Поиск
Рубрики
Календарь
Партнерам
О ресурсе
Рус.
Бел.
Рус.
Англ.
1874
день
месяц
год
1872
1873
1874
1875
1876
Выбрать или ввести точную дату:
Найти события
Важные события 1874
Дагавор Русі з Візантыяй 944
(944 ці 945) — 930 лет з часу заключэння
Віцебск, горад
(974 Віцебскі раён, Віцебская вобласць), цэнтр раёна і вобласці — 900 лет з часу заснавання
Менскае княства
(канец ХІ – пачатак ХІІ ст. Мінск, г. — пасля 1326), удзельнае княства Полацкай зямлі — 770 лет з часу першага ўпамінання ў пісьмовых крыніцах
Анна Русінка
(1024 — 1075), французская каралева, дачка Яраслава Мудрага, унучка полацкай князёўны Рагнеды — 850 лет со дня рождения
Ізяслаў Яраславіч (у хрышчэнні Дзмітрый), сын Яраслава Мудрага
(1024 — 03.10.1078), князь тураўскі і вялікі князь кіеўскі — 850 лет со дня рождения
Показать все
январь
Аршанская бітва 1564 г.
(канец студзеня ці пачатак лютага 1564 Орша, г., Віцебская вобласць), бітва паміж авангардам войска Маскоўскай дзяржавы і атрадам войска Вялікага Княства Літоўскага, якая адбылася ў ходзе Лівонскай вайны 1558–1583 гг. — 310 лет з часу бітвы
Бобруйска оборона 1649
(01.1649 Бабруйск, г., Магілёўская вобласць — 21.02.1649), ваенная аперацыя ў час антыфеадальнай вайны 1648–1651 гг. — 225 лет з пачатку правядзення
Скрыть все
1 января
Скірмунт Аляксандр Ізідар, сын Сымона
(01(21?).01.1799 Моладава, аг., Іванаўскі раён, Брэсцкая вобласць — 22.07.1870), дзяржаўны і гаспадарчы дзеяч, прамысловец, вынаходнік, першы беларус, які атрымаў афіцыйны патэнт на вынаходку — 75 лет со дня рождения
Скрыть все
5 января
Сямашка Іосіф
(05.01.1799 — 05.12.1868), царкоўны дзеяч, мітрапаліт Літоўскі і Віленскі, адна з самых значных фігур у канфесійнай гісторыі Беларусі, ініцыятар і актыўны ўдзельнік Полацкага царкоўнага сабора 1839 г., які прыняў рашэнне аб далучэнні ўніяцкай царквы да праваслаўнай, узнагароджаны ордэнамі святой Ганны І ст. (1833), святога роўнаапостальнага князя Уладзіміра І і ІІ ст. (1838, 1843), святога Аляксандра Неўскага (1849), святога апостала Андрэя Першазванага (1856) — 75 лет со дня рождения
Скрыть все
6 января
Макрына (Ірэна-Юлія) Мечыслаўская (свецкае прозвішча Ягала)
(06.01.1784(?) Трокскае ваяводства — 1869), уніяцкая святарка — 90 лет со дня рождения
Юндзіл Юзаф, сын Дамініка
(06.01.1794 Гарманы, в., Лідскі павет, Віленская губерня — 05.04.1877), вучоны-батанік, прафесар Віленскага ўніверсітэта і дырэктар універсітэцкага батанічнага саду (1828–1833) — 80 лет со дня рождения
Скрыть все
8 января
Ян (Януш), пазашлюбны сын Жыгімонта І Старога
(08.01.1499 — 18.02.1538), рэлігійны дзеяч ВКЛ — 375 лет со дня рождения
Уніхоўскі Рыгор, сын Паўла Якашлевіча
(08.01.1549 — 01.04.1606), дзяржаўны дзеяч ВКЛ — 325 лет со дня рождения
Скрыть все
14 января
Вярбіцкі Фелікс
(14.01.1699 Віцебскае ваяводства — 24.04.1761), дзеяч каталіцкай царквы, выкладчык у езуіцкіх навучальных установах ВКЛ — 175 лет со дня рождения
Скрыть все
20 января
Дахтаровіч Фабіян
(20.01.1694 Навагрудак, каля г., Гродзенская вобласць — 12.01.1766), дзеяч каталіцкай царквы, прамоўца, выкладчык у езуіцкіх навучальных установах ВКЛ — 180 лет со дня рождения
Скрыть все
22 января
Ляховіч Фелікс Юзафавіч
(22.01.1804 Высокае, г., Камянецкі раён, Брэсцкая вобласць — 03.12.1878), удзельнік рэвалюцыйнага руху першай паловы XІX ст. — 70 лет со дня рождения
Скрыть все
25 января
Адынец Антон Эдвард, сын Тадэвуша
(25.01.1804 Гейстуны, в., Ашмянскі раён, Гродзенская вобласць — 15.01.1885), польскі паэт, перакладчык, мемуарыст, выдавец, удзельнік паўстання 1830–1831 гг. — 70 лет со дня рождения
Скрыть все
26 января
Ульская (Чашніцкая) бітва 1564 г.
(26.01.1564), адна з асноўных бітваў паміж войскамі Маскоўскай дзяржавы і ВКЛ у час Лівонскай (Інфлянцкай) вайны 1558–1582 гг. — 310 лет з пачатку
Лукашэвіч Ян
(26.01.1699 Вялікае Княства Літоўскае — 05.05.1779), дзеяч каталіцкай царквы — 175 лет со дня рождения
Лукашэвіч Ян
(26.01.1699 Вялікае Княства Літоўскае — 05.05.1779), дзеяч каталіцкай царквы — 175 лет со дня рождения
Скрыть все
28 января
Багамолец Ян Хрызастом
(28.01.1724 Віцебскае ваяводства — 17.02.1795), каталіцкі рэлігійны дзеяч, філосаф — 150 лет со дня рождения
Скрыть все
30 января
Віленская бітва 1734
(30.01.1734 Вільня, г. (цяпер г. Вільнюс, Літва)), бітва ў час вайны за польскую спадчыну 1733–1738 гг. — 140 лет
Скрыть все
2 февраля
Бона Сфорца, дачка Джана Галеаца Сфорца
(02.02.1494 — 19.11.1557), каралева польская і вялікая княгіня літоўская, другая жонка вялікага князя літоўскага і караля польскага Жыгімонта І Старога — 380 лет со дня рождения
Скрыть все
7 февраля
Вайніловіч Рамуальд
(07.02.1714 — 27.10.1763), дзеяч каталіцкай царквы, выкладчык у езуіцкіх навучальных установах Рэчы Паспалітай — 160 лет со дня рождения
Скрыть все
13 февраля
Сапега Каятан Міхал, сын Ігнацыя
(13.02.1749 — 23.05.1771), ваенны дзеяч ВКЛ, удзельнік Барскай канфедэрацыі — 125 лет со дня рождения
Скрыть все
15 февраля
Ядвіга Анжуйская, дачка Людвіка І Венгерскага
(03.10.1373 ці 15.02.1374 — 17.07.1399), каралева Польшчы, вялікая княгіня Вялікага Княства Літоўскага, жонка караля польскага і вялікага князя літоўскага Ягайлы, каталіцкая святая — 500 лет со дня рождения
Залескі Антон Ігнатавіч
(15.02.1824 — 04.10.1885), мастак, адзін з кіраўнікоў паўстання 1863–1864 гг. у Польшчы, Беларусі і Літве — 50 лет со дня рождения
Скрыть все
17 февраля
Пуласкі Юзаф
(хрышчоны 17.02.1704 — каля 20.04.1769), дзяржаўны дзеяч Рэчы Паспалітай — 170 лет со дня рождения
Скрыть все
18 февраля
Балінскі Іван Міхайлавіч
(18.02.1824 Яшуны, маёнт., Віленская губерня (цяпер Літва) — 24.03.1902), псіхіятр, стваральнік рускай школы псіхіятрыі, аўтар першага падручніка па псіхіятрыі — 50 лет со дня рождения
Скрыть все
19 февраля
Аўлачымскі (Аблачынскі) Лаўрын (свецкае Юзаф)
(19.02.1724 Нястанавічы, в., Бабруйскі павет, Мінская губерня (цяпер Акцябрскі раён, Гомельская вобласць) — 12.07.1763), дзеяч каталіцкай царквы ў ВКЛ — 150 лет со дня рождения
Гродзенскі гусарскі полк, воінская часць Расійскай арміі ў 1824–1918 гг.
(19.02.1824 — 04.03.1918), воінская часць Расійскай арміі — 50 лет з часу фарміравання паводле ўказа Аляксандра І
Скрыть все
22 февраля
Вяжбіцкі (Вяржбіцкі, Вярбіцкі) Казімір Юзаф
(22.02.1704 Віцебскае ваяводства — 14.03.1755), філосаф, тэолаг, каталіцкі рэлігійны дзеяч, педагог — 170 лет со дня рождения
Кольберг Оскар
(22.02.1814 — 03.06.1890), польскі фалькларыст, этнограф, кампазітар, збіральнік беларускіх фальклорна-этнаграфічных матэрыялаў, акадэмік Акадэміі ведаў у Кракаве — 60 лет со дня рождения
Скрыть все
23 февраля
Панятоўскі Станіслаў, сын Казіміра
(23.02.1754 — 13.02.1833), ваенны і дзяржаўны дзеяч Рэчы Паспалітай, генерал-лейтэнант польскага войска — 120 лет со дня рождения
Скрыть все
27 февраля
Радзівіл Кароль Станіслаў (мянушка Пане Каханку), сын Міхала Казіміра Радзівіла Рыбанькі
(27.02.1734 Нясвіж, г., Мінская вобласць — 21.11.1790), дзяржаўны і ваенны дзеяч ВКЛ, генерал-лейтэнант — 140 лет со дня рождения
Скрыть все
28 февраля
Шырма-Шчарбінскі Фёдар Восіпавіч
(28.02.1794 Мінская губерня — 04.05.1867), расійскі ваенны дзеяч, генерал-маёр, удзельнік руска-турэцкіх войн 1806–1812 і 1828–1829 гг., Айчыннай вайны 1812 г., які з'яўляўся камендантам гарадоў Гродна і Беласток, кавалер ордэна Святога Георгія 4 ступені — 80 лет со дня рождения
Скрыть все
4 марта
Лышчынскі Казімір
(04.03.1634 Лышчыцы, в., Брэсцкі раён — 30.03.1689), мысліцель, грамадска-палітычны дзеяч, педагог — 240 лет со дня рождения
Зарэмба-Каліноўскі Феліцыян Марцін
(04.03.1794 Навагрудчына — ?), філосаф — 80 лет со дня рождения
Скрыть все
12 марта
Паўстанне 1794 г.
(12.03.1794 — 16.11.1794), нацыянальна-вызваленчае паўстанне ў Польшчы, Беларусі і Літве за аднаўленне незалежнасці і суверэнітэту Рэчы Паспалітай у межах 1772 г., далейшае правядзенне рэформ Чатырохгадовага сойма 1788–1792 гг. — 80 лет з пачатку
Скрыть все
14 марта
Мінск, горад
(пад 1067), сталіца Рэспублікі Беларусь, цэнтр вобласці і раёна — 375 лет з часу атрымання граматы на магдэбургскае права
Мінская ратуша
(пасля 14.03.1499 Мінск, г. — 1857) — 375 лет з часу атрымання вялікакняжацкага прывілею на будаўніцтва
Скрыть все
17 марта
Віцебск, горад
(974 Віцебскі раён, Віцебская вобласць), цэнтр раёна і вобласці — 900 лет з часу заснавання
Скрыть все
22 марта
"Антырызіс"
(надрукаваны не раней за 22.03.1599 Вільня, г. (цяпер г. Вільнюс, Літва)), ананімны твор палемічнай літаратуры — 275 лет надрукаваны
Гаўрыіл Беластоцкі
(22.03.1684 Беласток, каля г. (цяпер Польшча) — 11.04.1690), святы пакутнік-дзіцятка Беларускай Праваслаўнай Царквы — 190 лет со дня рождения
Рапнін Мікалай Васілевіч
(22.03.1734 — 24.05.1801), расійскі ваенны і дзяржаўны дзеяч, генерал-фельдмаршал, жыццё і дзейнасць якога звязаны з Беларуссю — 140 лет со дня рождения
Скрыть все
23 марта
Ласеўскі (Ласевіч) Крыштоф
(23.03.1649 — 05.05.1712), дзеяч каталіцкай царквы ў ВКЛ — 225 лет со дня рождения
Скрыть все
26 марта
Ворцаль Станіслаў Габрыель
(26.03.1799 — 03.02.1857), польскі рэвалюцыянер-дэмакрат, сацыяліст-утапіст, удзельнік паўстання 1830–1831 гг. — 75 лет со дня рождения
Скрыть все
4 апреля
Гашкевіч Іосіф Антонавіч
(04.04.1814 Стралічава, в., Хойніцкі раён, Гомельская вобласць — 05.10.1875), дыпламат, мовазнавец, даследчык Японіі і Кітая, арыенталіст, натураліст, лаўрэат Дзямідаўскай прэміі Пецярбургскай АН (1858) — 60 лет со дня рождения
Скрыть все
14 апреля
Румянцаў Мікалай Пятровіч
(14.04.1754 Расія — 15.01.1826 Расія), расійскі дзяржаўны дзеяч, дыпламат, ганаровы член Расійскай АН, мецэнат, калекцыянер, дзякуючы намаганням якога Гомель стаў сапраўдным еўрапейскім горадам — 120 лет со дня рождения
Скрыть все
15 апреля
Кацярына І (сапраўднае імя Скаўронская Марта)
(15.04.1684 — 17.05.1727), расійская імператрыца, якая паходзіла з беларускіх сялян Мінскага ваяводства — 190 лет со дня рождения
Скрыть все
18 апреля
Тышкевіч Яўстафій Піевіч
(18.04.1814 Лагойск, г., Мінская вобласць — 08.09.1873), гісторык, археолаг, этнограф, краязнавец, музеязнавец, адзін з заснавальнікаў беларускай навуковай археалогіі, заснавальнік і старшыня Віленскай археалагічнай камісіі, ганаровы член Пецярбургскай і Стакгольмскай АН, Лонданскага археалагічнага інстытута — 60 лет со дня рождения
Скрыть все
24 апреля
Старамядзельскі кляштар кармелітаў босых
(24.04.1754 Мядзел, г., Мінская вобласць — 1840) — 120 лет з часу заснавання
Найвышэйшая літоўская рада (Найвышэйшая рада ВКЛ)
(24.04.1794 — 10.06.1794), часовы рэвалюцыйны ўрад на тэрыторыі Беларусі і Літвы ў час паўстання 1794 г. — 80 лет з часу абвяшчэння
Скрыть все
4 мая
"Газэта Народова Віленьска"
(04.05.1794 — 06.08.1794), выданне выходзіла ў час паўстання 1794 г. на польскай мове — 80 лет з часу выдання
Бохвіц Фларыян, сын Рамуальда
(04.05.1799 Мір, г. п., Карэліцкі раён, Гродзенская вобласць — 09.08.1856), вучоны ў галіне філасофіі, пісьменнік — 75 лет со дня рождения
Скрыть все
6 мая
Прывілей 1434
(06.05.1434 Трокі, г. (цяпер г. Тракай, Літва)), агульнадзяржаўны заканадаўчы акт Вялікага Княства Літоўскага, выдадзены вялікім князем Жыгімонтам Кейстутавічам — 440 лет з часу выдання
Скрыть все
7 мая
Паланецкі ўніверсал, заканадаўчы акт
(07.05.1794 — 1795), заканадаўчы акт, падпісаны Т. Касцюшкам у час паўстання 1794 г., з'яўляўся першай спробай усебаковага рэфармавання становішча сялян Рэчы Паспалітай — 80 лет з часу падпісання
Скрыть все
8 мая
Узда, г.
(08.05.1494 Уздзенскі раён, Мінская вобласць), горад, цэнтр раёна Мінскай вобласці — 380 лет з часу заснавання
Ігельстром Канстанцін Густававіч (Яўстаф'евіч)
(08.05.1799 — 13.11.1851), дзекабрыст — 75 лет со дня рождения
Скрыть все
13 мая
Сапега Аляксандр Казімір, сын Фрыдэрыка
(13.05.1624 — 22.05.1671 Вільня, г. (цяпер г. Вільнюс, Літва)), каталіцкі рэлігійны і дзяржаўны дзеяч — 250 лет со дня рождения
Скрыть все
14 мая
Бярновіч Сэрвацы Станіслаў Антон
(14.05.1784 Бабоўня, в., Слуцкі павет, Мінская губерня — каля 1835), дзяржаўны дзеяч — 90 лет со дня рождения
Касовіч Каятан Андрэевіч
(14.05.1814 Полацк, г., Віцебская вобласць — 07.02.1883), беларускі і расійскі вучоны ў галіне ўсходазнаўства, адзін з першых санскрытолагаў Расіі, член Рускага геаграфічнага таварыства — 60 лет со дня рождения
Скрыть все
16 мая
Флемінг Ян Ежы Дэтлаў, сын Генрыха Гайна
(16.05.1699 — 12.12.1771), дзяржаўны і ваенны дзеяч Рэчы Паспалітай, генерал артылерыі ВКЛ — 175 лет со дня рождения
Скрыть все
20 мая
Вайна Расіі з Рэччу Паспалітай 1654–1667
(20.05.1654 — 09.02.1667), вайна за землі Смаленшчыны, Беларусі, Украіны і Літвы — 220 лет з пачатку ваенных дзеянняў
Скрыть все
23 мая
Рацёнжскі дагавор 1404
(23.05.1404 — 16.08.1409), пагадненне паміж Тэўтонскім ордэнам, Польшчай і Вялікім Княствам Літоўскім — 470 лет з часу заключэння
Мяжа яўрэйскай аселасці, частка тэрыторыі расійскай імперыі на якой дазвалялася ім жыць
(23.05.1794 — красавік 1917), частка тэрыторыі Расійскай Імперыі, на якой дазвалялася жыць яўрэям, створана паводле ўказа Кацярыны ІІ — 80 лет з часу ўвядзення
Скрыть все
27 мая
Палянаўскі мір 1634
(27.05.1634), мірны дагавор паміж Расіяй і Рэччу Паспалітай, якім скончылася вайна 1632–1634 гг. — 240 лет з часу заключэння
Скрыть все
1 июня
Глінка Міхаіл Іванавіч
(01.06.1804 — 15.02.1857), расійскі кампазітар, які паходзіў са старажытнага беларускага роду — 70 лет со дня рождения
Скрыть все
7 июня
Вітгенштэйн Людвіг Леан (Леў Пятровіч)
(07.06.1799 — 08.06.1866), прадстаўнік старажытнага роду імперскіх графаў у Германіі, які праз шлюб з Каралінай Эміліяй Луізай Валерыяй Стафаніяй Радзівіл стаў найбуйнейшым землеўладальнікам у Беларусі — 75 лет со дня рождения
Скрыть все
10 июня
Дамброўскі Антоній Самуэль
(10.06.1774 Тураў, г., Жыткавіцкі раён, Гомельская вобласць — 22.06.1838), жывапісец і тэатральны мастак, аўтар твораў у галіне манументальнага і станковага жывапісу — 100 лет со дня рождения
Цэнтральная дэпутацыя ВКЛ
(10.06.1794 — кастрычнік 1794), выканаўчы паўстанцкі орган ў Літве і Заходняй Беларусі ў час паўстання 1794 г. — 80 лет з пачатку існавання
Скрыть все
12 июня
Агілевіч Пахомій
(12.06.1624 Мінск, г. — да 1690 Жыровічы, аг., Слонімскі раён, Гродзенская вобласць), дзеяч грэка-каталіцкай царквы, намеснік Жыровіцкага манастыра — 250 лет со дня рождения
Міцкевіч Юзаф
(12.06.1744 Гродзенскі павет — 17.07.1817), механік, фізік, асветнік, педагог, "бацька фізікі на Літве" — 130 лет со дня рождения
Скрыть все
13 июня
Дабрахотаў Пракопій Нілавіч (у манастве Павел)
(13.06.1814 — 06.05.1900), расійскі царкоўны і грамадскі дзеяч, гісторык, калекцыянер, жыццё і дзейнасць якога звязана з Беларуссю — 60 лет со дня рождения
Скрыть все
14 июня
Кнобель Іаган (Ян) Фрыдрых
(14.06.1724 — 23.10.1792), нямецкі архітэктар, які працаваў пераважна ў Варшаве і Гродне — 150 лет со дня рождения
Скрыть все
23 июня
Грашовая рэформа Станіслава Аўгуста Панятоўскага
(23.06.1764 — 1795), праводзілася з мэтай аздараўлення грашовага абарачэння Рэчы Паспалітай — 110 лет з пачатку правядзення
Скрыть все
25 июня
Мінск, горад
(пад 1067), сталіца Рэспублікі Беларусь, цэнтр вобласці і раёна — 375 лет з часу атрымання граматы на магдэбургскае права
Скрыть все
26 июня
Мінск, горад
(пад 1067), сталіца Рэспублікі Беларусь, цэнтр вобласці і раёна — 375 лет з часу атрымання граматы на магдэбургскае права
Скрыть все
27 июня
Бароўскі Леан
(27.06.1784 Пінскі павет, Брэсцкае ваяводства — 04.04.1846 Вільня, г. (цяпер г. Вільнюс, Літва)), літаратуразнавец, педагог, публіцыст, крытык, перакладчык, тэарэтык паэзіі і красамоўства — 90 лет со дня рождения
Скрыть все
28 июня
Мінск, горад
(пад 1067), сталіца Рэспублікі Беларусь, цэнтр вобласці і раёна — 375 лет з часу атрымання граматы на магдэбургскае права
Скрыть все
июль
Беларускі полк
(ліпень—жнівень 1654 — люты 1655), вайсковая адзінка на Беларусі ў час вайны Расіі з Рэччу Паспалітай — 220 лет з часу стварэння
Скрыть все
1 июля
Прывілей 1564
(01.07.1564), адзін з юрыдычных актаў, што ўдасканальвалі прававыя нормы Статута Вялікага Княства Літоўскага 1529 — 310 лет з часу абвяшчэння
Скрыть все
3 июля
Мінск, горад
(пад 1067), сталіца Рэспублікі Беларусь, цэнтр вобласці і раёна — 375 лет з часу атрымання граматы на магдэбургскае права
Скрыть все
5 июля
Віцебск, горад
(974 Віцебскі раён, Віцебская вобласць), цэнтр раёна і вобласці — 900 лет з часу заснавання
Скрыть все
14 июля
Патоцкі Леан, сын Станіслава
(14.07.1799 Коханава, г. п., Талачынскі раён, Віцебская вобласць — 06 ці 12.12.1864), мемуарыст, пісьменнік, крытык, удзельнік паўстання 1830–1831 гг., падарожнік — 75 лет со дня рождения
Скрыть все
17 июля
Гіндэнбург Вільгельм Данілавіч
(17.07.1799 Мінск, г. — 02.03.1877), адзін з самых перадавых і ўплывовых урачоў Расійскай імперыі, гуманіст, грамадскі дзеяч, адзін з заснавальнікаў Мінскага таварыства ўрачоў — 75 лет со дня рождения
Скрыть все
21 июля
Аўрыль Піліп (Філіп)
(21.07.1654 — 1698), французскі падарожнік, манах-езуіт, які ў сваёй кнізе апісаў жывёльны свет Беларусі, пасяленні палонных з Рэчы Паспалітай у тым ліку з Беларусі — 220 лет со дня рождения
Пузына Пётр, сын Яна Казіміра
(21.07.1664 — 01.03.1717), каталіцкі рэлігійны дзеяч, рэктар Нясвіжскага калегіума (1709–1713) — 210 лет со дня рождения
Скрыть все
26 июля
Навагрудак, горад
(пад 1044 Навагрудскі раён, Гродзенская вобласць), цэнтр раёна Гродзенскай вобласці — 830 лет з часу першага верагоднага ўпамінання ў пісьмовых крыніцах
Скрыть все
27 июля
Давыдаў Дзяніс Васілевіч
(27.07.1784 — 1838 ці 1839), генерал-лейтэнант, герой Вайны 1812 г., удзельнік падаўлення паўстання 1830–1831 гг. на Беларусі, расійскі паэт, ваенна-гістарычны пісьменнік — 90 лет со дня рождения
Пшаздзецкі Аляксандр, сын Канстанціна
(27.07.1814 — 26.12.1871), вучоны-гісторык, член многіх навуковых таварыстваў, пісьменнік, аўтар прац па гісторыі Украіны, біяграфій прадстаўнікоў роду Ягелонаў — 60 лет со дня рождения
Аўгустоўскі канал
(27.07.1824 Гродзенскі раён і Польшча), помнік гідратэхнічнага будаўніцтва на тэрыторыі Польшчы і Гродзенскага раёна Беларусі, аб'ект воднага турызму — 50 лет з пачатку будаўніцтва
Скрыть все
31 июля
Лоеўская бітва 1649
(31.07.1649), бітва паміж казацка-сялянскім войскам і войскам Вялікага Княства Літоўскага ў час антыфеадальнай вайны 1648–1651 гг. — 225 лет з часу правядзення
Скрыть все
август
Вайна Маскоўскай дзяржавы з Вялікім Княствам Літоўскім 1534–1537
(жнівень 1534 — люты 1537), вайна за ўсходнеславянскія землі — 340 лет з пачатку баявых дзеянняў
Брант Ян
(08.1554 — 27.05.1602), каталіцкі рэлігійны дзеяч, кампазітар — 320 лет со дня рождения
Скрыть все
2 августа
Радзівіл Мікалай Крыштоф (мянушка Сіротка), сын Мікалая Радзівіла Чорнага
(02.08.1549 — 28.02.1616), дзяржаўны і ваенны дзеяч ВКЛ, пісьменнік, мецэнат — 325 лет со дня рождения
Скрыть все
4 августа
Радзівіл Аляксандр Людвік, сын Мікалая Крыштофа Радзівіла Сіроткі
(04.08.1594 Нясвіж, г., Мінская вобласць — 23.03.1654), дзяржаўны і ваенны дзеяч ВКЛ, удзельнік вайны Расіі з Рэччу Паспалітай 1632–1634 гг. — 280 лет со дня рождения
Скрыть все
10 августа
Мельнікаў Аўраам (Абрам) Іванавіч
(10.08.1784 — 13.01.1854), расійскі архітэктар, які пэўны час працаваў у Беларусі, акадэмік Пецярбургскай АМ — 90 лет со дня рождения
Скрыть все
11 августа
Мінкевіч Адам
(11.08.1684 Ашмянскі павет — 18.03.1740), дзеяч каталіцкай царквы, педагог, пісьменнік — 190 лет со дня рождения
Скрыть все
12 августа
Бітва на Ворскле 1399
(12.08.1399), бітва паміж войскамі ВКЛ і войскам Залатой Арды — 475 лет з часу правядзення
Жанчынскі Габрыель
(12.08.1664 — 12.11.1737), натураліст, пачынальнік заалогіі, аўтар першага вялікага апісання прыроды Рэчы Паспалітай, педагог — 210 лет со дня рождения
Скрыть все
14 августа
Балінскі Міхаіл Ігнатавіч (Міхал Вінцэнт Фелікс), сын Ігната
(10 ці 12 ці 14.08.1794 Полацкі ці Віцебскі павет — 22.12.1863 ці 01.01 ці 03.01.1864), гісторык, археолаг, музеязнавец, публіцыст, член Рускага геаграфічнага таварыства, аўтар публіцыстычных, гістарычных і гісторыка-геаграфічных даследаванняў, прысвечаных Беларусі і Літве — 80 лет со дня рождения
Скрыть все
15 августа
Младоўскі (Струсь-Младоўскі) Антанін (свецкае Адам)
(15.08.1724 — 12.07.1778), дзеяч уніяцкай царквы — 150 лет со дня рождения
Скрыть все
16 августа
Мсціслаў, горад
(1135 Мсціслаўскі раён, Магілёўская вобласць), цэнтр раёна Магілёўскай вобласці — 240 лет з часу атрымання магдэбургскага права
Стафановіч Вікенцій Рыгоравіч
(16.08.1804 — ?), музыкант, дырыжор, педагог, папулярызатар музычнай культуры — 70 лет со дня рождения
Скрыть все
20 августа
Храпавіцкі Мацвей Яўграфавіч
(20.08.1784 Віцебшчына(?) — 12.04.1847), расійскі ваенны і дзяржаўны дзеяч, генерал-ад'ютант, генерал ад інфантэрыі — 90 лет со дня рождения
Скрыть все
30 августа
Ходзька (Барэйка) Аляксандр, сын Яна
(30.08.1804 Крывічы, г. п., Мядзельскі раён, Мінская вобласць — 27.12.1891 Францыя), усходазнавец, славіст, паэт, фалькларыст — 70 лет со дня рождения
Скрыть все
31 августа
Дагавор 1449
(31.08.1449), пагадненне паміж ВКЛ і Маскоўскім княствам ў час міжусобнай феадальнай вайны 1425–1453 гг. — 425 лет з часу заключэння
Скрыть все
сентябрь
Турчыновіч Восіп (Іосіф Цэзар) Вікенцьевіч
(09.1824 — ?), вучоны-гісторык, правазнавец, аўтар "Агляду гісторыі Беларусі са старажытнейшых часоў" (1857) – першай сістэматызаванай гісторыі Беларусі з даўнейшых часоў да канца ХVІІІ ст. — 50 лет со дня рождения
Скрыть все
7 сентября
Дэлямарс Адам Казімір, сын Яна
(07.09.1664 Вільня, г. (цяпер г. Вільнюс, Літва) — 22.04.1735), дзеяч каталіцкай царквы, выкладчык у езуіцкіх навучальных установах ВКЛ — 210 лет со дня рождения
Карыцкі Міхал
(07.09.1714 Дзітрыкі, в., Гродзенская вобласць — 10.03.1781), паэт, педагог, грамадскі дзеяч — 160 лет со дня рождения
Шантыр Станіслаў
(1764 ці каля 1763 Горспля, в., Расонскі раён, Віцебская вобласць — пасля 1846), мемуарыст, гісторык рэлігіі — 110 лет со дня рождения
Скрыть все
8 сентября
Аршанская бітва 1514
(08.09.1514 Аршанскі павет, Віцебскае ваяводства), адна з буйнейшых бітваў у ходзе вайны Маскоўскай дзяржавы з Вялікім Княствам Літоўскім 1512–1522 гг. — 360 лет з часу бітвы
Скрыть все
11 сентября
Ястржэмбскі Іван (Ян Фердынанд) Львовіч
(11.09.1814 Рэчыцкі павет, Мінская губерня — пасля 1883), рэвалюцыянер-петрашэвец, эканаміст — 60 лет со дня рождения
Скрыть все
14 сентября
Клакоцкі Геранім
(14.09.1664 — 08.10.1721), дзяржаўны дзеяч, дзеяч каталіцкай царквы — 210 лет со дня рождения
Скрыть все
15 сентября
Максімовіч Міхаіл Аляксандравіч
(15.09.1804 — 22.11.1873), украінскі і рускі прыродазнавец, фалькларыст, член-карэспандэнт Пецярбургскай АН, які займаўся даследаваннем тэарэтычных пытанняў ўсходне-славянскага фальклору, у т. л. беларускага, вывучаў фалькларыстычную дзейнасць З. Даленгі-Хадакоўскага, Е. Раманава, М. Федароўскага — 70 лет со дня рождения
Скрыть все
17 сентября
Тышкевіч Тадэвуш (Фадзей), сын Станіслава Антонія
(17.09.1774 — 15.04.1852), дзяржаўны і ваенны дзеяч ВКЛ і Расійскай Імперыі, генерал, удзельнік паўстанняў 1794 г. і 1830–1831 гг., вайны 1812 г. — 100 лет со дня рождения
"Агатка, ці Прыезд пана", опера
(17.09.1784 Нясвіж, г., Мінская вобласць), камічная опера Я. Д. Голанда, першы вядомы арыгінальны музычна-сцэнічны твор, створаны і пастаўлены на Беларусі — 90 лет з дня прэм'еры
Крупчыцкі бой 1794 г.
(17.09.1794 Крупчыцы, в., Кобрынскі павет, Гродзенская губерня), бітва паміж паўстанцамі і рускім войскам у час паўстання 1794 г. — 80 лет з часу бітвы
Скрыть все
20 сентября
Кварэнгі (Гварэнгі) Джакома
(20 ці 21.09.1744 — 02.03.1817), расійскі архітэктар, паводле праекта якога пабудаваны Полацкі Богаяўленскі манастыр — 130 лет со дня рождения
Коцел Юзаф, сын Тадэвуша Коцела
(20.09.1764 — 18.07.1810), дзяржаўны дзеяч Вялікага Княства Літоўскага, адзін з кіраўнікоў паўстання 1794 г. — 110 лет со дня рождения
Скрыть все
21 сентября
Грум-Гржымайла Кандрат Іванавіч
(21.09 ці 02.10.1794 Магілёў, г. — 02 ці 26.09.1874), урач, грамадскі дзеяч, выдавец і рэдактар медыцынскай газеты "Друг здравия" (1833–1869), кавалер ордэна святой Ганны ІІ ст., святога Станіслава ІІІ ст., святога роўнаапостальнага князя Уладзіміра ІІІ і ІV ст. — 80 лет со дня рождения
Скрыть все
23 сентября
Масальскі Эдвард Тамаш Ануфрыевіч
(23.09.1799 Рудаўка, в., Слуцкі павет, Мінская губерня (цяпер Нясвіжскі раён, Мінская вобласць) — 28.06.1879), польскі пісьменнік, публіцыст — 75 лет со дня рождения
Скрыть все
24 сентября
Бярновіч Міхал
(24.09.1734 Слуцкі павет, Мінская губерня — пасля 1802), дзяржаўны дзеяч Вялікага Княства Літоўскага — 140 лет со дня рождения
Скрыть все
25 сентября
Белакаменская бітва 1604
(25.09.1604), бітва, якая адбылася паміж войскамі ВКЛ і Швецыі ў час вайны Рэчы Паспалітай са Швецыяй 1600–1629 гг. пад Белым Каменем (цяпер Пайдэ, Эстонія) — 270 лет адбылася
Скрыть все
27 сентября
Вішнеўскі Міхал
(27.09.1794 — 22.12.1865), польскі гісторык літаратуры, філосаф, у працах якога ёсць беларускія матэрыялы — 80 лет со дня рождения
Скірмунт Казімір Маўрыцый Сымон, сын Аляксандра Ізідара
(27.09.1824 — 13.04.1880), удзельнік паўстання 1863–1864 гг., мецэнат — 50 лет со дня рождения
Скрыть все
29 сентября
Радзівіл Міхал Геранім, сын Марціна Мікалая
(29.09.1744 — 28.03.1831), дзяржаўны дзеяч ВКЛ, мецэнат — 130 лет со дня рождения
Ходзька Ігнат
(29.09.1794 Заблошчына, в., Вілейскі раён, Мінская вобласць — 01.08.1861), пісьменнік, мемуарыст, грамадскі дзеяч — 80 лет со дня рождения
Скрыть все
30 сентября
Пац (Пацавіч) Міхал, сын Антонія Міхала
(30.09.1754 — 29.01.1800), дзяржаўны і ваенны дзеяч Вялікага Княства Літоўскага, генерал-маёр войска ВКЛ — 120 лет со дня рождения
Скрыть все
октябрь
Пянткоўскі Каспар
(кастрычнік 1554 Вялікае Княства Літоўскае (?) — 16.02.1612), польскамоўны драматург, выкладчык Віленскай езуіцкай акадэміі, аўтар п'есы "Цімон Гардзілюд" (каля 1584 г.), куды ўвайшла першая інтэрмедыя на беларускай мове — 320 лет со дня рождения
Скрыть все
4 октября
Бешанковічы, гарадскі пасёлак
(пад 1447), гарадскі пасёлак, цэнтр раёна Віцебскай вобласці — 240 лет з часу атрымання граматы на магдэбургскае права
Бялынічы, горад
(сярэдзіна XVІ ст. (па іншых звестках – 1577 г.) Бялыніцкі раён, Магілёўская вобласць), цэнтр раёна Магілёўскай вобласці — 240 лет з часу атрымання граматы на магдэбургскае права
Талачын, горад
(1433 Талачынскі раён, Віцебская вобласць), цэнтр раёна Віцебскай вобласці — 240 лет з часу атрымання граматы на магдэбургскае права
Карповіч Міхал Францішак
(04.10.1744 Камянец, г., Брэсцкая вобласць — 05.11.1803), палітычны і царкоўны дзеяч, багаслоў-асветнік, удзельнік паўстання 1794 г. — 130 лет со дня рождения
Князьнін Францішак Дыянізы
(04.10.1749 ці 1750 Віцебск ці Віцебская губерня, г. — 25.08.1807), польскі паэт, драматург, перакладчык — 125 лет со дня рождения
Скрыть все
6 октября
Мядзел, горад
(1324 Мядзельскі раён, Мінская вобласць), горад, цэнтр раёна Мінскай вобласці — 550 лет з часу першага ўпамінання ў пісьмовых крыніцах
Скрыть все
7 октября
Машэўскі Уладзіслаў, сын Рамуальда-Яна-Тадэвуша
(07.10.1824 Прусінава, в., Уздзенскі раён, Мінская вобласць — 03.05.1863), адзін з кіраўнікоў паўстання 1863–1864 гг. на Случчыне — 50 лет со дня рождения
Скрыть все
9 октября
Канаўніцын Пётр Пятровіч
(09.10.1764 — 09.09.1822), расійскі ваенны дзеяч, генерал ад інфантэрыі, генерал-ад'ютант, удзельнік Айчыннай вайны 1812 г. на тэрыторыі Беларусі — 110 лет со дня рождения
Скрыть все
10 октября
Мацяёвіцкая бітва 1794 г.
(10.10.1794), бітва паміж паўстанцамі і расійскімі войскамі ў час паўстання 1794 г. — 80 лет з часу правядзення
Скрыть все
13 октября
Мірскі Дзмітрый Іванавіч
(13.10.1824 — 11.02.1899), расійскі дзяржаўны і ваенны дзеяч, удзельнік руска-турэцкай вайны 1877–1878 гг., генерал ад інфантэрыі, генерал-ад'ютант, кавалер ордэна Святога Георгія 4-й і 2-й ступеняў — 50 лет со дня рождения
Скрыть все
15 октября
Дарэўскі-Вярыга Антон, сын Ежы
(15.10.1774 Свіслач, г., Гродзенская вобласць — 25.01.1838), ваенны дзеяч, генерал войск Рэчы Паспалітай, удзельнік паўстанняў 1794 г. і 1830–1831 гг. — 100 лет со дня рождения
Скрыть все
17 октября
Зубоўскі Францішак Ксаверый
(17.10.1744 Мсціслаўскі павет, Магілёўская губерня — пасля 1791), паэт, перакладчык — 130 лет со дня рождения
Скрыть все
24 октября
Бжазоўскі Тадэвуш
(24.10.1749 — 05.02.1820), дзеяч каталіцкай царквы, педагог, генерал ордэна езуітаў — 125 лет со дня рождения
Скрыть все
29 октября
Галавацкі Якаў Фёдаравіч
(29.10.1814 — 13.05.1888), украінскі гісторык, паэт, філолаг, фалькларыст, даследчык гісторыі і этнаграфіі Беларусі, старшыня Віленскай археаграфічнай камісіі — 60 лет со дня рождения
Скрыть все
31 октября
Уладзіслаў ІІІ Варненчык, сын Ягайлы
(31.10.1424 — 10.11.1444), кароль Польшчы і Венгрыі, сын Ягайлы і Соф'і Друцкай (Гальшанскай) — 450 лет со дня рождения
Скрыть все
3 ноября
Корман Ян
(03.11.1634 Вялікае Княства Літоўскае — 13.09.1686), дзеяч каталицкай царквы ў ВКЛ — 240 лет со дня рождения
Скрыть все
4 ноября
Мінская ратуша
(пасля 14.03.1499 Мінск, г. — 1857) — 375 лет з часу атрымання вялікакняжацкага прывілею на будаўніцтва
Скрыть все
7 ноября
Мікуцкі Станіслаў Паўлавіч
(07.11.1814 Ленкія, в., Гродзенская губерня (цяпер Падляскае ваяводства, Польшча) — 06.09.1890), мовазнавец-славіст, фалькларыст, педагог — 60 лет со дня рождения
Скрыть все
8 ноября
Нарбут Тэадор (Фёдар Яўхімавіч)
(08.11.1784 Шаўры, в., Воранаўскі раён, Гродзенская вобласць — 26.11.1864 Вільня, г. (цяпер г. Вільнюс, Літва)), гісторык, археолаг, інжынер, аўтар праекта Бабруйскай крэпасці, даследчык гісторыі Вялікага Княства Літоўскага — 90 лет со дня рождения
Скрыть все
10 ноября
Радзівіл Мацей, сын Лявона Міхала
(10.11.1749 Нясвіж, г., Мінская вобласць — 02.10.1800), дзяржаўны дзеяч ВКЛ, драматург, кампазітар — 125 лет со дня рождения
Скрыть все
11 ноября
Матушэвіч Марцін
(11.11.1714 Ельна, в., Берасцейскі павет (цяпер в. Радасць, Камянецкі раён, Брэсцкая вобласць) — 21.11.1773), грамадскі і дзяржаўны дзеяч Рэчы Паспалітай, пісьменнік-мемуарыст, перакладчык — 160 лет со дня рождения
Скрыть все
12 ноября
Рукевіч Міхаіл Іванавіч
(12.11.1794 Беласточчына — 11.09.1841), удзельнік Айчыннай вайны 1812 г., рэвалюцыянер, адзін з ініцыятараў стварэння таварыства прамяністых (1820), член таварыстваў філаматаў і філарэтаў, ініцыятар выступлення Літоўскага піянернага батальёна (1825), літаратар — 80 лет со дня рождения
Скрыть все
16 ноября
Любавіцкі Францішак
(16.11.1724 — 22.12.1801 Полацк, г., Віцебская вобласць), дзеяч каталіцкай царквы ў Рэчы Паспалітай — 150 лет со дня рождения
Скрыть все
17 ноября
Гендэрсан Эбеназар
(17.11.1784 Вялікабрытанія — 17.05.1858), шатландскі філосаф-багаслоў, апісаў дзейнасць Ф. Скарыны — 90 лет со дня рождения
Скрыть все
19 ноября
Баброўскі Міхаіл Кірылавіч
(19.11.1784 ці 1785 — 03.10.1848), славіст, арыенталіст, палеограф, гісторык, бібліяфіл, філосаф, святар, які стаяў каля вытокаў сусветнага славяназнаўства, спрыяў узнікненню беларусазнаўства, першы беларускі скарыназнавец, член Археалагічнай акадэміі ў Рыме — 90 лет со дня рождения
Скрыть все
23 ноября
Русецкі Баляслаў (Міхаіл Юрый) Канутавіч
(23.11.1824 — 31.01.1913), жывапісец, графік, творчасць якога звязана з мастацкім жыццём Беларусі і Літвы, калекцыянер і мецэнат — 50 лет со дня рождения
Скрыть все
25 ноября
Жаброўскі Тамаш (Томаш)
(25.11.1714 Навагрудак, каля г., Гродзенская вобласць — 18.03.1758 Вільня, г. (цяпер г. Вільнюс, Літва)), архітэктар, матэматык і астраном — 160 лет со дня рождения
Скрыть все
26 ноября
Форстэр Георг
(26.11.1754 — 12.01.1794), нямецкі філосаф, асветнік, прыродазнавец, рэвалюцыянер, які пэўны час быў прафесарам натуральнай гісторыі Галоўнай школы Вялікага Княства Літоўскага (Віленскага ўніверсітэта) — 120 лет со дня рождения
Скрыть все
27 ноября
Канкрын Ягор Францавіч (Георг Людвік)
(27.11.1774 — 21.09.1845), расійскі ваенны і дзяржаўны дзеяч, генерал ад інфантэрыі, вучоны, адзін з першых даследчыкаў Барысавых камянёў, ганаровы член Пецярбургскай і Парыжскай АН — 100 лет со дня рождения
Скрыть все
30 ноября
Лукашэвіч Юзаф Анджэй
(30.11.1799 — 13.02.1873), польскі вучоны-гісторык, публіцыст, бібліёграф, які вывучаў гісторыю ВКЛ — 75 лет со дня рождения
Скрыть все
1 декабря
Чартарыйскі Адам Казімір
(01.12.1734 — 19.03.1823), дзяржаўны і ваенны дзеяч Рэчы Паспалітай, генерал-лейтэнант, фельдмаршал аўстрыйскай арміі — 140 лет со дня рождения
Скрыть все
8 декабря
Марыя Юзефа Габсбург, дачка Іосіфа І Габсбурга
(08.12.1699 — 17.11.1757), каралева польская і вялікая княгіня літоўская, курфюрсціна саксонская, жонка караля польскага і вялікага князя літоўскага Аўгуста ІІІ — 175 лет со дня рождения
Скрыть все
9 декабря
Багуслоўскі (Багуслаўскі) Юзаф Канстанцін
(09.12.1754 Брэстчына — 14.03.1819), вучоны-багаслоў, рэлігійны і грамадскі дзеяч, філосаф, правазнавец, тэолаг, калекцыянер — 120 лет со дня рождения
Скрыть все
10 декабря
Ланчыцкі Ланцыцій Мікалай
(10.12.1574 Нясвіж, каля г., Мінская вобласць — 30.03.1653), рэлігійны каталіцкі дзеяч, публіцыст, педагог — 300 лет со дня рождения
Лянчыцкі Мікалай
(10.12.1574 — 1653), дзеяч беларускай культуры — 300 лет со дня рождения
Скрыть все
12 декабря
Завадскі Адам, сын Юзафа
(12.12.1814 Вільня, г. (цяпер г. Вільнюс, Літва) — 05.01.1875), друкар, які выдаў першую кнігу В. Дуніна-Марцінкевіча "Сялянка" (1846), друкаваў творы А.Б. Ёхера, І. Ходзькі, Я. Чачота, Ю. Крашэўскага, У. Фялінскай, У. Сыракомлі — 60 лет со дня рождения
Скрыть все
15 декабря
Косак Фартунат Юліуш
(15.12.1824 — 03.02.1899), польскі жывапісец, ілюстратар, аўтар шэрага батальных карцін з гісторыі Польшчы і Вялікага Княства Літоўскага — 50 лет со дня рождения
Скрыть все
18 декабря
Гартынскі Мікалай Рыгоравіч
(18.12.1799 Магілёў, г. — 15.02.1887), юрыст, гісторык, археограф, перакладчык — 75 лет со дня рождения
Маліноўскі Мікалай
(18.12.1799 Украіна — 29.06.1865 Вільня, г. (цяпер г. Вільнюс, Літва)), гісторык, архівіст, выдавец гістарычных крыніц, бібліёграф, філолаг — 75 лет со дня рождения
Скрыть все
24 декабря
Даленга-Хадакоўскі Зарыян Якаўлевіч (сапраўднае імя Чарноцкі Адам)
(24.12.1784 Лагойскі раён, Мінская вобласць — 17.11.1825), славяназнавец, адзін з пачынальнікаў беларускай, рускай, польскай і ўкраінскай археалогіі, старажытнай гісторыі, фалькларыстыкі, этнаграфіі і дыялекталогіі — 90 лет со дня рождения
Верашчака (па мужу Путкамер) Марыя, дачка Антона
(24.12.1799 Туганавічы, маёнтак, Навагрудскі павет, Мінская губерня (цяпер аграгарадок Карчова Баранавіцкага раёна Брэсцкай вобласці) — 28.12.1863 Больцінікі, маёнтак, Навагрудскі павет, Мінская губерня (цяпер вёска Воранаўскага раёна Гродзенскай вобласці)), дачка Антона Верашчакі, якой А. Міцкевіч прысвяціў значную частку сваёй паэтычнай спадчыны — 75 лет со дня рождения
Скрыть все