Вялікая Айчынная вайна Савецкага Саюза супраць фашысцкай Германіі (1941–1945) займае асобнае месца ў айчыннай гісторыі. Тры гады Беларусь знаходзілася ў акупацыі, і ўвесь час тут палыхала полымя сапраўднай народнай барацьбы. У кароткі тэрмін у беларускіх гарадах і вёсках разгарнулася моцнае супраціўленне, роўнага якому не было ў краінах Еўропы. Найбольш дзейнай яго формай стаў партызанскі рух. На акупіраванай тэрыторыі Беларусі супраць нямецкіх акупантаў змагалася больш за 374 тыс. народных мсціўцаў, якія былі аб’яднаны ў 213 брыгад і 258 асобна дзеючых атрадаў. Партызаны разбуралі камунікацыі ворага, стваралі свабодныя ад гілераўцаў зоны, прымалі удзел у абарончых баях і наступальных аперацыях Чырвонай Арміі. Гэта быў сапраўдны другі фронт, які меў важнае аператыўна-стратэгічнае значэнне як для ходу ваенных дзеянняў на савецка-германскім напрамку, так і для вынікаў вайны ў цэлым. З найбольшай сілай разгарнуліся баявыя дзеянні партызан у час Беларускай аперацыі 1944 г. (кодавая назва “Баграціён”), у ходзе якой 3 ліпеня вораг пакінуў г. Мінск.

У гонар вызвалення ад нямецка-фашысцкіх захопнікаў сталіцы Беларусі 16 ліпеня 1944 г. адбыўся партызанскі парад. Ён праходзіў на тэрыторыі іпадрома (цяпер раён Першамайскай і Чырвонаармейскай вуліц). На ўрачыстым мітынгу прысутнічалі каля 50 тыс. жыхароў разбуранага горада і воіны Чырвонай Арміі на чале з камандуючым 3-м Беларускім фронтам генералам арміі І.Д. Чарняхоўскім. У Мінск была запрошана дэлегацыя працоўных г. Горкага (цяпер Ніжні Ноўгарад), якая перадала гораду эшалон падарункаў. Парад прымаў начальнік Цэнтральнага штаба партызанскага руху і старшыня Савета Народных Камісараў БССР П.К. Панамарэнка, камандаваў начальнік Беларускага штаба партызанскага руху П.З. Калінін. Урачысты марш адкрыла партызанская брыгада “Народныя мсціўцы” імя В.Т. Варанянскага,якая дзейнічала ў Мінскай вобласці Усяго ў парадзе ўдзельнічала каля 30 тыс. партызан (тут былі прадстаўлены ўсе злучэнні Міншчыны). Партызаны ішлі са сваімі сцягамі і зброяй, везлі артылерыю, ехалі на кулямётных тачанках, самаходных гарматах, аўтамабілях, у тым ліку, трафейных. Асобнай калонай была прадстаўлена зводная група кавалерыі. Парад партызан 1944 адлюстраваў моц партызанскага руху рэспублікі, які набыў значэнне ваенна-стратэгічнага фактара ў Вялікую Айчынную вайну.

Матэрыял падрыхтаваны ў 2016 г.