Календарь - Беларусь у асобах i падзеях

день месяц год

1790 1791 1792 1793 1794

Выбрать или ввести точную дату:

Важные события 1792

Полацк, горад (пад 862 Полацкі раён, Віцебская вобласць), горад, цэнтр Полацкага раёна Віцебскай вобласці, культурная сталіца Беларусі 2010 г. — 930 лет з часу першага ўпамінання ў "Аповесці мінулых гадоў"

Полацкае княства (862 — 1504), адно з самых старажытных дзяржаўных утварэнняў усходніх славян з цэнтрам у Полацку — 930 лет з часу першага ўпамінання

Беларуская Праваслаўная Царква (992), кананічнае царкоўна-адміністрацыйнае аб'яднанне праваслаўных епархій у межах Беларусі — 800 лет з часу заснавання

Полацкая епархія Беларускай Праваслаўнай Царквы (Беларускага Экзархата Маскоўскага Патрыярхата) (992 Віцебская вобласць), адміністрацыйна-тэрытарыяльная адзінка праваслаўнай царквы, старэйшая хрысціянская епархія Беларусі, якая ахоплівае прыходы ў Браслаўскім, Верхнядзвінскім, Глыбоцкім, Докшыцкім, Мёрскім, Полацкім, Пастаўскім, Расонскім, Ушацкім і Шаркаўшчынскім раёнах Віцебскай вобласці — 800 лет з часу заснавання

Друцк, аграгарадок (1001 Талачынскі раён, Віцебская вобласць), аграгарадок, старажытны горад Полацкай зямлі — 700 лет з часу першага ўпамінання ў летапісах

январь

Патоцкі Антоні Міхал, сын Аляксандра Яна (студзень 1702 — 11.04.1766), дзяржаўны дзеяч ВКЛ — 90 лет со дня рождения

1 января

Жыгімонт І Стары (у ВКЛ – Жыгімонт ІІ), сын Казіміра ІV (01.01.1467 — 01.04.1548), вялікі князь літоўскі і кароль польскі — 325 лет со дня рождения

5 января

Маліеўскі Бенядзікт (05.01.1672 Пінскі павет — 16.01.1705), дзеяч каталіцкай царквы, педагог, пісьменнік — 120 лет со дня рождения

6 января

Гловіч Максім (06.01.1642 Магілёў, г. — 05.05.1712), дзеяч каталіцкай царквы, місіянер, арганізатар і суперыёр езуіцкай місіі ў Магілёве — 150 лет со дня рождения

15 января

Нарвойш Франц Міліконт (15.01.1742 Міліконты, былы маёнтак (Мількантай), Свянцянскі павет, Віленскае ваяводства (цяпер Літва) — 26.06.1819 Вільня, г. (цяпер г. Вільнюс, Літва)), вучоны-матэматык, педагог, аўтар публікацый па матэматыцы, гідратэхніцы, паэтыцы, астраноміі, філасофіі — 50 лет со дня рождения

17 января

Станіслаў Аўгуст Панятоўскі (да каранацыі Станіслаў Антоні) (17.01.1732 Воўчын, в., Камянецкі раён, Брэсцкая вобласць — 12.02.1798), апошні кароль Рэчы Паспалітай і вялікі князь літоўскі — 60 лет со дня рождения

20 января

Слонім, горад (пад 1252 Слонімскі раён, Гродзенская вобласць), цэнтр Слонімскага раёна Гродзенскай вобласці — 540 лет з часу першага ўпамінання ў Іпацьеўскім летапісе; 260 лет з часу атрымання граматы на магдэбургскае права

25 января

Іздэбскі Ігнацій (25.01.1702 Пінск, каля г., Брэсцкая вобласць — 09.04.1766), дзеяч каталіцкай царквы ў ВКЛ — 90 лет со дня рождения

28 января

Радзівіл Удальрык (Ульрык) Крыштоф, сын Мікалая Фаўстына (28.01.1712 Дзятлава, г., Гродзенская вобласць — 21.07.1770), дзяржаўны дзеяч ВКЛ, генерал-лейтэнант, паэт, гісторык — 80 лет со дня рождения

2 февраля

Лапацінскі Ігнат Блажэй Станіслаў, сын Лявона (02.02.1722 Мсціслаўскае ваяводства — 16.12.1776), дзяржаўны дзеяч (скарбовы літоўскі пісар), аўтар камедый, драм, рэлігійных твораў і мемуараў — 70 лет со дня рождения

9 февраля

Андросаўскае перамір'е 1667 (09.02.1667 Андросава, в. (Андрусава), Смаленскае ваяводства), перамір'е, якім закончылася вайна Расіі з Рэччу Паспалітай 1654–1667 гг. — 125 лет з часу падпісання

24 февраля

Карскі Мацей (24.02.1662 — 10.02.1717), філосаф, прадстаўнік схаластычнай філасофіі на Беларусі і ў Літве, прававед — 130 лет со дня рождения

25 февраля

Лагішын, гарадскі пасёлак (1552 Пінскі раён, Брэсцкая вобласць), гарадскі пасёлак у Пінскім раёне Брэсцкай вобласці — 240 лет з часу першага ўпамінання ў гістарычных крыніцах

27 февраля

Радзівіл Людвіка Караліна, дачка Багуслава (27.02.1667 — 23.03.1695), асветніца, мецэнатка, рэлігійная дзяячка — 125 лет со дня рождения

2 марта

Дарагастайскі Крыштоф Мікалай (02.03.1562 — 03.08.1615), дзяржаўны дзеяч ВКЛ, які ўвайшоў у гісторыю еўрапейскай навукі і культуры як аўтар кнігі "Гіпіка" – першага ў Еўропе даведніка па конегадоўлі (1603) — 230 лет со дня рождения

3 марта

Нямігская бітва 1067 (03.03.1067 Мінск, г.), адна з першых бітваў пачатку феадальнай раздробленасці Русі — 725 лет з пачатку правядзення

Цадроўскі Ян, сын Яна (03.03.1617 Пагост, в., Салігорскі раён, Мінская вобласць — 29.01.1688 ці 1682), грамадска-палітычны дзеяч Вялікага Княства Літоўскага, пісьменнік-мемуарыст — 175 лет со дня рождения

8 марта

Бараціні Ціт Лівій (08.03.1617 — 17.11.1682), прадпрымальнік, навуковец, арандатар манетных двароў у ВКЛ, дзе ажыццяўляўся выпуск медных солідаў – "барацінак" — 175 лет со дня рождения

Буйноўскі Міхал (08.03.1632 Полацкае ваяводства — 20.10.1690), дзеяч каталіцкай царквы, выкладчык у езуіцкіх навучальных установах Рэчы Паспалітай — 160 лет со дня рождения

10 марта

Баканоўскі (Беканоўскі) Аляксандр (10.03.1682 Беларусь — 13.02.1755), дзеяч каталіцкай царквы, выкладчык у езуіцкіх навучальных установах ВКЛ — 110 лет со дня рождения

12 марта

Дабшэвіч Бенядзікт (12.03 ці 28.03.1722 Навагрудак, каля г., Гродзенская вобласць — 1799), філосаф, тэолаг, прадстаўнік эклектычнай філасофіі на Беларусі і ў Літве — 70 лет со дня рождения

13 марта

Флемінг Якуб Генрык, сын Ежы Каспера (13.03.1667 — 30.04.1728), ваенны, дзяржаўны і палітычны дзеяч Саксоніі і Рэчы Паспалітай, генерал (Галандыя), генерал-фельдмаршал (Саксонія), удзельнік Паўночнай вайны 1700–1721 гг. — 125 лет со дня рождения

14 марта

Мінск, горад (пад 1067), сталіца Рэспублікі Беларусь, цэнтр вобласці і раёна — 725 лет з часу першага ўпамінання ў "Аповесці мінулых гадоў"

Кіркела Юзаф (14.03.1742 — пасля 1807), дзеяч каталіцкай царквы ў ВКЛ, пісьменнік — 50 лет со дня рождения

15 марта

Лянкевіч Габрыэль (15.03.1722 Полаччына — 10 ці 21.11.1798 Полацк, г., Віцебская вобласць), архітэктар, педагог, каталіцкі рэлігійны дзеяч — 70 лет со дня рождения

17 марта

Гатэй Пётр Францішак (17.03.1742 — каля 1774), астраном, праводзіў астранамічныя назіранні, удзельнічаў у вымярэнні Рэчы Паспалітай пад кіраўніцтвам М.Пачобута-Адляніцкага — 50 лет со дня рождения

20 марта

Сапега Лявон Базыль, сын Паўла Яна (20.03.1652 — 09.11.1686), дзяржаўны і ваенны дзеяч ВКЛ, генерал ад артылерыі — 140 лет со дня рождения

25 марта

Радзівіл Альбрыхт, сын Мікалая Фаўстына (25.03.1717 Дзятлава, г., Гродзенская вобласць — пасля 1790), дзяржаўны і ваенны дзеяч ВКЛ, генерал-маёр — 75 лет со дня рождения

29 марта

Чарнышоў Захарый Рыгоравіч (29.03.1722 — 09.09.1784), ваенны і дзяржаўны дзеяч, генерал-фельдмаршал, удзельнік Сямігадовай вайны 1756–1763 гг., генерал-губернатар Магілёўскі і Полацкі (1772–1872), уладальнік Чачэрска — 70 лет со дня рождения

апрель

Барч Фрыдрых (красавік 1552 — 21.11.1609 Смаленск, г.), дзеяч каталіцкай царквы ў Рэчы Паспалітай, рэктар Віленскай акадэміі, спавядальнік караля польскага і вялікага князя літоўскага Жыгімонта ІІІ, аўтар казанняў, палемічных і аскетычных твораў на лацінскай мове — 240 лет со дня рождения

3 мая

Пёпельман Матэус Даніэль (03(?).05.1662 — 17.01.1736), нямецкі архітэктар, прадстаўнік позняга барока і ракако, галоўнай работай якога ў Беларусі стаў праект Гродзенскага каралеўскага палаца — 130 лет со дня рождения

Быстрыцкі Марцін (03.05.1692 — 04.02.1754), дзеяч каталіцкай царквы, матэматык, выкладчык у езуіцкіх навучальных установах Рэчы Паспалітай — 100 лет со дня рождения

Радзівіл Станіслаў, сын Мікалая Фаўстына (03.05.1722 Дзятлава, г., Гродзенская вобласць — 22.04.1787), дзяржаўны і ваенны дзеяч ВКЛ, генерал-маёр, генерал-лейтэнант кавалерыі — 70 лет со дня рождения

5 мая

Сангушка Януш Аляксандр, сын Паўла Караля (05.05.1712 — 13.09.1775), дзяржаўны дзеяч ВКЛ — 80 лет со дня рождения

10 июня

"Катэхізіс", першая кніга на беларускай мове (10.06.1562 Нясвіж, г., Мінская вобласць), праца Сымона Буднага, першая кніга на беларускай мове, выдадзеная на тэрыторыі Беларусі — 230 лет з часу выдання

13 июня

Радзівіл Міхал Казімір (мянушка Рыбанька), сын Караля Станіслава (13.06.1702 — 22.05.1762), дзяржаўны і ваенны дзеяч ВКЛ, мецэнат — 90 лет со дня рождения

18 июня

Стоўбцы, горад (18.06.1582), горад, цэнтр Стаўбцоўскага раёна Мінскай вобласці — 210 лет з часу першага дакументальна падцверджанага ўпамінання

20 июня

Ружаны, гарадскі пасёлак (1552 Пружанскі раён, Брэсцкая вобласць), гарадскі пасёлак у Пружанскім раёне Брэсцкай вобласці — 240 лет з часу першага ўпамінання ў пісьмовых крыніцах

25 июня

Мінск, горад (пад 1067), сталіца Рэспублікі Беларусь, цэнтр вобласці і раёна — 725 лет з часу першага ўпамінання ў "Аповесці мінулых гадоў"

26 июня

Мінск, горад (пад 1067), сталіца Рэспублікі Беларусь, цэнтр вобласці і раёна — 725 лет з часу першага ўпамінання ў "Аповесці мінулых гадоў"

27 июня

Мадзялеўскі Павел (27.06.1722 — 24.01.1767), дзеяч каталіцкай царквы, пісьменнік, педагог — 70 лет со дня рождения

28 июня

Мінск, горад (пад 1067), сталіца Рэспублікі Беларусь, цэнтр вобласці і раёна — 725 лет з часу першага ўпамінання ў "Аповесці мінулых гадоў"

3 июля

Магілёў, горад (1267), цэнтр раёна і вобласці — 525 лет з часу першага легендарнага ўпамінання

Мінск, горад (пад 1067), сталіца Рэспублікі Беларусь, цэнтр вобласці і раёна — 725 лет з часу першага ўпамінання ў "Аповесці мінулых гадоў"

7 июля

Кшыцкі Анджэй (07.07.1482 — 10.05.1537), дзеяч каталіцкай царквы, паэт — 310 лет со дня рождения

26 июля

Магілёў, горад (1267), цэнтр раёна і вобласці — 525 лет з часу першага легендарнага ўпамінання

август

Вайна Маскоўскай дзяржавы з Вялікім Княствам Літоўскім 1492–1494 (08.1492 — 12.02.1495), вайна Маскоўскай дзяржавы за ўсходне-славянскія землі, што былі ў складзе Вялікага Княства Літоўскага — 300 лет з пачатку вайны

5 августа

Востраўскае пагадненне 1392 г. (05.08.1392 Лідскі раён, Гродзенская вобласць), пагадненне паміж польскім каралём і вялікім князем літоўскім Ягайлам і князем гарадзенскім і трокскім Вітаўтам аб перадачы апошняму ўлады ў ВКЛ — 400 лет з часу заключэння

6 августа

Прывілей 1492 (Аляксандраў прывілей)

Беларускае кнігадрукаванне (06.08.1517) — 275 лет з часу выпуску першай усходнеславянскай друкаванай кнігі

Псалтыр, кніга Ф. Скарыны (06.08.1517), першая надрукаваная кірыліцай кніга Бібліі, якая паклала пачатак беларускаму і ўсходнеславянскаму кнігадрукаванню — 275 лет з часу выхаду ў свет

23 августа

Шаптыцкі Леў (Людвік) (23.08.1717 — 25.05.1779), дзеяч грэка-каталіцкай (уніяцкай) царквы Рэчы Паспалітай, мітрапаліт Кіеўскі і Галіцкі (1778–1779) — 75 лет со дня рождения

26 августа

Агінскі Тадэвуш Францішак, сын Марцыяна Міхала (26.08.1712 — 25.11.1783), дзяржаўны дзеяч ВКЛ — 80 лет со дня рождения

27 августа

Капыль, горад (1006), цэнтр Капыльскага раёна Мінскай вобласці — 140 лет з часу атрымання граматы на магдэбурскае права

сентябрь

Шчэрбіч (Шчэрбіц) Павел (09.1552 — 30.03.1609), польскі прававед, удзельнік рэдагавання Статута ВКЛ 1588 г. — 240 лет со дня рождения

1 сентября

Шчучын, горад (1-я палова XV ст. Гродзенская вобласць), цэнтр Шчучынскага раёна Гродзенскай вобласці — 275 лет з часу першага ўпамінання ў Літоўскй метрыцы

8 сентября

Сапега Аляксандр Павел, сын Казіміра Яна Паўла (08.09.1672 — 04.01.1734 Вільня, г. (цяпер г. Вільнюс, Літва)), дзяржаўны дзеяч ВКЛ — 120 лет со дня рождения

12 сентября

Аскерка Сцяпан Міхаіл (12.09.1712 Навагрудчына — 1780), эканаміст, юрыст, які ўпершыню ўвёў у навуковы ўжытак слова "план" — 80 лет со дня рождения

1 октября

Храпавіцкі Ян Антоній, сын Крыштофа (01.10.1612 Падбярэззе, в., каля Віцебска — 03.11.1685), дзяржаўны дзеяч Рэчы Паспалітай, аўтар дзённіка, дзе ёсць каштоўныя звесткі пра палітычнае жыццё Рэчы Паспалітай — 180 лет со дня рождения

4 октября

Полацк, горад (пад 862 Полацкі раён, Віцебская вобласць), горад, цэнтр Полацкага раёна Віцебскай вобласці, культурная сталіца Беларусі 2010 г. — 930 лет з часу першага ўпамінання ў "Аповесці мінулых гадоў"

6 октября

Мядзел, горад (1324 Мядзельскі раён, Мінская вобласць), горад, цэнтр раёна Мінскай вобласці — 30 лет з часу атрымання граматы на магдэбургскае права

12 октября

Шчучын, горад (1-я палова XV ст. Гродзенская вобласць), цэнтр Шчучынскага раёна Гродзенскай вобласці — 275 лет з часу першага ўпамінання ў Літоўскй метрыцы

22 октября

Слушка Юзаф Багуслаў, сын Багуслава Юрыя (22.10.1652 — 08.10.1701), дзяржаўны дзеяч ВКЛ — 140 лет со дня рождения

Орлік Піліп Сцяпанавіч (22.10.1672 Вілейскі раён, Мінская вобласць — 25.05.1742), украінскі дзяржаўны дзеяч — 120 лет со дня рождения

ноябрь

Чаховіц Марцін (11.1532 — лістапад 1613), тэолаг, пісьменнік-палеміст, ідэолаг левага крыла радыкальна-рэфармісцкага руху ў ВКЛ і Польшчы — 260 лет со дня рождения

1 ноября

Магілёўская епархія (01.11.1632 Магілёўская вобласць), царкоўна-адміністрацыйная адзінка Беларускай Праваслаўнай Царквы, якая ахоплівае тэрыторыі Бялыніцкага, Горацкага, Дрыбінскага, Касцюковіцкага, Кіраўскага, Краснапольскага, Круглянскага, Крычаўскага, Магілёўскага, Мсціслаўскага, Слаўгарадскага, Хоцімскага, Чавускага і Чэрыкаўскага раёнаў Магілёўскай вобласці — 160 лет з часу ўтварэння (адноўлена 06.07.1989 г.)

2 ноября

Вырвіч Караль (02.11.1717 Браслаўскі павет, Віленскае ваяводства — 06.06.1793), гісторык, географ, філосаф, педагог — 75 лет со дня рождения

3 ноября

Карыцкі Кароль Фларыян (03.11.1702 Лідскі павет, Віленская губерня — 10.12.1789), педагог, царкоўна-палітычны дзеяч — 90 лет со дня рождения

5 ноября

Сапега Уладзіслаў Юзафат, сын Крыштофа Францішка (05.11.1652 Косава, г., Івацэвіцкі раён, Брэсцкая вобласць — 13.03.1733), дзяржаўны і ваенны дзеяч ВКЛ — 140 лет со дня рождения

6 ноября

Пацей Леанард Габрыэль, сын Пятра (06.11.1632 — 01.02.1695), дзяржаўны дзеяч ВКЛ — 160 лет со дня рождения

Саковіч Фабіян (06.11.1742 — 1787(?)), польскі паэт, перакладчык, педагог — 50 лет со дня рождения

13 ноября

Эльжбета Ягелонка, дачка Казіміра IV Ягелончыка (13.11.1482 Вялікае Княства Літоўскае — 16.02.1517), княгіня легніцкая, жонка Фрыдрыха ІІ — 310 лет со дня рождения

20 ноября

Каніскі Георгій (свецкае Рыгор) (20.11.1717 — 13.02.1795), украінскі і беларускі царкоўны і грамадскі дзеяч, пісьменнік, прапаведнік, асветнік, архіепіскап Магілёўскі і Беларускі, святы Беларускай Праваслаўнай Царквы — 75 лет со дня рождения

24 ноября

Маліноўскі Антанін (24.11.1742 Гродзенскі павет — пачатак 1816), дзеяч каталіцкай царквы, паэт, прапаведнік — 50 лет со дня рождения

30 ноября

Мараўскі Андрэй (30.11.1702 — 02.12.1773), дзеяч каталіцкай царквы, педагог, пісьменнік — 90 лет со дня рождения

2 декабря

Радзівіл Януш, сын Крыштофа (02.12.1612 — 31.12.1655), дзяржаўны і ваенны дзеяч ВКЛ, удзельнік вайны Расіі з Рэччу Паспалітай 1632–1634 гг. — 180 лет со дня рождения

6 декабря

Гільзен Ежы Мікалай, сын Ежы Канстанціна (06.12.1692 — 24.04.1775), дзяржаўны дзеяч Вялікага Княства Літоўскага, аўтар, кампілятар і перакладчык кніг рознай тэматыкі — 100 лет со дня рождения

13 декабря

Мацкевіч Яраш Ян (13.12.1672 — да 01.02.1733), дзеяч кальвінісцкай царквы ВКЛ — 120 лет со дня рождения

Гусаржэўскі Тамаш (13.12.1732 — 13.12.1807), тэолаг, гісторык, прадстаўнік асветніцкага кірунку ў гісторыі навукі Польшчы, Літвы і Беларусі, педагог — 60 лет со дня рождения

21 декабря

Пузына Стафан Міхал, сын Андрэя (21.12.1667 Упіта, мяст., Упіцкі павет, Трокскае ваяводства (цяпер Літва) — 05.03.1738), каталіцкі філосаф, тэолаг, аўтар тэалагічных,філасофскіх і геаграфічных прац — 125 лет со дня рождения