Мёры – горад у Віцебскай вобласці, цэнтр Мёрскага раёна, размешчаны на беразе Мёрскага возера і ракі Мёрыца (прыток Заходняй Дзвіны). Знаходзіцца за 190 км на паўночны захад ад Віцебска, аўтадарогамі злучаны з Дзісной, Верхнядзвінскам, Браславам, Шаркаўшчынай.

Назва Мёры даволі незвычайная і нават экзатычная для Беларусі. Паходжанне яе дакладна невядома і сёння. На гэты конт існуе некалькі легенд і версій навукоўцаў. Самая папулярная і адна з самых рэалістычных легенд не вылучаецца прыгажосцю і рамантыкай. Згодна з ёй раней у гэтым мястэчку здарыўся вялікі мор: ад нейкай хваробы памерла амаль усё насельніцтва. Ад гэтага і назва Мёры, ад слоў мерці, памерці. У другой легендзе расказваецца, што калісьці тут, на берагах возера, жылі два розныя народы, якія ўвесь час ваявалі паміж сабою. І ад гэтых пастаянных сутычак мясцовасць зусім абязлюдзела. А тыя, хто застаўся ў жывых, дамовіліся абмераць свае ўладанні і правесці мяжу, выкапаўшы канаву ад возера да Заходняй Дзвіны. Ад слоў “мераць, адмераць” і ўтварылася назва пракапанай канавы – Мерыца, а паселішча, дзе пачынаецца рэчка-мяжа, атрымала назву Меры.

У пісьмовых крыніцах упершыню ўпамінаюцца ў 1514 г. як маёнтак Мярэя ў Браслаўскім павеце Вялікага Княства Літоўскага. У 1517 г. вялікі князь літоўскі і кароль польскі Жыгімонт I Стары падараваў Мёры падляскаму ваяводзе Івану Сапегу. З сярэдзіны XVI ст. яны належалі шляхецкаму роду Мірскіх, у 1633 г. знаходзіліся ў валоданні дваранскага роду Рылаў. У 1640 г. Крыштафор і Алена Рылы прадалі маёнтак Себасцьяну Святаполк-Мірскаму, суддзі земскаму браслаўскаму, які ў 1644 г. заснаваў тут праваслаўны манастыр і царкву Прасвятой Тройцы. На сродкі фундатара былі адліты званы з памятным надпісам. Паводле тастамента (1680) Сімяон Полацкі ахвяраваў на карысць манастыра 600 рублёў золатам і 700 серабром. У снежні 1690 г. манастыр і царква былі абрабаваны, царква і манастыр перададзены ўніятам. У 1720 г. аб гэтым упамінаецца ў лісце расійскага цара Пятра I каралю польскаму і вялікаму князю літоўскаму Аўгусту III Моцнаму: “25 гадоў таму назад Мёрскі манастыр вераломна адабраны ў унію і на патрэбы католікаў адданы, а манахі ўсе выгнаны прэч”. У XVIII ст. маёнтак распаўся на некалькі частак, якія належалі Мірскім, Перасвет-Солтанам, Клотам, Пуцятам і іншым дваранам.

Пасля 2-га падзелу Рэчы Паспалітай у 1793 г. Мёры далучаны да Расійскай імперыі як мястэчка, цэнтр воласці Дзісенскага павета Мінскай, з 1842 г. – Віленскай губерняў. Акрамя земляробства жыхары займаліся продажам рыбы, вырабам смалы, ляснымі распрацоўкамі. З 1866 г. у Мёрах працавала народнае вучылішча. У гэты час тут пражывала 110 жыхароў, дзейнічалі валасное праўленне, 3 карчмы, штогод праводзіліся 2 кірмашы. У лістападзе 1917 г. у мястэчку быў створаны ваенна-рэвалюцыйны камітэт. З лютага да лістапада 1918 г. Мёры былі заняты германскімі войскамі, з 1 студзеня 1919 г. увайшлі ў склад БССР. У час польска-савецкай вайны (1919–1920) з верасня 1919 г. да ліпеня 1920 г. былі акупіраваны польскімі войскамі, у 1921 г. паводле Рыжскага мірнага дагавора, далучаны да Польшчы і сталі цэнтрам гміны Дзісенскага павета Віленскага ваяводства, з 1939 г. зноў у складзе БССР. 15 студзеня 1940 г. мястэчка стала вёскай, цэнтрам Мёрскага раёна Вілейскай вобласці.

3 ліпеня 1941 г. Мёры былі акупіраваны нямецка-фашысцкімі захопнікамі, якія знішчылі ў вёсцы за гады Вялікай Айчыннай вайны 622 жыхара. У Мёрах і раёне дзейнічалі антыфашысцкія падпольныя групы. У чэрвені 1943 г. партызаны брыгады імя К. К. Ракасоўскага разграмілі нямецкі гарнізон у Мёрах. Вёска была вызвалена 4 ліпеня 1944 г. войскамі 1-га Прыбалтыйскага фронту сумесна з партызанскімі брыгадамі імя М. І. Калініна і “Кастрычнік” Вілейскага злучэння ў ходзе Полацкай наступальнай аперацыі.

20 верасня 1944 г. Мёры ўключаны ў Полацкую, 8 студзеня 1954 г. – у Маладзечанскую вобласці. 7 жніўня 1957 г. вёска стала гарадскім пасёлкам. З 20 студзеня 1960 г. увайшла ў склад Віцебскай вобласці. 7 жніўня 1972 г. Мёры атрымалі статус горада.

У цяперашні час тут працуюць ААТ “Мёрскі райаграсэрвіс”, УП “Мёрскі мясакамбінат”, філіял ААТ “Віцебскхлебпрам”, Мёрскі вытворчы ўчастак ААТ “Полацкі малочны камбінат”, філіял “Мёрскі камбікормавы завод” і інш. Дзейнічаюць 2 сярэднія школы, 3 дашкольныя ўстановы, раённы Цэнтр дзяцей і моладзі, цэнтр карэкцыйна-развіваючага навучання, дзіцячая школа мастацтваў, раённы сацыяльна-педагагічны цэнтр, дзіцяча-юнацкая спартыўная школа, Дом культуры, цэнтральная раённая бібліятэка, кінатэатр, гісторыка-этнаграфічны музей. У горадзе таксама размешчаны раённая бальніца, цэнтр гігіены і эпідэміялогіі, тэрытарыяльны цэнтр сацыяльнага абслугоўвання насельніцтва, фізкультурна-аздараўленчы комплекс, фізкультурна-спартыўны клуб “Мёры”. Выдаецца раённая газета “Міёрскія навіны”.

Архітэктурна-планіровачная структура горада кампактная, сетка вуліц прамавугольная з дробнымі кварталамі. Асноўныя кампазіцыйныя восі – вуліцы Камуністычная і Дзяржынскага. На іх перакрыжаванні створана плошча – адміністрацыйна-грамадскі цэнтр. На скрыжаванні вуліц Кастрычніцкая і Леніна сфарміравана плошча Свабоды. Паводле генеральнага плана 1997 г. горад развіваецца ва ўсходнім і паўднёва-ўсходнім напрамках. У 2000-я гг. была створана Гандлёвая плошча на вуліцы Камуністычнай, вуліца Дзяржынскага пераўтворана ў пешаходны бульвар, які злучае цэнтр горада з чыгуначным вакзалам і аўтавакзалам.

У 2006 г. Мёры атрымалі герб – у блакітным полі іспанскага шчыта выява трох сярэбраных хвалістых паясоў, над імі сярэбраны лебедзь з паднятымі крыламі.

У горадзе знаходзяцца царква ў гонар Палажэння Рызы Прасвятой Багародзіцы ва Улахерне, брацкая магіла савецкіх воінаў і партызан, якія загінулі ў Вялікую Айчынную вайну, магіла мірных жыхароў, расстраляных нямецка-фашысцкімі захопнікамі ў 1942 г., помнік Вызвалення, мемарыял у гонар землякоў, якія загінулі ў Афганістане. У гарадскім скверы ўстаноўлена скульптурная кампазіцыя “Дзеці міру – дзецям вайны”. Адной з галоўных славутасцей Мёраў з’яўляецца Успенскі касцёл – помнік архітэктуры неаготыкі, пабудаваны ў 1907 г. (унесены ў Дзяржаўны спіс гісторыка-культурных каштоўнасцей Рэспублікі Беларусь).

Матэрыял падрыхтаваны ў 2024 г.