Кароткая даведка:
інжынер і тэарэтык артылерыі, мысліцель-гуманіст, удзельнік вайны Расіі з Рэччу Паспалітай 1632–1634 гг.
Імёны на іншых мовах:
Семенович Казимир (руская);
3765 сімвалаў
Даведка
Аўтарам шырокавядомай у XVII–XVIII стст. кнігі «Вялікае мастацтва артылерыі» – адной з асноватворных прац не толькі ў галіне артылерыі і піратэхнічнай справы, але і ракетнай тэхнікі, – быў ураджэнец Вялікага Княства Літоўскага Казімір Семяновіч.
Дакладных звестак аб яго жыцці захавалася няшмат. Беларускія даследчыкі лічаць, што будучы інжынер нарадзіўся каля 1600 г. у шляхецкай сям’і, якая валодала землямі на Віцебшчыне. Грунтоўную адукацыю, верагодней за ўсё, атрымаў у Віленскай езуіцкай акадэміі. Зацікавіўшыся ваеннай справай і артылерыяй, самастойна вывучаў усе неабходныя навукі – арыфметыку, геаметрыю, механіку, статыку, гідраўліку, пнеўматыку, фізіку, хімію і інш. Добра разбіраўся ў грамадзянскай і ваеннай архітэктуры, фартыфікацыі і тактыцы. Асвоіў некаторыя рамёствы – майстэрства ліцця з металаў, разьбу па дрэве і метале, скульптуру, выяўленчае мастацтва. Некаторы час К. Семяновіч служыў у войску і ўдзельнічаў у ваенных дзеяннях Рэчы Паспалітай з Маскоўскай дзяржавай (1632–1634) і татарамі (1644). Як здольны інжынер быў накіраваны каралём Рэчы Паспалітай Уладзіславам IV Вазай у Нідэрланды для ўдасканальвання ў артылерыйскім майстэрстве (1645). Знаходзіўся на службе ў войску Фрыдрыха Генрыха Аранскага, удзельнічаў у іспана-галандскай вайне. Вопыт ваенных дзеянняў дазволіў К. Семяновічу пазнаёміцца з асноўнымі відамі і практыкай выкарыстання палявой і штурмавой артылерыі. Знаходзячыся за мяжой, шмат падарожнічаў, вывучаў еўрапейскую літаратуру па артылерыі і піратэхніцы. Пасля вяртання ў 1646 г. у Рэч Паспалітую быў прызначаны інжынерам у каралеўскую артылерыю, у 1648 г. стаў намеснікам начальніка артылерыі Каралеўства Польскага. У час службы займаўся сістэматызацыяй назапашаных матэрыялаў, праводзіў эксперыменты па вонкавай і ўнутранай балістыцы, рабіў шматлікія запускі ракет.
Пасля выхаду ў адстаўку ў званні генерал-лейтэнанта кароннай артылерыі (1649) К. Семяновіч атрымаў дазвол зноў выехаць у Нідэрланды. Тут ён завяршыў уласныя даследаванні, вынікам чаго стала выданне на лацінскай мове грунтоўнай працы, прысвечанай артылерыйскаму майстэрству. У прадмове да свайго твора аўтар паведаміў, што на напісанне гэтай кнігі яго натхніла вялікая цікаўнасць да артылерыі, а таксама адсутнасць прафесійнай літаратуры на гэту тэму. Першая частка трактата «Вялікае мастацтва артылерыі» выйшла ў свет у Амстэрдаме ў 1650 г. У пяці яго раздзелах былі прыведзены самыя разнастайныя звесткі, патрэбныя для працы артылерыста: метады класіфікацыі гармат і ядраў, тэхналогія вытворчасці чорнага пораху, розных выбуховых і запальных прадметаў, меры перасцярогі і лекавыя сродкі для лячэння прафесійных траўм, меры вадкасцей, сыпучых рэчаў і даўжыні, характарыстыкі розных тыпаў ракет і способы іх стварэння і інш. Менавіта ў гэтай працы ўпершыню ў свеце была прапанавана ідэя шматступеннай ракеты і ракетнай артылерыі, прадстаўлены адпаведныя чарцяжы і малюнкі, выкананыя аўтарам. Распрацаваная К. Семяновічам трохступенная ракета стала прататыпам сучасных рэактыўных снарадаў і шматступенных касмічных ракет-носьбітаў. Казімір Семяновіч падрыхтаваў да друку і другую частку сваёй працы, аднак выдаць не паспеў (пазней рукапіс згубіўся).
Трактат «Вялікае мастацтва артылерыі» быў перакладзены на французскую, нямецкую, англійскую, галандскую, дацкую і іншыя мовы. На працягу паўтара стагоддзя з’яўляўся адной з найважнейшых у Еўропе навуковых прац па артылерыі і выкарыстоўваўся ў навучальных установах як падручнік па артылерыі і піратэхніцы. Па кнізе К. Семяновіча вучыліся Ньютан, Пётр І, Напалеон Банапарт. Пачынальнік расійскай касманаўтыкі К. Цыялкоўскі спасылаўся на яе ў сваіх даследаваннях. Амерыканскае касмічнае агенцтва NASA назвала К. Семяновіча адным з пачынальнікаў усёй ракетнай тэхнікі.