Сапега Павел Іванавіч, сын Івана Сямёнавіча

Date of Birth: каля 1490

Date of death: 1579 Вільня, г. (цяпер г. Вільнюс, Літва)

Quick reference: дзяржаўны і ваенны дзеяч ВКЛ

Names in other languages: Sapieha Paweł (polish); Сапега Павел Иванович (russian);

Сапега Павел Іванавіч – прадстаўнік коданскай лініі рода Сапегаў, сын Івана Сямёнавіча Сапегі і Ганны Сангушкі, дзядзька канцлера Вялікага Княства Літоўскага Льва Іванавіча Сапегі. Навучаўся ў Кракаўскім універсітэце з 1502 па 1504 г. Пасля смерці бацькі ў 1517 г. атрымаў браслаўскую арэнду і быў дзяржаўцам да 1547 г. Павел Сапега актыўна ўдзельнічаў у грамадскім жыцці: быў маршалкам гаспадарскім у 1517-1557 гг., падляшскім (1556-1558) і навагрудскім (з 1558) ваяводам, прымаў удзел у паседжаннях Віленскага сойма 1534 г., калі было вырашана ваяваць з Масквой. Удзельнічаў у ваенных кампаніях 1534-1535 гг. і 1561 г., прымаў удзел у Інфлянцкай вайне 1558-1582 гг.

Павел Сапега карыстаўся даверам Жыгімонта Аўгуста і часта ўдзельнічаў у вальных соймах. Ён суправаджаў караля ўвосень 1552 г., калі той наведваў Літву, быў пры ім на Віленскім сойме 1554 г. У якасці навагрудскага ваяводы прымаў актыўны ўдзел у абмеркаванні важных палітычных і ваенных пытаннях на соймах 1559, 1561, 1563, 1564, 1565-1566, 1566-1667, 1568 гг. Каб не падпісваць унію з Польшчай, прыкрываючыся хваробай, пакінуў Люблінскі сойм 1569 г. Па прычыне адмоўных паводзін Паўла Сапегі на сойме ў Любліне Жыгімонт Аўгуст выдаў ненатаваны прывілей, якім перадаў пасаду навагрудскага ваяводы Мікалаю Радзівілу. Тым не менш, Павел Сапега выконваў свае абавязкі да самай смерці.

У першы перыяд бескаралеўя Павел Сапега ўдзельнічаў у вылучэнні Генрыха Валуа на пасаду караля польскага і вялікага князя літоўскага. У другі перыяд бескаралеўя браў удзел у з’ездзе шляхты ў Вільні ў пачатку жніўня 1575 г. З 1576 г. на пасадзе навагрудскага ваяводы знаходзіўся сын Паўла Іванавіча Мікалай, аднак Павел Сапега ўдзельнічаў у сустрэчы літоўскіх сенатараў са Стафанам Баторыем у Кнышыне, быў ініцыятарам атрымання прывілея на магдэбурскае права Лоевам у 1576 г.

Павел Іванавіч Сапега быў праваслаўным, выдзяляў фінансавыя сродкі на будаўніцтва і ўтрыманне храмаў у сваіх уладаннях.

Павел Сапега меў двух жонак. У першым шлюбе з Аленай з князёў Гальшанскіх меў трох сыноў і трох дачок. Другі раз ажаніўся на Аляксандры з рода Хадкевічаў. Ад гэтага шлюбу у Паўла Сапегі быў сын, а таксама дочкі.

Матэрыял падрыхтаваны ў 2020 г.