Важные события мая 1894
май
Сноў, аграгарадок (Нясвіжскі р-н) (май 1529 Нясвіжскі раён, Мінская вобласць), аграгарадок у Нясвіжскім раёне Мінскай вобласці — 365 лет з часу першага ўпамінання ў пісьмовых крыніцах як маёнтка Антыфеадальная вайна 1648–1651 на Беларусі (май 1648 — восень 1651), вайна народных мас супраць панауючага класа феадалаў, для якой характэрны масавыя сумесныя выступленні сялян, казацка-сялянскіх атрадаў і змыканне іх з рухам гарадскіх нізоў — 246 лет з пачатку ўзброеных выступленняў сялян і гараджан "Газэта Гродзеньска", газета (май 1776 Гродна, г. — 1783(?)), неафіцыйнае перыядычнае выданне — 118 лет з пачатку выдання Антыпрамяністыя (Таварыства антыпрамяністых), гурток (05.1820 Вільня, г. (цяпер г. Вільнюс, Літва) — восень 1820), гурток студэнтаў Віленскага ўніверсітэта, апазіцыйны Прамяністым — 74 года з пачатку арганізацыі Луцэвіч Дамінік Ануфрыевіч (май 1846 Лазараўшчына, засцененак (Пяскі, Луцэвічы), Уздзенскі раён, Мінская вобласць — 1902), бацька народнага паэта Беларусі Янкі Купалы — 48 лет со дня рождения
1 мая
Соф'я Слуцкая (дзявочае Алелькавіч, па мужу Радзівіл), дачка Юрыя Юр'евіча (01.05.1585 Слуцк, г., Мінская вобласць — 19.03.1612), рэлігійная дзяячка, асветніца, святая Беларускай Праваслаўнай Царквы, апошняя з княжацкага роду Алелькавічаў — 309 лет со дня рождения Накцыяновіч Якуб (01.05.1725 Рагачоў, г., Гомельская вобласць — 1790 ці 1777), вучоны-матэматык і філосаф — 169 лет со дня рождения Пшаздзецкі Міхаіл, сын Антонія Тадэвуша (01.05.1747 Заслаўе, г., Мінскі раён, Мінская вобласць — 1799), дзяржаўны дзеяч Вялікага Княства Літоўскага — 147 лет со дня рождения Мінскі цэнтральны дзіцячы парк імя М. Горкага (01.05.1805 Мінск, г.) — 89 лет з часу адкрыцця Ціхаў Гаўрыіл Андрыянавіч (01.05.1875 Смалявічы, г., Мінская вобласць — 25.01.1960), расійскі астраном і астрафізік, заснавальнік астрабатанікі і адной з першых хатніх абсерваторый (1894), ганаровы акадэмік НАН Беларусі, акадэмік АН Казахстана, член-карэспандэнт АН СССР, заслужаны дзеяч навукі Казахстана, лаўрэат прэміі Парыжскай АН (1909), кавалер ордэна Леніна — 19 лет со дня рождения
2 мая
3 мая
Радзівіл Багуслаў, сын Януша (03.05.1620 — 31.12.1669), ваенны і дзяржаўны дзеяч Вялікага Княства Літоўскага, паэт, мастак, мецэнат — 274 года со дня рождения Аліўскі мір 1660 (03.05.1660), мірны дагавор паміж Швецыяй і Рэччу Паспалітай з яе саюзнікамі Аўстрыяй і Брандэнбургам, разам з Капенгагенскім мірам 1660 г. завяршыў Паўночную вайну 1655—1660 гг. — 234 года з часу падпісання Пёпельман Матэус Даніэль (03(?).05.1662 — 17.01.1736), нямецкі архітэктар, прадстаўнік позняга барока і ракако, галоўнай работай якога ў Беларусі стаў праект Гродзенскага каралеўскага палаца — 232 года со дня рождения Багушэвіч Войцэх (03.05.1666 Гродзенскі павет — 15.05.1734), дзеяч каталіцкай царквы, выкладчык езуіцкіх навучальных устаноў у ВКЛ, мастак, які маляваў абразы святых — 228 лет со дня рождения Быстрыцкі Марцін (03.05.1692 — 04.02.1754), дзеяч каталіцкай царквы, матэматык, выкладчык у езуіцкіх навучальных установах Рэчы Паспалітай — 202 года со дня рождения
4 мая
Радзівіл Геранім Фларыян, сын Караля Станіслава (04.05.1715 Белая, г., Брэсцкае ваяводства (цяпер Польшча) — 17.05.1760), дзяржаўны дзеяч ВКЛ, мецэнат, заснавальнік Слуцкага тэатра Радзівілаў — 179 лет со дня рождения Князевіч Кароль Ота (04.05.1762 — 09.05.1842), вайсковы дзеяч Рэчы Паспалітай, удзельнік паўстання 1794 г., генерал-маёр — 132 года со дня рождения Палінскі (Палінскі-Пёлка) Міхаіл Мадэставіч (04.05.1785 Слонімскі раён, Гродзенская вобласць — 19.08.1848 Вільня, г. (цяпер г. Вільнюс, Літва)), педагог, матэматык, член Лукскай, Падуанскай і Фларэнційскай акадэмій — 109 лет со дня рождения "Газэта Народова Віленьска" (04.05.1794 — 06.08.1794), выданне выходзіла ў час паўстання 1794 г. на польскай мове — 100 лет з часу выдання 
Бохвіц Фларыян, сын Рамуальда (04.05.1799 Мір, г. п., Карэліцкі раён, Гродзенская вобласць — 09.08.1856), вучоны ў галіне філасофіі, пісьменнік — 95 лет со дня рождения
Бохвіц Фларыян, сын Рамуальда (04.05.1799 Мір, г. п., Карэліцкі раён, Гродзенская вобласць — 09.08.1856), вучоны ў галіне філасофіі, пісьменнік — 95 лет со дня рождения 5 мая
Сангушка Януш Аляксандр, сын Паўла Караля (05.05.1712 — 13.09.1775), дзяржаўны дзеяч ВКЛ — 182 года со дня рождения Бабруйскі павет (05.05.1795 — 17.07.1924), адміністратыўна-тэрытарыяльная адзінка — 99 лет з часу стварэння Манюшка Станіслаў (05.05.1819 Убель, в., Чэрвеньскі раён, Мінская вобласць — 04.06.1872), польскі і беларускі кампазітар, дырыжор, педагог, класік польскай і беларускай вакальнай лірыкі, стваральнік нацыянальнай класічнай оперы, першых нацыянальных сімфанічных твораў — 75 лет со дня рождения Гарэцкі Фадзей Антонавіч (05.05.1825 Дусяняты, в., Віленскі павет — 31.01.1868), жывапісец, творчасць якога звязана з мастацкім жыццём Беларусі, Расіі, Польшчы і Францыі — 69 лет со дня рождения Борзабагаты Уладзіслаў Канстанцінавіч (05.05.1831 Навагрудскі раён, Гродзенская вобласць — 28.03.1886), рэвалюцыянер-дэмакрат, удзельнік паўстання 1863–1864 гг. на Беларусі — 63 года со дня рождения
Гарэцкі Фадзей Антонавіч (05.05.1825 Дусяняты, в., Віленскі павет — 31.01.1868), жывапісец, творчасць якога звязана з мастацкім жыццём Беларусі, Расіі, Польшчы і Францыі — 69 лет со дня рождения Борзабагаты Уладзіслаў Канстанцінавіч (05.05.1831 Навагрудскі раён, Гродзенская вобласць — 28.03.1886), рэвалюцыянер-дэмакрат, удзельнік паўстання 1863–1864 гг. на Беларусі — 63 года со дня рождения 6 мая
Прывілей 1434 (06.05.1434 Трокі, г. (цяпер г. Тракай, Літва)), агульнадзяржаўны заканадаўчы акт Вялікага Княства Літоўскага, выдадзены вялікім князем Жыгімонтам Кейстутавічам — 460 лет з часу выдання "Вечны мір" 1686 г., дагавор Расіі з Рэччу Паспалітай (06.05.1686), дагавор Расіі з Рэччу Паспалітай, акт, дыпламатычнага паражэння Рэчы Паспалітай, у выніку падпісання якога Расія стала наймагутнейшай дзяржавай Цэнтральнай і Усходняй Еўропы — 208 лет з часу падпісання ў Маскве Грубер Габрыэль (06.05.1740 — 07.04.1805), аўстрыйскі вучоны-энцыклапедыст, мастак, архітэктар, генерал ордэна езуітаў, які пэўны час працаваў у Полацкім езуіцкім калегіуме (1784–1799) — 154 года со дня рождения Юндзіл Станіслаў Баніфацый, сын Бенядзікта (06.05.1761 Воранаўскі раён, Гродзенская вобласць — 15 ці 18.04.1847 Вільня, г. (цяпер г. Вільнюс, Літва)), прыродазнавец, батанік, заолаг, адзін з першых даследчыкаў расліннасці Беларусі, заснавальнік батанічнага сада ў Вільні — 133 года со дня рождения Горскі Станіслаў Батыс (06.05.1802 Дварэц, в., Камянецкі раён, Брэсцкая вобласць — 03.05.1864), батанік-фларыст, медык, педагог, адзін з першых даследчыкаў флоры Белавежскай пушчы — 92 года со дня рождения
"Вечны мір" 1686 г., дагавор Расіі з Рэччу Паспалітай (06.05.1686), дагавор Расіі з Рэччу Паспалітай, акт, дыпламатычнага паражэння Рэчы Паспалітай, у выніку падпісання якога Расія стала наймагутнейшай дзяржавай Цэнтральнай і Усходняй Еўропы — 208 лет з часу падпісання ў Маскве Грубер Габрыэль (06.05.1740 — 07.04.1805), аўстрыйскі вучоны-энцыклапедыст, мастак, архітэктар, генерал ордэна езуітаў, які пэўны час працаваў у Полацкім езуіцкім калегіуме (1784–1799) — 154 года со дня рождения Юндзіл Станіслаў Баніфацый, сын Бенядзікта (06.05.1761 Воранаўскі раён, Гродзенская вобласць — 15 ці 18.04.1847 Вільня, г. (цяпер г. Вільнюс, Літва)), прыродазнавец, батанік, заолаг, адзін з першых даследчыкаў расліннасці Беларусі, заснавальнік батанічнага сада ў Вільні — 133 года со дня рождения Горскі Станіслаў Батыс (06.05.1802 Дварэц, в., Камянецкі раён, Брэсцкая вобласць — 03.05.1864), батанік-фларыст, медык, педагог, адзін з першых даследчыкаў флоры Белавежскай пушчы — 92 года со дня рождения 7 мая
Панятоўскі Юзаф Антон (07.05.1763 — 19.10.1813), ваенны і дзяржаўны дзеяч Рэчы Паспалітай, генерал-лейтэнант польскай арміі, маршал Францыі, удзельнік нацыянальна-вызваленчага паўстання 1794 г. — 131 год со дня рождения Паланецкі ўніверсал, заканадаўчы акт (07.05.1794 — 1795), заканадаўчы акт, падпісаны Т. Касцюшкам у час паўстання 1794 г., з'яўляўся першай спробай усебаковага рэфармавання становішча сялян Рэчы Паспалітай — 100 лет з часу падпісання Гіжыцкі Ян Марэк Антоній (07.05.1844 — 27.06.1925), гісторык каталіцкай і ўніяцкай царквы ў Вялікім Княстве Літоўскім — 50 лет со дня рождения Гарбачэўскі Іван Данілавіч (07.05.1860 — 1914), настаўнік, краязнавец, гісторык, этнограф, фалькларыст, пісьменнік — 34 года со дня рождения Скірмунт Раман Мар'ян Аляксандравіч (07.05.1868 Парэчча, в., Пінскі раён, Брэсцкая вобласць — 07.10.1939), палітычны і грамадскі дзеяч — 26 лет со дня рождения
Гіжыцкі Ян Марэк Антоній (07.05.1844 — 27.06.1925), гісторык каталіцкай і ўніяцкай царквы ў Вялікім Княстве Літоўскім — 50 лет со дня рождения Гарбачэўскі Іван Данілавіч (07.05.1860 — 1914), настаўнік, краязнавец, гісторык, этнограф, фалькларыст, пісьменнік — 34 года со дня рождения Скірмунт Раман Мар'ян Аляксандравіч (07.05.1868 Парэчча, в., Пінскі раён, Брэсцкая вобласць — 07.10.1939), палітычны і грамадскі дзеяч — 26 лет со дня рождения 8 мая
Узда, г. (08.05.1494 Уздзенскі раён, Мінская вобласць), горад, цэнтр раёна Мінскай вобласці — 400 лет з часу заснавання Кміта Станіслаў (08.05.1703 Беларусь — 19.02.1761), дзеяч каталіцкай царквы ў ВКЛ — 191 год со дня рождения Кляноўскі Станіслаў (08.05.1711 — 05.08.1788), дзеяч каталіцкай царквы ў ВКЛ — 183 года со дня рождения Канстанцін (08.05.1779 — 27.06.1831), расійскі вялікі князь, камандуючы Літоўскім аб'яднаным корпусам — 115 лет со дня рождения Ігельстром Канстанцін Густававіч (Яўстаф'евіч) (08.05.1799 — 13.11.1851), дзекабрыст — 95 лет со дня рождения
Кміта Станіслаў (08.05.1703 Беларусь — 19.02.1761), дзеяч каталіцкай царквы ў ВКЛ — 191 год со дня рождения Кляноўскі Станіслаў (08.05.1711 — 05.08.1788), дзеяч каталіцкай царквы ў ВКЛ — 183 года со дня рождения Канстанцін (08.05.1779 — 27.06.1831), расійскі вялікі князь, камандуючы Літоўскім аб'яднаным корпусам — 115 лет со дня рождения Ігельстром Канстанцін Густававіч (Яўстаф'евіч) (08.05.1799 — 13.11.1851), дзекабрыст — 95 лет со дня рождения 9 мая
Адамовіч Людвіг Фларыянавіч (09.05.1823 Чэрвеньскі раён, Мінская вобласць — 04.06.1887), вучоны-медык — 71 год со дня рождения Барсаў Мікалай Паўлавіч (09.05.1839 — 05.12.1889), вучоны-гісторык і географ, педагог, у працах якога значная ўвага надаецца старажытнай геаграфіі зямель і насельніцтва Беларусі — 55 лет со дня рождения Цэраскі Вітольд Карлавіч (09.05.1849 Слуцк, г., Мінская вобласць — 29.05.1925), вучоны-астраном, стваральнік маскоўскай навуковай школы астрафотаметрыі, педагог, член-карэспандэнт Пецярбургскай АН — 45 лет со дня рождения Бакст (сапраўднае Розенберг) Леў Самойлавіч (09.05.1866 Гродна, г. — 27.12.1924), тэатральны мастак, графік, кніжны ілюстратар, жывапісец, адным з вучняў якога з'яўляўся М. Шагал — 28 лет со дня рождения Гнацюк Уладзімір Міхайлавіч (09.05.1871 — 06.10.1926), украінскі фалькларыст, этнограф, акадэмік АН Украіны, аўтар рэцэнзій пра Беларусь — 23 года со дня рождения
10 мая
Маўр Янка (сапраўднае Фёдараў Іван Міхайлавіч) (10.05.1883 — 03.08.1971), пісьменнік, адзін з пачынальнікаў беларускай дзіцячай літаратуры, заслужаны дзеяч культуры Беларусі, лаўрэат Дзяржаўнай прэміі Беларусі (1972), кавалер ордэна "Знак Пашаны" — 11 лет со дня рождения Кацэнбоген Саламон Захаравіч (10.05.1889 Мінск, г. — 01.09.1946), вучоны-філосаф, сацыёлаг, гісторык, педагог, выдатнік народнай асветы — 5 лет со дня рождения
11 мая
Радзівіл Геранім Вінцэнты, сын Міхала Казіміра Рыбанькі (11.05.1759 Нясвіж, г., Мінская вобласць — 18.09.1786), дзяржаўны і ваенны дзеяч ВКЛ — 135 лет со дня рождения Ачапоўскі Міхаіл Мікалаевіч (11.05.1788 Пацейкі, в., Капыльскі раён, Мінская вобласць — 21.01.1854), вучоны-аграбіёлаг, эканаміст, дзеяч асветы — 106 лет со дня рождения Макрэцкі (Макжэцкі) Стэфан-Адам, сын Аляксандра (11.05.1862 Дзітрыкі, в., Лідскі раён, Гродзенская вобласць — 09.04.1932), военачальнік, ваенны дзеяч Расійскай Імперыі, Украінскай Дзяржавы, Сярэдняй Літвы і Польскай Рэспублікі — 32 года со дня рождения Бейлін Ізраіль (амер. варыянт Берлін Ірвінг) (11.05.1888 Магілёў, г. — 22.09.1989), адзін з найбольш вядомых амерыканскіх кампазітараў і паэтаў — 6 лет со дня рождения Фядзюшын Анатоль Уладзіміравіч (11.05.1891 Слуцк, г., Мінская вобласць — 10.03.1972), вучоны ў галіне заалогіі, паразіталогіі, паляўніцтвазнаўства і аховы прыроды, заслужаны дзеячы навукі Расіі, па праекце якога створаны Бярэзінскі біясферны запаведнік, заснавальнік зоагеаграфіі Беларусі — 3 года со дня рождения
12 мая
Радзівіл Станіслаў, сын Мікалая Радзівіла Чорнага (12.05.1559 Вільня, г. (цяпер г. Вільнюс, Літва) — 19.03.1599), дзяржаўны дзеяч ВКЛ, удзельнік Лівонскай вайны 1558–1583 гг. — 335 лет со дня рождения Аўгуст ІІ Моцны (Фрыдрых Аўгуст І) (12.05.1670 — 01.02.1733), кароль Рэчы Паспалітай, курфюрст саксонскі — 224 года со дня рождения Ваньковіч Валенцій Мельхіёравіч (12.05.1800 Бярэзінскі раён, Мінская вобласць — 12.05.1842), жывапісец, адзін з найбольш значных беларускіх мастакоў ХІХ ст., прадстаўнік рамантызму, які пакінуў след не толькі ў культуры Беларусі, але і атрымаў вядомасць далёка за яе межамі — 94 года со дня рождения Дыбоўскі Бенядзікт Іванавіч (12.05.1833 Маладзечанскі раён, Мінская вобласць — 31.01.1930), прыродазнавец, заолаг, даследчык Усходняй Сібіры і Далёкага Усходу, урач, публіцыст, замежны член-карэспандэнт АН СССР, член Польскай АН — 61 год со дня рождения Яркоўскі Іван Восіпавіч (12.05.1844 Асвея, г. п., Верхнядзвінскі раён, Віцебская вобласць — 09.01.1902), расійскі інжынер-тэхнолаг, вынаходнік і вучоны, даследчык у галіне фізікі, хіміі, метэаралогіі, паветраплавання — 50 лет со дня рождения
13 мая
Сапега Аляксандр Казімір, сын Фрыдэрыка (13.05.1624 — 22.05.1671 Вільня, г. (цяпер г. Вільнюс, Літва)), каталіцкі рэлігійны і дзяржаўны дзеяч — 270 лет со дня рождения Вішнявецкі Міхал Сервацы, сын Крыштофа (13.05.1680 — 16.09.1744), дзяржаўны і ваенны дзеяч ВКЛ, пісьменнік — 214 лет со дня рождения Далеўскі Цітус, сын Дамініка-Антонія (13.05.1840 Лідскі павет, Віленская губерня — 11.01.1864), удзельнік вызваленчага руху ў Беларусі і ў Літве і паўстання 1863–1864 гг., з лета 1863 г. найбліжэйшы памочнік К. Каліноўскага па кіраўніцтве паўстаннем — 54 года со дня рождения Турчыновіч Аляксандр Адольфавіч (13.05.1870 Навагрудскі раён, Гродзенская вобласць — пасля 1917), вучоны-гісторык, краязнавец, педагог — 24 года со дня рождения Жукоўскі Станіслаў Юльянавіч (13.05.1875 Ендрыхаўцы, в., Ваўкавыскі раён, Гродзенская вобласць — жнівень 1944), сусветна вядомы мастак, акадэмік Імператарскай Акадэміі мастацтваў, аўтар пейзажаў, інтэр'ераў, нацюрмортаў — 19 лет со дня рождения
Вішнявецкі Міхал Сервацы, сын Крыштофа (13.05.1680 — 16.09.1744), дзяржаўны і ваенны дзеяч ВКЛ, пісьменнік — 214 лет со дня рождения Далеўскі Цітус, сын Дамініка-Антонія (13.05.1840 Лідскі павет, Віленская губерня — 11.01.1864), удзельнік вызваленчага руху ў Беларусі і ў Літве і паўстання 1863–1864 гг., з лета 1863 г. найбліжэйшы памочнік К. Каліноўскага па кіраўніцтве паўстаннем — 54 года со дня рождения Турчыновіч Аляксандр Адольфавіч (13.05.1870 Навагрудскі раён, Гродзенская вобласць — пасля 1917), вучоны-гісторык, краязнавец, педагог — 24 года со дня рождения Жукоўскі Станіслаў Юльянавіч (13.05.1875 Ендрыхаўцы, в., Ваўкавыскі раён, Гродзенская вобласць — жнівень 1944), сусветна вядомы мастак, акадэмік Імператарскай Акадэміі мастацтваў, аўтар пейзажаў, інтэр'ераў, нацюрмортаў — 19 лет со дня рождения 14 мая
Пацей Казімір Аляксандр (14.05.1666 — 10.06.1728), дзяржаўны дзеяч Вялікага Княства Літоўскага — 228 лет со дня рождения Бярновіч Сэрвацы Станіслаў Антон (14.05.1784 Бабоўня, в., Слуцкі павет, Мінская губерня — каля 1835), дзяржаўны дзеяч — 110 лет со дня рождения Ромер Эдвард Ян (14.05.1806 — 01.05.1878), грамадскі дзеяч Літвы і Беларусі, літаратар, перакладчык, мастак-аматар, удзельнік паўстання 1830–1831 гг. — 88 лет со дня рождения Касовіч Каятан Андрэевіч (14.05.1814 Полацк, г., Віцебская вобласць — 07.02.1883), беларускі і расійскі вучоны ў галіне ўсходазнаўства, адзін з першых санскрытолагаў Расіі, член Рускага геаграфічнага таварыства — 80 лет со дня рождения Каплінскі Васіль (Васіль-Віталіс) Тэлясфоравіч (14.05.1839 Докшыцкі раён, Віцебская вобласць — пасля 1883), удзельнік рэвалюцыйнага руху 1860-х г. — 55 лет со дня рождения
Ромер Эдвард Ян (14.05.1806 — 01.05.1878), грамадскі дзеяч Літвы і Беларусі, літаратар, перакладчык, мастак-аматар, удзельнік паўстання 1830–1831 гг. — 88 лет со дня рождения Касовіч Каятан Андрэевіч (14.05.1814 Полацк, г., Віцебская вобласць — 07.02.1883), беларускі і расійскі вучоны ў галіне ўсходазнаўства, адзін з першых санскрытолагаў Расіі, член Рускага геаграфічнага таварыства — 80 лет со дня рождения Каплінскі Васіль (Васіль-Віталіс) Тэлясфоравіч (14.05.1839 Докшыцкі раён, Віцебская вобласць — пасля 1883), удзельнік рэвалюцыйнага руху 1860-х г. — 55 лет со дня рождения 15 мая
Львоў Мікалай Аляксандравіч (15.05.1753 — 03.01.1804), расійскі архітэктар і тэарэтык архітэктуры, графік, паэт, музыкант, вынаходнік, які пабудаваў Магілёўскі Іосіфаўскі сабор (разбураны ў 1930-я гг.), член Расійскай акадэміі і ганаровы член Пецярбургскай АМ — 141 год со дня рождения Давісан Багуміл (15.05.1818 — 01.02.1872), польскі акцёр, які пэўны час працаваў на Беларусі — 76 лет со дня рождения Данілаў Міхаіл, сын Паўла (15.05.1825 — 17.01.1906), расійскі военачальнік, генерал-ад'ютант, генерал ад інфантэрыі, кавалер ордэна Святога Георгія 4-й ступені — 69 лет со дня рождения Шалковіч Сямён Вуколавіч (15.05.1840 Тонеж, в., Лельчыцкі раён, Гомельская вобласць — 20.10.1886), пісьменнік, археограф, гісторык, член Віленскай археаграфічнай камісіі — 54 года со дня рождения Чэрскі Іван Дзяменцьевіч (Ян Дамінікавіч) (15.05.1845 Свольна, в., Верхнядзвінскі раён, Віцебская вобласць — 07.07.1892), геолаг, географ, геамарфолаг, заолаг, даследчык Сібіры, удзельнік паўстання 1863–1864 гг. — 49 лет со дня рождения
16 мая
Флемінг Ян Ежы Дэтлаў, сын Генрыха Гайна (16.05.1699 — 12.12.1771), дзяржаўны і ваенны дзеяч Рэчы Паспалітай, генерал артылерыі ВКЛ — 195 лет со дня рождения Касакоўскі Ян Непамуцэн, сын Антонія (16.05.1755 — 26.08.1808), рэлігійны дзеяч ВКЛ — 139 лет со дня рождения Копаць Юзаф, сын Станіслава (16.05.1762 Пінскі павет, Брэсцкае ваяводства — 1827), падарожнік-мемуарыст, удзельнік нацыянальна-вызвалнчага паўстання 1794 г. — 132 года со дня рождения Устралаў Мікалай Герасімавіч (16.05.1805 — 20.06.1870), расійскі гісторык, адвёў значнае месца ў сваіх лекцыях гісторыі Вялікага Княства Літоўскага — 89 лет со дня рождения Чацвярцінскі Януш Юзаф, сын Марціна (16.05.1805 — 29.11.1837), ваенны дзеяч, удзельнік паўстання 1830–1831 гг. — 89 лет со дня рождения
17 мая
Радзівіл Ян Мікалай Аляксандр, сын Дамініка Мікалая (17.05.1681 — 20.01.1729), дзяржаўны дзеяч ВКЛ — 213 лет со дня рождения Бурачок Сцяпан Анісімавіч (17.05.1800 Магілёўшчына — 26.12.1876), карабельны інжынер, пісьменнік, публіцыст, літаратурны крытык — 94 года со дня рождения Нікіфароўскі Мікалай Якаўлевіч (17.05.1845 Вымна, в., Віцебскі раён — 10.06.1910), этнограф, фалькларыст, асветнік, правадзейны член Таварыства аматараў прыродазнаўства, антрапалогіі і этнаграфіі Маскоўскага ўніверсітэта і Рускага геаграфічнага таварыства — 49 лет со дня рождения Ленц Аляксандр Карлавіч (17.05.1882 — 16.06.1952), вучоны-антраполаг і псіхіятр, арганізатар першых экспедыцый па шырокім антрапалагічным вывучэнні беларусаў, заснавальнік фізіялагічнага напрамку ў беларускай псіхіятрыі — 12 лет со дня рождения Маркоўскі Стафан Стафанавіч (17.05.1886 — 28.09.1949), музыкант, педагог, заснавальнік беларускай школы ігры на ўдарных інструментах — 8 лет со дня рождения
19 мая
Алена Іванаўна Маскоўская, дачка Івана ІІІ Васільевіча (19.05.1476 — 20.01.1513), вялікая княгіня Вялікага Княства Літоўскага, некаранаваная каралева Польшчы, жонка вялікага князя літоўскага і караля польскага Аляксандра Казіміравіча — 418 лет со дня рождения Пац Людвік Міхал, сын Міхала (19.05.1780 — 31.08.1835), ваенны дзеяч, удзельнік напалеонаўскіх войнаў, у эміграцыі — 114 лет со дня рождения Паскевіч Іван Фёдаравіч (19.05.1782 — 01.02.1856), расійскі ваенны і дзяржаўны дзеяч, генерал-фельдмаршал, удзельнік руска-турэцкай вайны 1806–1812 гг. і Айчыннай вайны 1812 г. на тэрыторыі Беларусі, граф Эрыванскі, святлейшы князь Варшаўскі, поўны кавалер ордэна Святога Георгія — 112 лет со дня рождения Шкатэлаў Уладзімір Віктаравіч (19.05.1861 — 07.10.1940), вучоны-хімік, адзін з заснавальнікаў лесахіміі на Беларусі, акадэмік НАН Беларусі, заслужаны дзеяч навукі Беларусі — 33 года со дня рождения Гурка Васіль Іосіфавіч, сын Іосіфа Уладзіміравіча (19.05.1864 — 11.11.1937), расійскі ваенны дзеяч, генерал ад кавалерыі, удзельнік руска-японскай 1904–1905 гг. і Першай сусветнай войнаў, камандуючы Заходнім фронтам (1917), у эміграцыі (Германія) — 30 лет со дня рождения
20 мая
Вайна Расіі з Рэччу Паспалітай 1654–1667 (20.05.1654 — 09.02.1667), вайна за землі Смаленшчыны, Беларусі, Украіны і Літвы — 240 лет з пачатку ваенных дзеянняў Лапацінскі Мікалай Тадэвуш (20.05.1715 Лапаціна, мяст., Мсціслаўскае ваяводства — 04.01.1778), дзяржаўны і палітычны дзеяч Вялікага Княства Літоўскага — 179 лет со дня рождения Татлебен Эдуард Іванавіч (20.05.1818 — 01.07.1884), расійскі ваенны і дзяржаўны дзеяч, віленскі, ковенскі і гродзенскі генерал-губернатар, генерал-ад'ютант — 76 лет со дня рождения Коган Пётр Сямёнавіч (20.05.1872 Ліда, г., Гродзенская вобласць — 02.05.1932), гісторык літаратуры, крытык, тэатразнавец — 22 года со дня рождения Бонч-Асмалоўскі Іван Анатолевіч (20.05.1881 Пухавіцкі раён, Мінская вобласць — 16.09.1969), удзельнік рэвалюцыйнага руху — 13 лет со дня рождения
Лапацінскі Мікалай Тадэвуш (20.05.1715 Лапаціна, мяст., Мсціслаўскае ваяводства — 04.01.1778), дзяржаўны і палітычны дзеяч Вялікага Княства Літоўскага — 179 лет со дня рождения Татлебен Эдуард Іванавіч (20.05.1818 — 01.07.1884), расійскі ваенны і дзяржаўны дзеяч, віленскі, ковенскі і гродзенскі генерал-губернатар, генерал-ад'ютант — 76 лет со дня рождения Коган Пётр Сямёнавіч (20.05.1872 Ліда, г., Гродзенская вобласць — 02.05.1932), гісторык літаратуры, крытык, тэатразнавец — 22 года со дня рождения Бонч-Асмалоўскі Іван Анатолевіч (20.05.1881 Пухавіцкі раён, Мінская вобласць — 16.09.1969), удзельнік рэвалюцыйнага руху — 13 лет со дня рождения 21 мая
Радзівіл Мікалай Фаўстын (хросныя імёны Мікалай Альбрыхт Ігнацы Пётр), сын Дамініка Мікалая (21.05.1688 Дзятлава, г., Гродзенская вобласць — 02.02.1746), дзяржаўны і ваенны дзеяч ВКЛ, удзельнік Паўночнай вайны 1700–1721 гг., генерал-лейтэнант — 206 лет со дня рождения Стафановіч Дамінік Рыгоравіч (Восіпавіч) (21.05.1797 — каля 1870), музыкант, дырыжор, педагог, прапагандыст музычнай культуры — 97 лет со дня рождения Градэцкі (Градзецкі) Аляксандр (21.05.1802 — 02.05.1869), архітэктар — 92 года со дня рождения Тышынскі Аляксандр (21.05.1811 — 05.11.1880), польскі літаратуразнавец, крытык, празаік, у працах якога ёсць матэрыялы пра літаратурнае жыццё на Беларусі, член АН у Кракаве — 83 года со дня рождения Барбашоў Аляксандр Іпалітавіч (21.05.1858 — ?), расійскі вучоны-гісторык, аўтар прац па гісторыі ВКЛ — 36 лет со дня рождения
22 мая
Ашмяны, горад (1341 Ашмянскі раён, Гродзенская вобласць), цэнтр раёна Гродзенскай вобласці — 553 года з часу першага ўпамінання ў "Хроніцы літоўскай і жамойцкай"; 102 года з часу пацверджання магдэбургскага права і атрымання герба Крапіўніцкі Марка Лукіч (22.05.1840 — 21.04.1910), украінскі драматург, акцёр, рэжысёр, арганізатар першай прафесійнай украінскай тэатральнай групы, якая выступала ў Мінску, Гомелі, Бабруйску, аўтар вадэвіляў: "Пашыліся ў дурні" (1875), "Па рэвізіі" (1882), які з поспехам ішлі на беларускай сцэне — 54 года со дня рождения Здановіч Міхаіл Іванавіч (22.05.1887 Залескі Бор, в., Свіслацкі раён, Гродзенская вобласць — 15.07.1976), удзельнік Першай сусветнай вайны, партызанскага руху на тэрыторыі Беларусі ў Вялікую Айчынную вайну, Георгіеўскі кавалер — 7 лет со дня рождения
23 мая
Рацёнжскі дагавор 1404 (23.05.1404 — 16.08.1409), пагадненне паміж Тэўтонскім ордэнам, Польшчай і Вялікім Княствам Літоўскім — 490 лет з часу заключэння Хлапоўскі Дэзыдэры Адам (23.05.1788 — 26.05.1879), генерал, камандзір польскага корпуса, які дзейнічаў на тэрыторыі Беларусі і Літвы ў час паўстання 1830–1831 гг. — 106 лет со дня рождения Мяжа яўрэйскай аселасці, частка тэрыторыі расійскай імперыі на якой дазвалялася ім жыць (23.05.1794 — красавік 1917), частка тэрыторыі Расійскай Імперыі, на якой дазвалялася жыць яўрэям, створана паводле ўказа Кацярыны ІІ — 100 лет з часу ўвядзення Бржэскі Карнель (23.05.1833 — ?), мастак-аматар, адзін з першых фатографаў Мінска — 61 год со дня рождения Руммель Кароль (23.05.1888 Гродна, г. — 07.03.1967), беларускі і польскі спартсмен (конны спорт), першы з ураджэнцаў Беларусі ўдзельнік Алімпійскіх гульняў (1912, Стакгольм), бронзавы прызёр ІХ летніх Алімпійскіх гульняў (1928, Амстэрдам), трохкратны пераможца турніраў Кубка нацый, двухкратны чэмпіён Польшчы, трэнер — 6 лет со дня рождения
Хлапоўскі Дэзыдэры Адам (23.05.1788 — 26.05.1879), генерал, камандзір польскага корпуса, які дзейнічаў на тэрыторыі Беларусі і Літвы ў час паўстання 1830–1831 гг. — 106 лет со дня рождения Мяжа яўрэйскай аселасці, частка тэрыторыі расійскай імперыі на якой дазвалялася ім жыць (23.05.1794 — красавік 1917), частка тэрыторыі Расійскай Імперыі, на якой дазвалялася жыць яўрэям, створана паводле ўказа Кацярыны ІІ — 100 лет з часу ўвядзення Бржэскі Карнель (23.05.1833 — ?), мастак-аматар, адзін з першых фатографаў Мінска — 61 год со дня рождения Руммель Кароль (23.05.1888 Гродна, г. — 07.03.1967), беларускі і польскі спартсмен (конны спорт), першы з ураджэнцаў Беларусі ўдзельнік Алімпійскіх гульняў (1912, Стакгольм), бронзавы прызёр ІХ летніх Алімпійскіх гульняў (1928, Амстэрдам), трохкратны пераможца турніраў Кубка нацый, двухкратны чэмпіён Польшчы, трэнер — 6 лет со дня рождения 24 мая
Багамолец Аляксандр Аляксандравіч (24.05.1881 — 19.07.1946), вучоны-патафізіёлаг, акадэмік НАН Беларусі, АН Украіны, АН СССР, АМН СССР, ганаровы член АН Грузіі, заслужаны дзеяч навукі Расіі і Украіны, лаўрэат Дзяржаўнай прэміі СССР (1941) — 13 лет со дня рождения Далін (сапраўднае Левін) Давід Юльевіч (24.05.1889 Рагачоў, г., Гомельская вобласць — 21.02.1962), рэвалюцыянер-меншавік, гісторык, палітык у эміграцыі (ЗША) — 5 лет со дня рождения
25 мая
Нясвіжскі кадэцкі корпус (25.05.1747 Нясвіж, г., Мінская вобласць — 1780-я), ваенная навучальная ўстанова для падрыхтоўкі кадраў войска (міліцыі) Радзівілаў — 147 лет з часу заснавання Жукоўскі Сымон Фелікс (у манастве Себасцьян) (25.05.1782 Лагойскі раён, Мінская вобласць — 09.02.1834), гісторык, філолаг — 112 лет со дня рождения Каменскі Нічыпар (у манастве Ніканор) Цімафеевіч (25.05.1847 — 27.11.1910), дзеяч Рускай Праваслаўнай Царквы, епіскап Гродзенскі і Брэсцкі, багаслоў, царкоўны гісторык — 47 лет со дня рождения Любімаў Ісідар Еўсцігнеевіч (25.05.1882 — 27.11.1937), рэвалюцыянер, дзяржаўны і партыйны дзеяч БССР — 12 лет со дня рождения Быхоўскі Аляксандр Якаўлевіч (25.05.1888 Магілёў, г. — 19.06.1978), жывапісец, графік, мастак плаката, тэатра і кіно, педагог — 6 лет со дня рождения
26 мая
Блажэўскі Рамуаль Восіпавіч (26.05.1839 — 1907), вучоны-матэматык — 55 лет со дня рождения Казачонак Сідар Дзмітрыевіч (26.05.1882 Ушацкі раён, Віцебская вобласць — 1942), удзельнік руска-японскай вайны 1904–1905 гг., Першай сусветнай вайны, партызанскага руху ў Вялікую Айчынную вайну ва Ушацкім раёне, поўны Георгіеўскі кавалер — 12 лет со дня рождения Дабрынін Барыс Фёдаравіч (26.05.1885 Мінск, г. — 04.09.1951), расійскі вучоны-географ, геамарфолаг і падарожнік — 9 лет со дня рождения Цыхон (Ціхон) Антон Міхайлавіч (26.05.1887 Альшэўскія, в., Пастаўскі раён, Віцебская вобласць — 07.03.1939), партыйны і дзяржаўны дзеяч, удзельнік Лютаўскай і Кастрычніцкай рэвалюцый 1917 г. у Маскве — 7 лет со дня рождения Галецкі Оскар (26.05.1891 — 17.09.1973), Польскі гісторык, педагог, грамадскі дзеяч, даследчык гісторыі і культуры Польшчы і Вялікага Княства Літоўскага, член Польскай АН у Кракаве — 3 года со дня рождения
27 мая
Касмоўскі Ян (27.05.1629 — 22.09.1694), дзеяч каталіцкай царквы, драматург — 265 лет со дня рождения Палянаўскі мір 1634 (27.05.1634), мірны дагавор паміж Расіяй і Рэччу Паспалітай, якім скончылася вайна 1632–1634 гг. — 260 лет з часу заключэння Трусаў Антон Данілавіч (27.05.1835 Барысаў, г., Мінская вобласць — каля 1886), рэвалюцыянер-дэмакрат, адзін з кіраўнікоў паўстання 1863–1864 гг. у Беларусі, дзеяч міжнароднага рэвалюцыйнага руху, выдавец — 59 лет со дня рождения Гінцбург Эліяш (Ілья Якаўлевіч) (27.05.1859 Гродна, г. — 03.01.1939), скульптар, акадэмік Пецярбургскай АМ — 35 лет со дня рождения Сербаў Ісак Абрамавіч (27.05.1871 Кульшычы, в., Слаўгарадскі раён, Магілёўская вобласць — 21.01.1943), этнограф, фалькларыст, археолаг, які вывучаў побыт, матэрыяльную культуру, вусна-паэтычную і музычную творчасць беларускага народа, першым з беларускіх этнографаў стварыў фотатэку, правадзейны член Інбелкульта — 23 года со дня рождения
Трусаў Антон Данілавіч (27.05.1835 Барысаў, г., Мінская вобласць — каля 1886), рэвалюцыянер-дэмакрат, адзін з кіраўнікоў паўстання 1863–1864 гг. у Беларусі, дзеяч міжнароднага рэвалюцыйнага руху, выдавец — 59 лет со дня рождения Гінцбург Эліяш (Ілья Якаўлевіч) (27.05.1859 Гродна, г. — 03.01.1939), скульптар, акадэмік Пецярбургскай АМ — 35 лет со дня рождения Сербаў Ісак Абрамавіч (27.05.1871 Кульшычы, в., Слаўгарадскі раён, Магілёўская вобласць — 21.01.1943), этнограф, фалькларыст, археолаг, які вывучаў побыт, матэрыяльную культуру, вусна-паэтычную і музычную творчасць беларускага народа, першым з беларускіх этнографаў стварыў фотатэку, правадзейны член Інбелкульта — 23 года со дня рождения 28 мая
Міштальт Антоній Алойзій, сын Крыштофа (28.05.1685 Навагрудскае ваяводства — 25.11.1740), рэлігійны дзеяч, педагог, гісторык — 209 лет со дня рождения Карловіч Ян (Іван Аляксандравіч) (28.05.1836 — 14.06.1903), польскі лінгвіст, этнограф, фалькларыст, музыказнавец, які пэўны час жыў і працаваў у Беларусі, збіральнік мелодый беларускiх народных песень, складальнік кнiг з беларускiмi казкамi, легендамi i паданнямi, акадэмік Акадэміі ведаў у Кракаве — 58 лет со дня рождения Мілаш Аскар Уладзіслаў дэ Любіч (28.05.1877 Чарэя, в., Чашніцкі раён, Віцебская вобласць — 02.03.1939), французскі паэт-сімваліст, літоўскі дыпламат — 17 лет со дня рождения
30 мая
Халецкі Уладзіслаў Юрый, сын Яна Іосіфавіча (30.05.1606 Ваганаў, мяст., Брэсцкае ваяводства — 04.02.1668), дзяржаўны дзеяч Вялікага Княства Літоўскага — 288 лет со дня рождения Серакоўскі Зыгмунт (Сігізмунд) Ігнатавіч (30.05.1826 — 27.06.1863), дзеяч польскага і міжнароднага рэвалюцыйнага руху, адзін з кіраўнікоў паўстання 1863–1864 гг. — 68 лет со дня рождения Лявонцьеў Мікалай Сцяпанавіч (1862 ці 1863 Навагрудак, г., Гродзенская вобласць — 17.07.1910), вайсковец, падарожнік, дыпламат, дзейнасць якога звязана з Расіяй і Эфіопіяй, удзельнік руска-японскай вайны 1904–1905 гг. — 32 года со дня рождения Глікман Давід Іосіфавіч (30.05.1874 Слуцк, г., Мінская вобласць — 20.01.1936), журналіст, паэт-сатырык, драматург — 20 лет со дня рождения Басалыга Канстанцін Мікалаевіч (30.05.1887 Варкавічы, в., Слуцкі раён, Мінская вобласць — 09.09.1963), рэвалюцыянер, партыйны і гаспадарчы дзеяч — 7 лет со дня рождения
31 мая
Радзівіл Юрый (Ежы), сын Мікалая Радзівіла Чорнага (31.05.1556 Вільня, г. (цяпер г. Вільнюс, Літва) — 23.01.1600), дзеяч Рымска-Каталіцкай Царквы ў Рэчы Паспалітай, дзяржаўны дзеяч — 338 лет со дня рождения Элеанора Марыя Юзефа Габсбург, дачка Фердынанда ІІІ Габсбурга (31.05.1653 — 17.12.1697), каралева польская і вялікая княгіня літоўская, жонка Міхала Вішнявецкага — 241 год со дня рождения Лойка Антон (31.05.1746 Слуцк, г., Мінская вобласць — ?), танцоўшчык і балетмайстар, саліст прыдворнага тэатра Радзівілаў у Нясвіжы, педагог, аўтар шэрага пастановак балетаў — 148 лет со дня рождения Кікоін Міхаіл (Мішэль) (31.05.1892 Гомель ці г. Рэчыца, г. — 04.11.1968), французскі мастак, аўтар партрэтаў, пейзажаў, нацюрмортаў — 2 года со дня рождения Ціхаміраў Міхаіл Мікалаевіч (31.05.1893 — 02.09.1965), вучоны-гісторык, акадэмік АН СССР і Польскай АН, буйнейшы гісторык Расіі сярэдзіны ХХ ст., які вывучаў гісторыю гарадоў Полацкай зямлі, педагог, аўтар шэрага падручнікаў і навучальных дапаможнікаў — 1 год со дня рождения
