Кароткая даведка:
савецкі ваенны і дзяржаўны дзеяч, каардынатар дзеянняў франтоў у Беларускай аперацыі 1944 г., Маршал Савецкага Саюза, Герой Савецкага Саюза (1939, 1944, 1945, 1956), Герой Манголіі (1969), узнагароджаны двума ордэнамі "Перамога", шасцю ордэнамі Леніна, трыма ордэнамі Чырвонага Сцяга, двума ордэнамі Суворава І ст., ордэнам Кастрычніцкай Рэвалюцыі, Георгіеўскімі крыжамі ІІІ і ІV ст., Ганаровай зброяй, дзяржаўнымі ўзнагародамі шэрага замежных краін
Імёны на іншых мовах:
Жуков Георгий Константинович (руская);
6219 сімвалаў
Даведка
Жыццё Георгія Канстанцінавіча Жукава – салдата і маршала, дзяржаўнага дзеяча і ваеннага стратэга – прыклад самаадданага служэння Айчыне. Тыя ваенныя аперацыі і бітвы, што ён распрацоўваў і праводзіў на савецка-германскім фронце, дзе знаходзіліся галоўныя сілы праціўніка, вырашылі вынік усёй Другой сусветнай вайны. Арганізатарскі талент, шырыня ведаў, смеласць і мужнасць вялікага палкаводца сталі рашаючым фактарам у дасягненні перамогі.
Нарадзіўся будучы маршал 1 снежня 1896 г. у в. Стралкоўка Малаяраславецкага павета Калужскай губерні (зараз Жукаўскі раён Калужскай вобласці) у беднай сялянскай сям’і. Пасля заканчэння трохкласнай царкоўнапрыходскай школы вывучаў кушнерскую справу ў Маскве ў майстэрні роднага дзядзькі, адначасова займаўся на вячэрніх агульнаадукацыйных курсах у гарадскім вучылішчы. У 1914 г. пачалася Першая сусветная вайна, і праз год Г. К. Жукава прызвалі ў армію. Службу пачаў у 5-м запасным кавалерыйскім палку пад Харкавам. У канцы 1916 г. атрымаў званне унтэр-афіцэра і быў накіраваны ў 10-ы драгунскі полк. У яго складзе ўдзельнічаў у баях на Паўднёва-Заходнім фронце. У кастрычніку 1916 г. атрымаў цяжкае раненне і пасля лячэння ў ваенным шпіталі ў Харкаве вярнуўся ў полк. У лютаўскія дні 1917 г. Г. К. Жукаў стаў старшынёй эскадроннага салдацкага камітэта, быў дэлегатам у палкавы савет. У жніўні 1918 г. ён добраахвотна ўступіў у Чырвоную Армію. Ваяваў на Усходнім, Туркестанскім і Паўднёвым франтах. Грамадзянскую вайну скончыў камандзірам эскадрона. З 1923 па 1939 г. Г. К. Жукаў служыў у Беларусі. Быў камандзірам кавалерыйскага палка, брыгады, дывізіі, корпуса, з’яўляўся намеснікам па кавалерыі камандуючага войскамі Беларускай асобай ваеннай акругі. Службу сумяшчаў з вучобай: у 1925 г. скончыў курсы ўдасканалення каманднага саставу кавалерыі ў Ленінградзе і ў 1930 г. вышэйшага начальніцкага саставу пры Ваеннай акадэміі імя М. В. Фрунзэ ў Маскве. У чэрвені 1939 г. Г. К. Жукава накіравалі ў Манголію, дзе ён прыняў камандаванне стралковым корпусам. У пачатку ліпеня стаў камандуючым армейскай групай савецкіх войск у Манголіі, якая разам з часцямі Мангольскай народна-рэвалюцыйнай арміі разграміла японцаў на р. Халхін-Гол. За гэту перамогу атрымаў званне Героя Савецкага Саюза. У маі 1940 г. вярнуўся ў Маскву. Прызначаны камандуючым войскамі Кіеўскай асобай ваеннай акругі. У студзені – ліпені 1941 г. быў начальнікам Генеральнага штаба Рабоча-Сялянскай Чырвонай Арміі (РСЧА), намеснікам наркама абароны СССР. З 23 чэрвеня 1941 г. Г. К. Жукаў стаў членам Стаўкі Вярхоўнага Галоўнакамандуючага, са жніўня 1942 г. з’яўляўся першым намеснікам наркама абароны СССР і намеснікам Вярхоўнага Галоўнакамандуючага.
Найбольш ярка палкаводчы талент Г. К. Жукава раскрыўся ў гады Вялікай Айчыннай вайны. 29 ліпеня 1941 г. ён быў вызвалены з пасады начальніка Генеральнага штаба РСЧА і прызначаны камандуючым войскамі Рэзервовага фронту, сіламі якога ў жніўні – верасні правёў першую наступальную аперацыю ў раёне Ельні. З сярэдзіны верасня 1941 г. узначаліў Ленінградскі фронт, войскі якога разам з Чырванасцяжным Балтыйскім флотам спынілі ворага, не далі захапіць горад. У кастрычніку 1941 г. Г. К. Жукаў камандаваў Заходнім фронтам. У ходзе бітвы пад Масквой правёў некалькі абарончых аперацый, якія забяспечылі будучае контрнаступленне. З канца жніўня 1942 па сакавік 1944 г. ён каардынаваў дзеянні франтоў у Сталінградскай, Курскай бітвах, удзельнічаў у распрацоўцы баявых аперацый на Дняпры, займаўся планам прарыву блакады Ленінграда. 18 студзеня 1943 г. Г. К. Жукаву было прысвоена званне Маршала Савецкага Саюза. З сакавіка па май 1944 г. ён камандаваў войскамі 1-га Украінскага фронту, якія разам з часцямі 2-га Украінскага фронту вызвалілі значную частку Правабярэжнай Украіны, нанеслі паражэнне дзвюм танкавым арміям праціўніка і выйшлі да Карпат. Летам 1944 г. маршал каардынаваў дзеянні 1-га і 2-га Беларускіх франтоў у стратэгічнай аперацыі «Баграціён», у выніку якой нямецка-фашысцкія захопнікі былі выгнаны з тэрыторыі СССР. З лістапада 1944 г. камандаваў 1-м Беларускім фронтам, сіламі якога (разам з войскамі 1-га Украінскага і 2-га Беларускага франтоў) праводзіліся Вісла-Одэрская і Берлінская аперацыі. Мэтай апошняй было авалоданне сталіцай Германіі, злучэнне Чырвонай Арміі з войскамі заходніх саюзнікаў. 21 красавіка, прарваўшы нямецкую абарону, савецкія войскі ўвайшлі ў Берлін. Раніцай 30 красавіка пачаўся штурм рэйхстага, і 1 мая над ім быў узняты Сцяг Перамогі. У ноч з 8 на 9 мая ў Карлсхорсце (прыгарад Берліна) у прысутнасці прадстаўнікоў камандавання армій СССР, ЗША, Англіі і Францыі адбылося падпісанне акта аб безагаворачнай капітуляцыі Германіі. За савецкі бок свой подпіс пад ім паставіў камандуючы 1-м Беларускім фронтам маршал Г. К. Жукаў. 24 чэрвеня 1945 г. ён прымаў Парад Перамогі ў Маскве.
Пасля вайны Г. К. Жукаў камандаваў савецкімі войскамі і ўзначальваў Савецкую ваенную адміністрацыю ў Германіі, адначасова з’яўляўся галоўнакамандуючым сухапутнымі войскамі і намеснікам міністра Узброеных Сіл СССР. З 1946 г. быў камандуючым вайскамі Адэскай, з 1948 г. Уральскай ваенных акруг. Потым два гады з’яўляўся першым намеснікам міністра абароны СССР. З лютага 1955 па кастрычнік 1957 г. займаў пасаду міністра абароны СССР. У сакавіку 1958 г. Г. К. Жукаў выйшаў у адстаўку. На пенсіі напісаў кнігу «Воспоминания и размышления» (1969), якую прысвяціў савецкаму салдату. Ён памёр 18 чэрвеня 1974 г. Пахаваны на Краснай плошчы ў Маскве ў Крамлёўскай сцяне.
Першымі ўзнагародамі Г. К. Жукава сталі два Георгіеўскія крыжы ІІІ і ІV ступеняў, атрыманыя ў гады Першай сусветнай вайны. Ён удастоены звання Героя Савецкага Саюза (чатыры разы), з’яўляецца кавалерам ордэна «Перамога» (двойчы), узнагароджаны шасцю ордэнамі Леніна, трыма Чырвонага Сцяга, двума Суворава І ступені, некалькімі ордэнамі замежных краін, а таксама шматлікімі медалямі СССР. На радзіме маршала ў г. Жукаве Калужскай вобласці ўстаноўлены бронзавы бюст палкаводца. У Беларусі ў яго гонар названы праспект у Мінску, вуліцы ў Слуцку, Баранавічах, Гомелі, Добрушы, Драгічыне, Жыткавічах, Жлобіне, Мастах, Асіповічах і Чачэрску. У Слуцку на доме, дзе ў 1936–1937 гг. жыла сям’я Жукавых, устаноўлена мемарыяльная дошка.