У прыгарадзе Мінска, там, дзе зліваюцца рэчкі Пціч і Менка, паміж вёскамі Азярцо, Воўчкавічы, Гарадзішча і Строчыца, ужо колькі год паступова ажыццяўляецца праект па стварэнні унікальнага музея пад адкрытым небам – беларускага музея-скансэна. Неабходнасць у такім музеі для Беларусі ўзнікла ў другой палове мінулага стагоддзя. 9 снежня 1976 г. Савет Міністраў БССР прыняў пастанову пра арганізацыю рабочай групы па стварэнні Беларускага дзяржаўнага музея народнай архітэктуры і побыту. На падставе навуковых даследаванняў было акрэслена шэсць этнаграфічных рэгіёнаў “Цэнтральная Беларусь”, “Паазер’е”, “Падняпроўе”, “Панямонне”, “Усходняе Палессе” і “Заходняе Палессе”, чые помнікі драўлянага дойлідства павінны прадставіць па-над Пціччу на плошчы 250 гектараў (паводле Генплана забудовы музея) Беларусь у мініяцюры. Чарнобыльская катастрофа і знос драўляных збудаванняў у гарадах вымусілі вылучыць на тэрыторыі скансэна яшчэ і сектар драўляных забудоў прадмесця “Мястэчка” (народная архітэктура і побыт беларускіх гарадоў XVI–XIX стст.). Сёння аснову экспазіцыі музея пад адкрытым небам складаюць узоры тыповых вёсак Цэнтральнай Беларусі, Паазер’я і Падняпроўя XIX – пачатку XX ст. Астатнія рэгіёны яшчэ чакаюць сваёй чаргі. Унікальная дэталь музея – ландшафт зямельных участкаў сектараў адпавядае рэльефу мясцовасцей рэгіёнаў, пад якія яны вызначаны. Помнікі народнай архітэктуры ўпісваюцца ў экспазіцыі сектараў так, нібыта тут заўсёды стаялі. Каб захаваць падабенства музейных сядзіб з фрагментамі вёсак названых рэгіёнаў, інтэр’еры двароў дапаўняюцца малымі архітэктурнымі формамі: крыжамі, тынамі, студнямі, шпакоўнямі, вуллямі; садзяцца дрэвы, кветкі, разбіваюцца агароды і г.д. Усё робіцца так, як было ў тым ці іншым рэгіёне. Убранне пакояў, прылады працы і розныя рэчы, неабходныя для жыцця чалавека, адпавядаюць канцу XIX – пачатку XX ст. Яны раскрываюць талент і працавітасць беларусаў, іх высокую культуру побыту. З дня свайго існавання музей збірае і паказвае рэчы, якія расказваюць нашчадкам пра мінулае, пра майстэрства і захапленні продкаў. Апрача помнікаў народнага дойлідства ў музеі налічваецца звыш двух дзесяткаў калекцый – адзежы, абутку, галаўных убораў, тканін, кніг, гадзіннікаў, керамікі і нават музычных інструментаў. Усе экспанаты калекцый, а іх больш за 200 тысяч, сабраны па розных кутках Беларусі. Сярод іншых калекцый асабліва вылучаецца калекцыя выяўленчага мастацтва, у прыватнасці абразы. Асаблівасць гэтай калекцыі ў тым, што складаецца яна ў асноўным з прыватных помнікаў: абразоў, своечасова вывезеных з чарнобыльскіх вёсак, а таксама з экспанатаў, выратаваных ад вывазу за мяжу. Экспанаты калекцый знаходзяцца ў экспазіцыі музея, захоўваюцца ў яго фондах, дэманструюцца на выставах. Шмат увагі надаецца падзеям Вялікай Айчыннай вайны. У сувязі з гэтым у музеі выстаўлены экспанаты, праз якія адлюстроўваецца тэма вайны на тэрыторыі Беларусі, сярод іх – выратаваны ў пажары вайны абраз “Маці Божая Ціхвінская”, ваенная амуніцыя, у тым ліку партызанская, замалёўкі мастака-партызана Марчука, рэшткі зброі, крыж з папялішча культавага збудавання і інш.

Супрацоўнікі музея не проста збіраюць экспанаты, але вывучаюць і афармляюць іх, складаюць каталогі помнікаў драўлянага дойлідства і этнаграфіі Беларусі, займаюцца рэстаўрацыяй экспанатаў. На тэрыторыі музея здымаліся эпізоды фільмаў: “Шляхціц Завальня”, “Анастасія Слуцкая”, “У жніўні 1944”. Музей пад адкрытым небам з’яўляецца адным з аб’ектаў турысцкага маршруту “Старажытнае кальцо горада Мінска”. Наведвальнікі могуць не толькі прайсці унікальнымі маршрутамі, але і адпачыць. Улетку тут дзейнічае карчма, у якой можна пакаштаваць напоі з зёлак, што растуць у запаведніку.

Матэрыял падрыхтаваны ў 2006 г.