Краткая справка:
архітэктар, скульптар, сярод асноўных работ якога – скульптурныя кампазіцыі для мемарыяльных комплексаў "Хатынь", "Брэсцкая крэпасць – герой", лаўрэат Ленінскай прэміі (1970), прэміі Ленінскага камсамола Беларусі (1967)
Имена на других языках:
Zankovitch Valyantsin Paulavitch (не определен); Занкович Валентин Павлович (русский);
3738 символов
Справка
Валянцін Паўлавіч Занковіч нарадзіўся ў Мінску ў сям’і настаўнікаў. Яго бацька ў 1937 г. быў рэпрэсіраваны, і маці з малалетнімі дзецьмі пераехала да сваіх бацькоў у Вілейку. У гэтым горадзе Валянцін Занковіч скончыў школу і паступіў на архітэктурнае аддзяленне будаўнічага факультэта Беларускага політэхнічнага інстытута (цяпер Беларускі нацыянальны тэхнічны ўніверсітэт). У 1959 г. малады архітэктар быў накіраваны на працу ў Туркменістан, аднак праз год вярнуўся на Беларусь і пачаў працаваць у інстытуце “Мінскпраект” (цяпер Праектнае камунальнае ўнітарнае прадпрыемства “Мінскпраект”). Падчас работы ў праектным інстытуце (1960–1970) ён займаўся планіроўкай сталічных мікрараёнаў, зацікавіўся скульптурай. У 1976 г. скончыў мастацкі факультэт Беларускага тэатральна-мастацкага інстытута (цяпер Беларуская дзяржаўная акадэмія мастацтваў), дзе вучыўся ў А. Бембеля. В. Занковіч – аўтар работ у галіне манументальнай, мемарыяльнай, паркавай і станковай скульптуры.
Подзвіг беларускага народа ў гады Вялікай Айчыннай вайны – галоўная тэма творчасці скульптара. Сярод найбольш вядомых праектаў, у стварэнні якіх прымаў удзел Валянцін Занковіч, скульптурная кампазіцыя “Няскораны” (пры ўдзеле скульптара С. Селіханава) на тэрыторыі мемарыяльнага комплексу “Хатынь” (1968; Ленінская прэмія 1970), манумент “Мужнасць” у складзе мемарыяльнага ансамбля “Брэсцкая крэпасць-герой” (1971), мемарыяльны комплекс “Кацюша” ў Оршы ў гонар першага залпа “кацюш” (народная назва баявых машын рэактыўнай артылерыі), які быў створаны ў 1966 г.
Ён адзін з аўтараў помнікаў К. Заслонаву ў Оршы (у суаўтарстве з С. Селіханавым; 1955), М. Гастэлу і яго экіпажу каля г.п. Радашковічы (у суаўтарстве з А. Анікейчыкам і Л. Левіным; 1964), манумента камсамольцам-падпольшчыкам Асінторфа ў Дубровенскім раёне (суаўтары: Г. Мурамцаў, Л. Левін; 1966, адноўлены ў 2002 г.). За серыю помнікаў у гонар подзвігу беларускіх камсамольцаў у гады Вялікай Айчыннай вайны Валянцін Паўлавіч узнагароджаны прэміяй Ленінскага камсамола Беларусі (1976). Ім створаны скульптурныя кампазіцыі ў гонар кулямётнага разліку пагранічнікаў на тэрыторыі “Белавежскай пушчы” (Камянецкі раён, 1975), падпольшчыкам вёскі Лошыца–2 (цяпер у межах Мінска) і жыхарам вёскі Брусы Мядзельскага раёна (абодва 1980); дэкаратыўныя кампазіцыі “Бег” на стадыёне “Дынама” (1980), “Арфей” каля будынка Мінскага дзяржаўнага музычнага каледжа імя М.І. Глінкі (1979),“Зіма” на праспекце Пераможцаў (1982), “Зеўс” у банку “Алімп” (1995) (усе ў Мінску), “Ручнікі” (1983, Магілёў); шэраг мемарыяльных дошак, партрэтаў, бюсты Я. Купалы, Я. Коласа (абодва 1981); станковыя кампазіцыі “Ева”, “Спартак” (абедзве 1985), “Няміга” (1993), “Лета” (1995), “Восень”, “Зіма”, “Вясна” (усе 1996) і інш.
Валянцін Занковіч – аўтар скульптуры “Радзіма-маці” (помнік-абеліск “Мінск – горад-герой”, 1985); помнікаў “Партызанам Палесся” ў Пінску (пры ўдзеле П. Цомпеля, 2002), знака “Беларусь партызанская” (2005). 29 красавіка 2005 г. Прэзідэнт Рэспублікі Беларусь А.Р. Лукашэнка прымаў удзел у цырымоніі адкрыцця ў Мінску гэтага архітэктурна-скульптурнага знака, размешчанага на скрыжаванні Партызанскага праспекта з вуліцай Енісейскай (цяпер Варвашэні).
Адна з апошніх работ Валянціна Занковіча – скульптурная кампазіцыя ў гонар воінаў-пагранічнікаў у мемарыяльным комплексе “Брэсцкая крэпасць-герой”. Манумент устаноўлены каля Цярэспальскіх варот, там, дзе пад камандаваннем лейтэнанта А. Кіжаватага стаялі насмерць ваеннаслужачыя 9-й пагранічнай заставы. Урачыстае адкрыццё манумента адбылося 22 чэрвеня 2011 г.
Станковыя творы В. Занковіча знаходзяцца ў Нацыянальным мастацкім музеі Рэспублікі Беларусь, фондах Міністэрства культуры Расіі.