У гісторыі Вялікага Княства Літоўскага (ВКЛ) вылучаецца постаць Жыгімонта Кейстутавіча. Нарадзіўся ён у сям’і трокскага князя Кейстута і Біруты. Так склалася, што Жыгімонт Кейстутавіч быў заўсёды ў цені свайго старэйшага брата Вітаўта. Аднак у міжусобнай барацьбе за ўладу паміж Вітаўтам і вялікім князем Ягайлам, распачатай у 1381 г., прыняў бок свайго брата. У гэты час ён трапіў у палон да Ягайлы (1382–1384). У 1384 г. у Прусіі разам з Вітаўтам заключыў дагавор з Тэўтонскім ордэнам супраць Ягайлы, але ў 1386 г. прысягнуў вялікаму князю. У 1389 г. пасланы Вітаўтам у Прусію для перагавораў аб сумесным выступленні з Тэўтонскім ордэнам супраць Ягайлы. Да 1398 г. быў заложнікам вялікага магістра ордэна ў крэпасці Марыенбург. Пасля вяртання ў Літву Жыгімонт Кейстутавіч атрымаў ад Вітаўта ва ўдзел Старадубскае княства і княжыў там да 1430 г. Удзельнічаў у 1399 г. у бітве на Ворскле, Грунвальдскай бітве 1410 г., а таксама ў перагаворах і заключэнні мірных дагавораў з Тэўтонскім ордэнам 1398, 1411, 1422 і 1431 гг., уній Польшчы з ВКЛ пачынаючы з 1401 г. У час панавання Вітаўта меў нязначны ўплыў на дзяржаўныя справы, цалкам падтрымліваў брата.

Пасля смерці Вітаўта да ўлады прыйшоў яго стрыечны брат Свідрыгайла, прыхільнік праваслаўнай часткі насельніцтва, які імкнуўся да поўнага спынення ўплыву Польшчы на ВКЛ і павароту знешняй палітыкі на ўсход. У 1432 г. Жыгімонт Кейстутавіч прымаў удзел у змове супраць вялікага князя часткі літоўскіх паноў і польскіх магнатаў, якія намагаліся ўзмацніць дзяржаўную унію Польшчы і ВКЛ і пашырыць польскі ўплыў на палітыку ВКЛ, непрыязна ставіліся да прызначэння на важнейшыя пасады баяр беларускага паходжання. У гэтым жа годзе пасля перавароту абвешчаны вялікім князем літоўскім. Яго ўладу прызналі Літва, Жамойць, Падляшша, Берасцейска-Драгічынская і Менская землі, прынёманскія воласці. Астатнія беларускія, украінскія і рускія землі падтрымалі Свідрыгайлу, які замацаваўся ў Віцебску. Паміж імі пачалася барацьба. Каб залучыць на свой бок беларускіх і ўкраінскіх феадалаў, Жыгімонт Кейстутавіч выдаў прывілей 1434 г., паводле якога пашыраў на іх усе правы і прывілеі, дадзеныя літоўскім феадалам-католікам Ягайлам прывілеем 1387 г. і Гарадзельскім прывілеем 1413 г. Праваслаўным феадалам гарантаваліся самастойнае ўладанне сваімі спадчыннымі і падараванымі маёнткамі, права жонкам і дзецям атрымліваць у спадчыну зямельныя ўладанні, уступаць у гербавыя брацтвы з католікамі. Але яны не падтрымлівалі яго палітыкі падпарадкавання дзяржавы Польшчы.

У 1435 г. Свідрыгайла пацярпеў цяжкае паражэнне ў бітве пад Вількамірам, усходнія землі ВКЛ перайшлі пад уладу Жыгімонта Кейстутавіча, які стаў адзіным вялікім князем. Ён быў чалавекам выключна жорсткім і падазроным. Бязлітасна караў тых, каго падазраваў у зносінах са Свідрыгайлам, не шкадуючы ні праваслаўных, ні католікаў. Нягледзячы на свае ж гарантыі, канфіскоўваў маёнткі, выносіў смяротныя прыгаворы. Каб пашырыць сацыяльную апору, вылучаў на дзяржаўныя пасады дробных літоўскіх і беларускіх баяр, што выклікала незадавальненне буйных феадалаў і князёў. У апошнія гады панавання пачаў аддаляцца ад Польшчы і страціў яе падтрымку. Супраць Жыгімонта Кейстутавіча была арганізавана змова ўкраінскіх князёў Івана і Аляксандра Чартарыйскіх і літоўскіх паноў віленскага ваяводы Доўгірда і трокскага ваяводы Лялюша, якія былі звязаны са Свідрыгайлам. У выніку змовы Жыгімонт Кейстутавіч у 1440 г. забіты ў Трокскім замку.

Матэрыял падрыхтаваны ў 2015 г.