Адным з найбольш выдатных палкаводцаў вайны 1812 г. і замежных паходаў 1813–1814 гг. быў генерал-фельдмаршал, граф Пётр Хрысціянавіч Вітгенштэйн.

Ён нарадзіўся на Украіне ў г. Нежын (паводле іншых звестак у г. Пераяслаў-Хмяльніцкі) у сям'і нямецкага двараніна Хрысціяна-Людвіга-Казіміра Вітгенштэйна, які ў 1752 г. прыехаў у Расію і паступіў на ваенную службу. Ён удзельнічаў у Сямігадовай вайне 1756–1762 гг. і стаў генерал-маёрам. Першапачатковую адукацыю П.Х. Вітгенштэйн атрымаў у доме сваяка генерал-фельдмаршала М.І. Салтыкова. У 1781 г. быў залічаны сяржантам у лейб-гвардыі Сямёнаўскі полк. У 1789 г. пачаў службу вахмістрам. Праз год стаў карнетам, у 1792 г. падпаручнікам, потым прэм'ер-маёрам. Прымаў удзел у польскай кампаніі 1794 г., ваенных дзеяннях супраць Персіі ў 1795–1796 гг., руска-аўстра-французскай вайне 1805 г., у пачатковых аперацыях руска-турэцкай вайны (лістапад 1806 – студзень 1807 гг.), у кампаніі 1807 г. супраць Францыі, руска-шведскай вайне 1808–1809 гг. З кастрычніка 1810 г. камандаваў 1-м пяхотным корпусам, які ўваходзіў у 1-ю Заходнюю армію М.Б. Барклая дэ Толі і прыкрываў паўночную частку заходняй граніцы Расіі. У першыя дні вайны 1812 г., нягледзячы на ізаляцыю ад галоўных сіл, П.Х. Вітгенштэйну ўдалося пасля шэрага ар'ергардных баёў злучыцца з арміяй М.Б. Барклая дэ Толі каля Браслава. Яго корпус быў разгорнуты ніжэй па цячэнні Заходняй Дзвіны. Пакінуты для самастойных дзеянняў у раёне Дрысы – Полацка з мэтай прыкрыцця стратэгічнага напрамку на Санкт-Пецярбург, корпус стаў фактычна асобнай арміяй, якая дзейнічала ў вырашальных бітвах на тэрыторыі Беларусі. Гэта – Клясціцкія баі (30 ліпеня – 1 жніўня), дзве Полацкія бітвы (1-я адбылася 17–18 жніўня, 2-я – 18–19 кастрычніка), Чашніцкія баі (31 кастрычніка і 14 лістапада). У канцы лістапада корпус П.Х. Вітгенштэйна ўдзельнічаў у завяршальнай наступальнай Бярэзінскай аперацыі, вынікі якой канчаткова вызначылі перамогу Расіі ў вайне 1812 г. Як палкаводзец П.Х. Вітгенштэйн сфарміраваўся менавіта ў час вайны з Напалеонам. У снежні 1812 г. ён быў прызначаны галоўнакамандуючым Заходняй арміі, пасля смерці М.І. Кутузава ўзначальваў аб'яднанае руска-прускае войска (красавік – май 1813 г. ), затым рускія войскі ў складзе Багемскай (Галоўнай) арміі. У баях 1812–1814 гг. неаднаразова быў паранены. У апошнія месяцы вайны камандаваў асобнымі злучэннямі, удзельнічаў у знакамітай «Бітве народаў» пры Лейпцыгу 4–6 кастрычніка 1813 г. Пасля завяршэння замежнага паходу ў 1816 г. П.Х. Вітгенштэйн некаторы час знаходзіўся на лячэнні. У 1818 г. быў прызначаны галоўнакамандуючым 2-й арміі, стаў членам Дзяржаўнага савета. У 1828–1829 гг. камандаваў рускім войскам у вайне з Турцыяй. 9 лютага 1829 г. генерал-фельдмаршал выйшаў у адстаўку. Жыў у сваім маёнтку Каменка ў Падольскай губерні. Памёр у Львове. Пахаваны ў Каменцы.

Матэрыял падрыхтаваны ў 2019 г.