Важные события августа 1843
август
Вайна Маскоўскай дзяржавы з Вялікім Княствам Літоўскім 1492–1494 (08.1492 — 12.02.1495), вайна Маскоўскай дзяржавы за ўсходне-славянскія землі, што былі ў складзе Вялікага Княства Літоўскага — 351 год з пачатку вайны Бакфарк Валянцін Грэф (жнівень 1506 ці 1507 — 13 ці 22.08.1576), кампазітар і лютніст эпохі Адраджэння, які значную частку сваёго жыцця правёў у Вялікім Княстве Літоўскім — 337 лет со дня рождения Вайна Маскоўскай дзяржавы з Вялікім Княствам Літоўскім 1534–1537 (жнівень 1534 — люты 1537), вайна за ўсходнеславянскія землі — 309 лет з пачатку баявых дзеянняў Брант Ян (08.1554 — 27.05.1602), каталіцкі рэлігійны дзеяч, кампазітар — 289 лет со дня рождения
2 августа
Радзівіл Мікалай Крыштоф (мянушка Сіротка), сын Мікалая Радзівіла Чорнага (02.08.1549 — 28.02.1616), дзяржаўны і ваенны дзеяч ВКЛ, пісьменнік, мецэнат — 294 года со дня рождения Магілёўскі павет (02.08.1773 Магілёў, г. — 17.07.1924), адміністрацыйна-тэрытарыяльная адзінка на Беларусі — 70 лет з пачатку заснавання 
Мстиславский уезд (02.08.1773 Мсціслаў, г., Магілёўская вобласць — 20.06.1924), адміністрацыйна-тэрытарыяльная адзінка — 70 лет з часу заснавання Рагачоўскі павет (02.08.1773 — 17.07.1924), адміністрацыйна-тэрытарыяльная адзінка — 70 лет з часу ўтварэння Манцэвіч Іван Аляксандравіч (Ян-Алаіз) (02.08.1841 Магілёўская губерня — 18.06.1863), удзельнік паўстання 1863–1864 гг. на Беларусі — 2 года со дня рождения
Мстиславский уезд (02.08.1773 Мсціслаў, г., Магілёўская вобласць — 20.06.1924), адміністрацыйна-тэрытарыяльная адзінка — 70 лет з часу заснавання Рагачоўскі павет (02.08.1773 — 17.07.1924), адміністрацыйна-тэрытарыяльная адзінка — 70 лет з часу ўтварэння Манцэвіч Іван Аляксандравіч (Ян-Алаіз) (02.08.1841 Магілёўская губерня — 18.06.1863), удзельнік паўстання 1863–1864 гг. на Беларусі — 2 года со дня рождения 4 августа
Радзівіл Аляксандр Людвік, сын Мікалая Крыштофа Радзівіла Сіроткі (04.08.1594 Нясвіж, г., Мінская вобласць — 23.03.1654), дзяржаўны і ваенны дзеяч ВКЛ, удзельнік вайны Расіі з Рэччу Паспалітай 1632–1634 гг. — 249 лет со дня рождения Крачатоўскі Дамінік (04.08.1669 Беларусь — 27.09.1715), дзеяч каталіцкай царквы, драматург — 174 года со дня рождения Рудніцкі Дамінік (04.08.1676 Усходняя Беларусь — 1730 ці 1739), беларускі і польскі пісьменнік, педагог — 167 лет со дня рождения Пшаздзецкі Аўгуст Дамінік, сын Міхала (04.08.1760 Заслаўе, г., Мінскі раён, Мінская вобласць — 23.11.1782), дзяржаўны дзеяч — 83 года со дня рождения Радзівіл Дамінік Геранім, сын Гераніма Вінцэнта (04.08.1786 Брэсцкае ваяводства — 11.11.1813), ваенны дзеяч, герой вайны 1812 г. — 57 лет со дня рождения
5 августа
Востраўскае пагадненне 1392 г. (05.08.1392 Лідскі раён, Гродзенская вобласць), пагадненне паміж польскім каралём і вялікім князем літоўскім Ягайлам і князем гарадзенскім і трокскім Вітаўтам аб перадачы апошняму ўлады ў ВКЛ — 451 год з часу заключэння Аляксандр, сын Казіміра ІV (05.08.1461 — 19.08.1506), кароль польскі, вялікі князь літоўскі — 382 года со дня рождения Клецкая бітва 1506 (05.08.1506 Клецк, каля г., Мінская вобласць), бітва паміж войскам Вялікага Княства Літоўскага на чале з Міхаілам Львовічам Глінскім і войскам крымскіх татар — 337 лет з часу першай вялікай перамогі ВКЛ над крымскімі татарамі Радзівіл (дзявочае Любамірская) Марыя Караліна (05.08.1730 — 10.01.1795), першая жонка князя Караля Станіслава Радзівіла (Пане Каханку) — 113 лет со дня рождения Гуцэвіч Лаўрын (Ваўжынец; Стуока-Гуцявічус Лаўрынас) (05.08.1753 — 21.12.1798), літоўскі архітэктар, творчасць якога істотна паўплывала на літоўскіх, польскіх і беларускіх архітэктараў — 90 лет со дня рождения
6 августа
Прывілей 1492 (Аляксандраў прывілей) Беларускае кнігадрукаванне (06.08.1517) — 326 лет з часу выпуску першай усходнеславянскай друкаванай кнігі Псалтыр, кніга Ф. Скарыны (06.08.1517), першая надрукаваная кірыліцай кніга Бібліі, якая паклала пачатак беларускаму і ўсходнеславянскаму кнігадрукаванню — 326 лет з часу выхаду ў свет Палубінскі Аляксандр Гіляры, сын Канстанціна Аляксандравіча (06.08.1627 — 03.11.1679), дзяржаўны і ваенны дзеяч ВКЛ, удзельнік вайны з Расіяй 1654–1667 гг., Лоеўскай бітвы 1649 г., Палонкаўскай бітвы 1660 г., Кушліцкай бітвы 1661 г. — 216 лет со дня рождения Догель Мацей (06.08.1715 Гембулы, в., Лідскі павет, Віленскае ваяводства — 24.02.1760), педагог, гісторык-архівіст, прававед, чые працы як гістарычныя крыніцы не страцілі свайго значэння да нашых дзён — 128 лет со дня рождения
7 августа
Сапега Яўстафій Каэтан, сын Францішка (07.08.1797 Вільня, ваколіцы г. (цяпер г. Вільнюс, Літва) — 16.11.1860), удзельнік паўстання 1830–1831 гг. — 46 лет со дня рождения Калышка Баляслаў Вікенцьевіч (07.08.1837 Карманішкі, фальв., Лідскі павет, Віленская губерня (цяпер Літва) — 09.06.1863), удзельнік рэвалюцыйнага руху 1860-х гг., паўстання 1863–1864 гг. — 6 лет со дня рождения
8 августа
Людвіка Марыя Ганзага дэ Невер, дачка Карла Ганзага (08.08.1611 — 10.05.1667), каралева польская і вялікая княгіня літоўская, жонка Уладзіслава IV Вазы, потым Яна ІІ Казіміра Вазы — 232 года со дня рождения Друя, аграгарадок (пад 1386 Браслаўскі раён, Віцебская вобласць), аграгарадок у Браслаўскім раёне Віцебскай вобласці — 457 лет з часу першага ўпамінання ў "Хроніцы польскай, літоўскай, жамойцкай і ўсёй Русі" М. Стрыйкоўкага; 225 лет з часу атрыманя магдэбургскага права
9 августа
Барціліус Ваўжынец (Лаўрын) (09.08.1569 — 28.08.1635), дзеяч каталіцкай царквы, выкладчык у езуіцкіх навучальных устновах ВКЛ, аўтар аскетычных і філасофскіх твораў — 274 года со дня рождения Дэлямарс Адам (09.08.1660 — 10.04.1729), дзеяч каталіцкай царквы, мастак, удзельнічаў у аздабленні касцёла і калегіума ў Берасці — 183 года со дня рождения
10 августа
Сапега Крыштоф Мікалай, сын Льва Іванавіча (10.08.1607 Ружаны, г. п., Пружанскі раён, Брэсцкая вобласць — 17.08.1631 Вільня, г. (цяпер г. Вільнюс, Літва)), дзяржаўны дзеяч ВКЛ — 236 лет со дня рождения Жаба Ігнацы (10 ці 16.08.1713 Мінск, г. — 17.09.1780 ці 1799), тэолаг, педагог, рэлігійны і грамадскі дзеяч ВКЛ — 130 лет со дня рождения Ржавускі Адам Станіслававіч (10.08.1760 Нясвіж, г., Мінская вобласць — 12.01.1825), дзяржаўны дзеяч, дыпламат, паэт — 83 года со дня рождения Мельнікаў Аўраам (Абрам) Іванавіч (10.08.1784 — 13.01.1854), расійскі архітэктар, які пэўны час працаваў у Беларусі, акадэмік Пецярбургскай АМ — 59 лет со дня рождения Даніловіч Ігнат Мікалаевіч (10.08.1787 — 12.07.1843), гісторык, крыніцазнавец і правазнавец, адзін з першых даследчыкаў заканадаўчых і летапісных помнікаў Беларусі і Літвы — 56 лет со дня рождения
Ржавускі Адам Станіслававіч (10.08.1760 Нясвіж, г., Мінская вобласць — 12.01.1825), дзяржаўны дзеяч, дыпламат, паэт — 83 года со дня рождения Мельнікаў Аўраам (Абрам) Іванавіч (10.08.1784 — 13.01.1854), расійскі архітэктар, які пэўны час працаваў у Беларусі, акадэмік Пецярбургскай АМ — 59 лет со дня рождения Даніловіч Ігнат Мікалаевіч (10.08.1787 — 12.07.1843), гісторык, крыніцазнавец і правазнавец, адзін з першых даследчыкаў заканадаўчых і летапісных помнікаў Беларусі і Літвы — 56 лет со дня рождения 12 августа
Бітва на Ворскле 1399 (12.08.1399), бітва паміж войскамі ВКЛ і войскам Залатой Арды — 444 года з часу правядзення Жанчынскі Габрыель (12.08.1664 — 12.11.1737), натураліст, пачынальнік заалогіі, аўтар першага вялікага апісання прыроды Рэчы Паспалітай, педагог — 179 лет со дня рождения Кнорынг Карл Багданавіч (12.08.1775 — 17.03.1817), расійскі военачальнік, генерал-маёр, удзельнік абароны Беларусі ў Айчынную вайну 1812 г. — 68 лет со дня рождения Гарадзечанская бітва 1812 (12.08.1812 Гарадзечна і Паддубна, ваколіцы в., Пружанскі раён, Брэсцкая вобласць) — 31 год з часу бітвы
14 августа
Крэўская ўнія 1385 (14.08.1385 Крэва, в., Смаргонскі раён, Гродзенкая вобласць), дзяржаўны саюз паміж Вялікім Княствам Літоўскім і Польшчай — 458 лет з часу заключэння Балінскі Міхаіл Ігнатавіч (Міхал Вінцэнт Фелікс), сын Ігната (10 ці 12 ці 14.08.1794 Полацкі ці Віцебскі павет — 22.12.1863 ці 01.01 ці 03.01.1864), гісторык, археолаг, музеязнавец, публіцыст, член Рускага геаграфічнага таварыства, аўтар публіцыстычных, гістарычных і гісторыка-геаграфічных даследаванняў, прысвечаных Беларусі і Літве — 49 лет со дня рождения Кавалеўскі Уладзімір Ануфрыевіч (14.08.1842 Шусцянка, в., Дынабурскі павет, Віцебская губерня (цяпер Латвія) — 28.04.1883), расійскі прыродазнавец, заснавальнік эвалюцыйнай палеанталогіі, удзельнік рэвалюцыйнага руху — 1 год со дня рождения
15 августа
Брэст, горад (пад 1019), цэнтр раёна і вобласці — 824 года з часу першага ўпамінання ў "Аповесці мінулых гадоў"; 453 года з часу атрымання граматы на магдэбурскае права Дацрат Антоній (15.08.1708 — пасля 1791), скульптар — 135 лет со дня рождения Младоўскі (Струсь-Младоўскі) Антанін (свецкае Адам) (15.08.1724 — 12.07.1778), дзеяч уніяцкай царквы — 119 лет со дня рождения Чарневіч Станіслаў (15.08.1728 — 20.07.1785), каталіцкі рэлігійны дзеяч — 115 лет со дня рождения Кацёл Міхаіл Казімір, сын Тадэвуша (15.08.1767 — 22.03.1813), ваенны дзеяч Вялікага Княства Літоўскага — 76 лет со дня рождения
16 августа
Ганна Габсбург, дачка Карла Штырыйскага (16.08.1573 — 10.02.1598), вялікая княгіня Вялікага Княства Літоўскага, каралева польская і шведская, першая жонка Жыгімонта ІІІ Вазы — 270 лет со дня рождения Мсціслаў, горад (1135 Мсціслаўскі раён, Магілёўская вобласць), цэнтр раёна Магілёўскай вобласці — 708 лет з часу першага ўпамінання ў грамаце князя Расціслава Смаленскага; 209 лет з часу атрымання магдэбургскага права Стафановіч Вікенцій Рыгоравіч (16.08.1804 — ?), музыкант, дырыжор, педагог, папулярызатар музычнай культуры — 39 лет со дня рождения Яўневіч Іпаліт Антонавіч (16.08.1831 Сенненскі раён, Віцебская вобласць — 18.11.1903), расійскі вучоны ў галіне механікі і матэматыкі, аўтар падручнікаў па матэматыцы і гідраўліцы, першага на рускай мове дапаможніка па тэорыі пругкасці, якія неаднаразова перавыдаваліся — 12 лет со дня рождения
Мсціслаў, горад (1135 Мсціслаўскі раён, Магілёўская вобласць), цэнтр раёна Магілёўскай вобласці — 708 лет з часу першага ўпамінання ў грамаце князя Расціслава Смаленскага; 209 лет з часу атрымання магдэбургскага права Стафановіч Вікенцій Рыгоравіч (16.08.1804 — ?), музыкант, дырыжор, педагог, папулярызатар музычнай культуры — 39 лет со дня рождения Яўневіч Іпаліт Антонавіч (16.08.1831 Сенненскі раён, Віцебская вобласць — 18.11.1903), расійскі вучоны ў галіне механікі і матэматыкі, аўтар падручнікаў па матэматыцы і гідраўліцы, першага на рускай мове дапаможніка па тэорыі пругкасці, якія неаднаразова перавыдаваліся — 12 лет со дня рождения 17 августа
Алелькавіч Юрый, сын Юрыя Юр'евіча (17.08.1559 — 06.05.1586), дзяржаўны дзеяч ВКЛ — 284 года со дня рождения Ян ІІІ Сабескі (17.08.1629 — 17.06.1696), вялікі князь ВКЛ і кароль Польшчы — 214 лет со дня рождения Платаў Мацвей Іванавіч (17.08.1751 — 15.01.1818), расійскі ваенны дзеяч, удзельнік вызвалення Беларусі ў Айчыннай вайны 1812 г., генерал ад кавалерыі — 92 года со дня рождения Незабытоўскі Каэтан-Рох, сын Станіслава (17.08.1800 — 18.04.1876), дзяржаўны дзеяч Польшчы, літаратар, выдавец, перакладчык — 43 года со дня рождения
20 августа
Гардына Ігнацы (20.08.1710 Беларусь — 03.04.1757), дзеяч каталіцкай царквы ў ВКЛ — 133 года со дня рождения Конча Міхал (20.08.1741 Беларусь — 04.11.1794), дзеяч каталіцкай царквы, паэт, перакладчык — 102 года со дня рождения Храпавіцкі Мацвей Яўграфавіч (20.08.1784 Віцебшчына(?) — 12.04.1847), расійскі ваенны і дзяржаўны дзеяч, генерал-ад'ютант, генерал ад інфантэрыі — 59 лет со дня рождения
22 августа
Эсен Пётр Кірылавіч (22.08.1772 — 05.10.1844), расійскі военачальнік, удзельнік Айчыннай вайны 1812 г. на тэрыторыі Беларусі, генерал ад інфантэрыі — 71 год со дня рождения Бялыніцкі-Біруля Андрэй Сімпліцыянавіч (22.08.1825 Бабкі, маёнт., Аршанскі павет, Магілёўская губерня — лістапад 1916), метэаролаг-краязнавец, арганізатар метэаралагічнай станцыі "Нове Каралёва", якая дзейнічала ў 1864–1941гг. — 18 лет со дня рождения
23 августа
Герберштэйн (Герберштайн) Зігмунд (Сігізмунд) (23.08.1486 — 1556 ці 1566), нямецкі барон, дыпламат, падарожнік, які ў сваёй працы "Запіскі аб маскоўскіх справах" прывёў гісторыка-этнаграфічныя, палітычныя і культурныя звесткі пра Беларусь і Літву — 357 лет со дня рождения Крычаў, горад (1136 Крычаўскі раён, Магілёўская вобласць), горад, цэнтр Крычаўскага раёна Магілёўскай вобласці — 707 лет з часу першага ўпамінання ў пісьмовых крыніцах; 210 лет з часу атрымання граматы на магдэбургскае права Шаптыцкі Леў (Людвік) (23.08.1717 — 25.05.1779), дзеяч грэка-каталіцкай (уніяцкай) царквы Рэчы Паспалітай, мітрапаліт Кіеўскі і Галіцкі (1778–1779) — 126 лет со дня рождения Міцкевіч Юльян Аляксандр (ахрышчаны 23.08.1801 Навагрудак, г., Гродзенская вобласць — 16.11.1871), гісторык права — 42 года со дня рождения Аржэўскі Пётр Васілевіч (23.08.1839 — 12.04.1897), расійскі дзяржаўны дзеяч, генерал ад інфантэрыі, Віленскі, Ковенскі і Гродзенскі генерал-губернатар (1893–1897) — 4 года со дня рождения
Шаптыцкі Леў (Людвік) (23.08.1717 — 25.05.1779), дзеяч грэка-каталіцкай (уніяцкай) царквы Рэчы Паспалітай, мітрапаліт Кіеўскі і Галіцкі (1778–1779) — 126 лет со дня рождения Міцкевіч Юльян Аляксандр (ахрышчаны 23.08.1801 Навагрудак, г., Гродзенская вобласць — 16.11.1871), гісторык права — 42 года со дня рождения Аржэўскі Пётр Васілевіч (23.08.1839 — 12.04.1897), расійскі дзяржаўны дзеяч, генерал ад інфантэрыі, Віленскі, Ковенскі і Гродзенскі генерал-губернатар (1893–1897) — 4 года со дня рождения 24 августа
Галаўня Людвік (24.08.1696 Беларусь — 09.08.1742), дзеяч каталіцкай царквы ў ВКЛ — 147 лет со дня рождения Абрамовіч Адам, сын Самуэля (24.08.1710 — каля 1770), царкоўны прапаведнік і палеміст — 133 года со дня рождения Рымскі-Корсакаў Аляксандр Міхайлавіч (24.08.1753 — 25.05.1840), расійскі ваенны і дзяржаўны дзеяч, генерал ад інфантэрыі, віленскі ваенны губернатар, удзельнік руска-турэцкай вайны 1787–1791 гг., руска-шведскай вайны 1788–1790 гг. — 90 лет со дня рождения
25 августа
27 августа
Капыль, горад (1006), цэнтр Капыльскага раёна Мінскай вобласці — 837 лет з часу першага ўпамінання ва ўстаўнай грамаце Тураўскай епархіі; 191 год з часу атрымання граматы на магдэбурскае права Сіверс Ягор Карлавіч (27.08.1779 — ліпень 1827), расійскі ваенны інжынер, удзельнік вайны 1812 г. на тэрыторыі Беларусі, генерал-лейтэнант — 64 года со дня рождения Лада-Заблоцкі (Заблоцкі-Лада) Тадэвуш Гіляравіч (27.08.1811 Лугінава, в., Сенненскі павет, Магілёўская губерня (цяпер Сенненскі раён, Віцебская вобласць) — жнівень 1847), паэт, перакладчык — 32 года со дня рождения
28 августа
Зжэльскі Ян (28.08.1679 — 03.12.1746), дзеяч каталіцкай царквы, выкладчык у езуіцкіх навучальных установах ВКЛ — 164 года со дня рождения Чацкі Тадэвуш (28.08.1765 — 08.02.1813), польскі гісторык, гаспадарчы і культурны дзеяч Рэчы Паспалітай — 78 лет со дня рождения Сапега Францішак, сын Аляксандра Міхала (28.08.1772 — 30.05.1829 Дзярэчын, в., Зэльвенскі раён, Гродзенская вобласць), ваенны дзеяч ВКЛ, удзельнік паўстання 1794 г., генерал-лейтэнант — 71 год со дня рождения
29 августа
Падляшскае ваяводства (29.08.1513 — 1795), адміністрацыйна-тэрытарыяльная адзінка ў Вялікім Княстве Літоўскім і Каралеўстве Польскім — 330 лет з часу вылучэння са складу Трокскага ваяводства Дамброўскі Ян Генрык (02 ці 29.08.1755 — 06.06.1818), польскі ваенны дзеяч, генерал ад кавалерыі, удзельнік баёў на тэрыторыі Беларусі ў Айчынную вайну 1812 г. — 88 лет со дня рождения Снядэцкі Ян (29.08.1756 — 21.09.1830), польскі і расійскі вучоны-астраном, матэматык, філосаф-асветнік, дырэктар Віленскай астранамічнай абсерваторыі (1806–1825), рэктар Віленскага ўніверсітэта (1806–1815), член-карэспандэнт Пецярбургскай АН — 87 лет со дня рождения
Дамброўскі Ян Генрык (02 ці 29.08.1755 — 06.06.1818), польскі ваенны дзеяч, генерал ад кавалерыі, удзельнік баёў на тэрыторыі Беларусі ў Айчынную вайну 1812 г. — 88 лет со дня рождения Снядэцкі Ян (29.08.1756 — 21.09.1830), польскі і расійскі вучоны-астраном, матэматык, філосаф-асветнік, дырэктар Віленскай астранамічнай абсерваторыі (1806–1825), рэктар Віленскага ўніверсітэта (1806–1815), член-карэспандэнт Пецярбургскай АН — 87 лет со дня рождения 30 августа
Галянскі Піліп Нерыуш (30.08.1753 — 26.01.1824), тэарэтык літаратуры, педагог, перакладчык, грамадска-палітычны дзеяч Рэчы Паспалітай, аўтар рэлігійных твораў, артыкулаў па педагогіцы — 90 лет со дня рождения Ходзька (Барэйка) Аляксандр, сын Яна (30.08.1804 Крывічы, г. п., Мядзельскі раён, Мінская вобласць — 27.12.1891 Францыя), усходазнавец, славіст, паэт, фалькларыст — 39 лет со дня рождения
Ходзька (Барэйка) Аляксандр, сын Яна (30.08.1804 Крывічы, г. п., Мядзельскі раён, Мінская вобласць — 27.12.1891 Францыя), усходазнавец, славіст, паэт, фалькларыст — 39 лет со дня рождения 
