоўскага раёна Магілёўскай вобласці ў беднай сялянскай сям’і. Рана застаўся без бацькоў. З дзесяцігадовага ўзросту выхоўваўся ў школе-інтэрнаце ў Шклове. У вольны час мясцовы кінамеханік вучыў яго свайму рамяству, і дзякуючы яму хлопчык захапіўся кіно. Марыў стаць кінаартыстам. Пазней П. Алейнікава накіравалі ў Барсукоўскую дзіцячую працоўную калонію, дзе існаваў драматычны гурток. Ён стаў у ім самым актыўным удзельнікам. У канцы 1920-х гг. быў пераведзены ў Магілёўскую дзіцячую камуну. У 1930 г. з рэкамендацыйным лістом ад кіраўніцтва камуны юнак адправіўся ў Ленінград і паступіў у Інстытут сцэнічных мастацтваў, які закончыў у 1935 г. (вучыўся ў С. Герасімава). Першы эпізадычны кінадэбют адбыўся ў 1932 г. у фільме “Сустрэчны”. Праз год П. Алейнікаў атрымаў маленькую ролю ў нямым фільме “Я люблю” (1933). У тым жа годзе С. Герасімаў запрасіў яго на адну з галоўных роляў у фільме “Сямёра смелых” (1936). Роля наіўнага, сарамлівага і смешнага хлопчыка з дзівацкім імем Малібога прынесла П. Алейнікаву не толькі вядомасць, але і прызнанне гледачоў. У гэтай карціне ўпершыню раскрыліся лірыка-камедыйная здольнасць і рэдкая чароўнасць акцёра. Фільм стаў пачаткам галерэі яго кінавобразаў вясёлых, абаяльных, дасціпных савецкіх хлопцаў. Пятра Алейнікава сталі запрашаць у адзін фільм за другім. Таленавітага акцёра заўважылі многія рэжысёры. Ён зняўся ў эпізадычнай ролі ў кінакамедыі “Трактарысты” (1939). Вясёлы і знаходлівы Саўка – яркі, выхаплены з жыцця вобраз, паказаны П. Алейнікавым. У кінастужцы “Вялікае жыццё” (1940, 1958) акцёр сыграў ролю Вані Курскага – жартаўлівага простага хлопца з гітарай. У гэтым вобразе ў найбольшай ступені раскрыўся яго артыстычны талент. Пётр Алейнікаў цудоўна валодаў тэхнікай акцёрскага майстэрства. Іграў лёгка і нязмушана. Імя кінагероя настолькі ўвайшло ў народную свядомасць, што П. Алейнікава інакш чым Ваня Курскі ніхто ўжо не называў. Роля маладога шахцёра стала самай знакамітай у біяграфіі акцёра. Напярэдадні вайны выйшаў на экран фільм “Шумі, гарадок” (1939) – бытавая камедыя аб жыцці правінцыяльнага гарадка. Неўтаймаванага студэнта-вынаходніка Васю сыграў П. Алейнікаў. Яго персанаж, упарты і ў той жа час сціплы, арганічна ўпісваецца ў атмасферу жыцця пабуджанага ад шматгадовай спячкі гарадка. У 1940 г. П. Алейнікаў зняўся ў кінаказцы “Канёк-Гарбунок” (1941), пастаўленай па матывах рускіх народных казак і аднайменнага твора П. Яршова. Артыст сыграў цэнтральную ролю – дасціпнага сялянскага хлопца Іванушку, які аказваецца прасцяком толькі з выгляду. У гады Вялікай Айчыннай вайны талент П. Алейнікава зазіхацеў з новай сілай. Ён зняўся ў фільмах “Баявы кіназборнік № 8”, “Баявы кіназборнік № 11”, “Непераможныя” (усе 1942 г.), “Яна абараняе Радзіму”, “У імя Радзімы” (абодва 1943 г.), “Вялікая зямля”, “Марскі батальён” (абодва 1944 г.). У кінастужцы “Неба Масквы” (1944), якая ўзнікла пад уплывам подзвігу лётчыка В. Талаліхіна, што пратараніў у небе варожы самалёт, сыграў яшчэ адну галоўную ролю ў сваёй нядоўгай кар’еры. У беларускім кіно зняўся ў фільме “На кліч маці” з кіназборніка “Беларускія навелы” (1942). У 1946 г. П. Алейнікаў вырашыў рэзка змяніць акцёрскае амплуа і прыняў прапанову рэжысёра Л. Арнштама зняцца ў кінастужцы “Глінка” ў ролі А. Пушкіна. Ён доўга і настойліва працаваў над вобразам вялікага паэта. Гэта стала яшчэ адной прыступкай у авалоданні акцёрскім майстэрствам.

У 1950-х гг. П. Алейнікаў апынуўся за бортам вялікага кінематографа. Застаючыся кумірам усёй краіны, ён адчуваў незапатрабаванасць і незадаволенасць сваім творчым лёсам. Ролі прапаноўвалі ўсё радзей і радзей. Часта, каб хоць нешта зарабіць на жыццё, П. Алейнікаў ездзіў па краіне з канцэртнымі брыгадамі. Паказваў сцэны з кінафільмаў, чытаў вершы. У 1955 г. малады рэжысёр С. Растоцкі запрасіў акцёра ў свой першы фільм “Зямля і людзі”. Гэта было першае з’яўленне яго на экране пасля пяці гадоў творчага прастою. На мяжы 1950–60-х гг. П. Алейнікаў зняўся ў эпізадычных ролях у трох карцінах. Сваю апошнюю кінаролю сыграў у фільме туркменскага рэжысёра Б. Мансурава “Спатольванне смагі” (1967) – старога рабочага, бескампраміснага чалавека. Гэта складаная драматычная роля мала нагадвала ранейшыя кінаработы артыста. Разам з ім у карціне здымаліся яго сын Тарас і дачка Арына. Хвароба не дала закончыць здымкі. Ён памёр 9 чэрвеня 1965 г. у Маскве. За выкананне гэтай ролі П. Алейнікаў быў пасмяротна ўзнагароджаны спецыяльным прызам III Усесаюзнага кінафестывалю (Ленінград, 1968). Творчасці артыста прысвечаны дакументальны фільм “Пётр Марцінавіч і гады вялікага жыцця” (1974). У 1998 у в. Крывель адкрыты Дом-музей П. Алейнікава.

У творчым багажы акцёра – каля 40 роляў. У памяці прыхільнікаў П. Алейнікаў застаўся маладым, вясёлым, бойкім хлопцам са шчырай, непаўторнай, абаяльнай, крыху іранічнай і сарамлівай усмешкай.

Матэрыял падрыхтаваны ў 2014 г.